Παρασκευή 21 Νοεμβρίου 2008

Αντιπαράθεση προβλημάτων

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, για βιομηχανικές, γεωργικές και οικιακές χρήσεις, καταναλώνουμε ανάμεσα στα 200 και 1 000 m³ νερού ανά άτομο το χρόνο. Πώς διαιρείται αυτή η ποσότητα;
Βιομηχανία σχεδόν 53%
Γεωργία σχεδόν 26%
Οικιακή χρήση σχεδόν 19%


Σήμερα, αντλούμε ή εξάγουμε περισσότερα υπόγεια ύδατα κάθε χρόνο από αυτά που μπορούν να αντικατασταθούν μέσω του φυσικού κύκλου του νερού. Πώς θα τα βγάλουμε πέρα στο μέλλον;

Για να γεμίσουν οι δεξαμενές, το νερό πρέπει να περάσει ελεύθερα μέσα από τα στρώματα του εδάφους που σχηματίζουν την επιφάνεια της Γης. Όταν οικοδομούμε τεράστιους χώρους στάθμευσης, εμπορικά κέντρα και ατελείωτα οδικά δίκτυα, στην ουσία φράζουμε την πρόσβαση των όμβριων υδάτων στο έδαφος υπέρ της ασφάλτου. Παρομοίως, οι εντατικές καλλιέργειες οδηγούν στη βαριά συμπίεση των ανώτερων στρωμάτων του εδάφους στα οποία τα όμβρια ύδατα δεν μπορούν πλέον να διεισδύσουν. Γι' αυτό το λόγο το νερό παραμένει στην επιφάνεια όπου ο ήλιος το στεγνώνει γρήγορα. Αυτό σημαίνει ότι ρέει λιγότερη βροχή στους υδροφόρους ορίζοντες.

Ένα άλλο αποτέλεσμα αυτής της σκλήρυνσης της επιφάνειας είναι οι πλημμύρες. Όταν βρέχει το νερό δεν έχει πού να πάει εκτός από τους ποταμούς, οι οποίοι δεν μπορούν να βγάλουν πέρα με τον επιπλέον όγκο και κατ' επέκταση ξεχειλίζουν. Τα τελευταία χρόνια, πραγματοποιήθηκαν πολλές σοβαρές καταστροφικές πλημμύρες στην Ιταλία, Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Αυτά τα προβλήματα και το ποσοστό στο οποίο αντλείται το νερό για πόση και άρδευση, σημαίνει ότι οι κοιλότητες εναποθήκευσης ύδατος αδειάζουν προοδευτικά. Πράγματι, το αλμυρό θαλασσινό νερό γεμίζει μερικούς υδροφόρους ορίζοντες κοντά στη θάλασσα (στην Ισπανία, για παράδειγμα).

Ένα άλλο - και πιθανά μεγαλύτερο - πρόβλημα με το νερό είναι η ρύπανση. Η ρύπανση προσβάλλει το γλυκό νερό και τα θαλάσσια οικοσυστήματα και βλάπτει τα πάντα: ζώα, φυτά κι ανθρώπους. Αν και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κάνει πολλά για να γίνουν πιο καθαρές οι θάλασσες, οι λίμνες κι οι ποταμοί κατά τα τελευταία 30 χρόνια, πρέπει ακόμα να γίνουν πολλά κι ο καθένας μας μπορεί να παίξει το ρόλο του.

Μπορεί να εκπλαγείτε μαθαίνοντας ότι η βιομηχανία, αν και ευθύνεται εν μέρει για τη ρύπανση, δεν θεωρείται πως είναι ο μεγαλύτερος ένοχος. Είναι σχετικά εύκολο να νομοθετήσουμε έτσι ώστε η βιομηχανία να αναγκαστεί να μειώσει την κατανάλωση νερού, να βελτιώσει την αποδοτικότητα και να ελαττώσει τη ρύπανση. Τα μεγαλύτερα προβλήματα προκαλούνται από τη χρήση λιπασμάτων, κοπριάς, παρασιτοκτόνων και βιοκτόνων στις εντατικές καλλιέργειες και από διαρροές σε υπόγειες δεξαμενές που χρησιμοποιούνται για την αποθήκευση πετρελαίου θέρμανσης. Όταν το νερό έρθει σε επαφή με αυτά, τα μεταφέρει στους ποταμούς και μετά στη θάλασσα. Θρεπτικές ουσίες, κυρίως από λιπάσματα και γεωργικές απορροές (κοπριά από ζώα), είναι επίσης ρυπαντικά. Επιπλέον, όταν τα φύκια αποσυντίθενται χρησιμοποιούν όλο το οξυγόνο στο νερό. Σαν αποτέλεσμα, τα ψάρια αρχίζουν να πεθαίνουν και τα φυτά ασφυκτιούν. Μεγάλες ποσότητες φυκιών στη θάλασσα κάνουν επίσης δυσάρεστες τις παραλίες για τους τουρίστες. Αυτό, πρόσφατα, ήταν ένα μεγάλο πρόβλημα για τις μεσογειακές χώρες.

Πώς μπορούν να μετρηθούν τα αποτελέσματα κι ο βαθμός ρύπανσης ενός συστήματος γλυκού νερού; Μια μέθοδος είναι να μετρηθεί ο αριθμός μικρών "ασπόνδυλων" όντων (οργανισμοί χωρίς σκελετό μέσα τους) και πόσα διαφορετικά είδη υπάρχουν σ' ένα σύστημα γλυκού νερού. Για παράδειγμα, η παρουσία της μύγας προνύμφης caddis, νυμφών και καραβίδων γλυκού νερού είναι καλό σημάδι για το ότι το νερό είναι σχετικά καθαρό, γιατί είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στη ρύπανση. Έτσι, όταν βλέπετε μια καραβίδα γλυκού νερού, έχετε καλά νέα! Από την άλλη, eristalis, σκουλήκια λάσπης και σωληνοειδή σκουλήκια επισημαίνουν τη ρύπανση,
ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ Γλυκό νερό και παράκτια και θαλάσσια ύδατα πρoσβάλλονται απ' όλες τις πλευρές από:
- Ρυπαντικά λύματα - Οργανική ρύπανση
- Θερμικά απόβλητα - Απόρριψη/πόντιση αερίων χώρου ταφής άνευ αδείας
- Αναταραχή του θαλάσσιου βυθού - Πόντιση στερεών αποβλήτων
- Εξαφάνιση φυσικών οικότοπων - Υπερεκμετάλλευση μερικών ειδών
- Συσσώρευση ιζημάτων - 'Aδειασμα και καθαρισμό δεξαμενών στη θάλασσα

Δεν υπάρχουν σχόλια: