ΡΥΠΑΝΣΗ ΤΨΝ ΥΔΑΤΩΝ

Σε αυτή την εργασία θα σας γράψω για την ρύπανση των υδάτων. Κατ’ αρχή όταν λέμε ρύπανση των υδάτων εννοούμαι την επιβάρυνση με ρύπους των υδάτων του πλανήτη, δηλαδή των ποταμών, των λιμνών και των θαλασσών, Δηλαδή με αυτό τον όρο εννοούμαι οποιαδήποτε ανεπιθύμητη αλλαγή στα φυσικά, χημικά και βιολογικά χαρακτηριστικά των νερών των θαλασσών, των ποταμών των λιμνών .Δεν θα επικεντρωθώ μονάχα στην ρύπανση των ποταμών ή των λιμνών ή των θαλασσών αλλά θα αναφερθώ σχεδόν σε όλες τις μορφές ρύπανσης των υδάτων. Βέβαια δεν θα σας γράψω και πολλές λεπτομέρειες , θα σας πω λίγα και σημαντικά πράγματα. Για να γίνω πιο ακριβής θα σας σας γράψω μερικές από τις πηγές ρύπανσης, τις επιπτώσεις τους και τρόπους αντιμετώπισης τους .
Μεγάλο μέρος των ρύπων αυτών προέρχεται από αστικά και βιομηχανικά απόβλητα. Τα αστικά απόβλητα, επιβαρυμένα με μεγάλη ποσότητα απορρυπαντικών καθώς και τα απόβλητα από γεωργικές και κτηνοτροφικές δραστηριότητες που περιέχουν διάφορες επιβλαβές ουσίες. Τα βιομηχανικά απόβλητα περιέχουν συνήθως σημαντικές ποσότητες από τις πρώτες ύλες που χρησιμοποιούν, καθώς και από τα προϊόντα που προκύπτουν κατά την παραγωγική διαδικασία. Ποτάμια και λίμνες γίνονται συχνά αποδέχτες αστικών και βιομηχανικών λυμάτων από περιοχές που βρίσκονται κοντά στις όχθες τους. Η ρύπανση που υφίστανται έχει καταστροφικές συνέπειες για την χλωρίδα και την πανίδα. Ενώ υποβαθμίζει το νερό όταν αυτ ό χρησιμοποιείται για ύδρευση ή άρδευση.
Τώρα ας περάσουμε στην ρύπανση από αστικά λύματα. Τα αστικά λύματα συνιστούν ένα θολό υγρό που περιέχει κυρίως νερό, αιωρούμενα οργανικά ανόργανα προϊόντα, στερεά σωματίδια, διαλυμένα συστατικά και μικροοργανισμούς. Σε γενικές γραμμές τα οικιακά ή τα αστικά λύματα προέρχονται από τις χρήσεις του νερού που καταναλώνει ο άνθρωπο για τις ανάγκες του. Επειδή τα λύματα είναι πλούσια σε οργανικά θρεπτικά συστατικά, όταν ρίχνονται σε κλειστούς κόλπους. Λίμνες ή αργά κινούμενα ποτάμια έχουν μεγάλες απαιτήσεις, οξυγόνου. Οι επιδράσεις των ρύπων στα νερά μπορεί να οδηγήσει στην αύξηση θολερότητας, ελάττωση οξυγόνου οπότε επηρεάζονται οι τροφικές αλυσίδες και διαταράσσονται οικοσυστήματα.
Επιπλέον υπάρχει και η αγροτική ρύπανση. Όταν λέμε αγροτική ρύπανση εννοούμε την
ρύπανση του νερού που δημιουργείται από αγροτικές δραστηριότητες. Αυτό το είδος αφορά την ρύπανση από τα λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα. Η ρύπανση αυτή φτάνει στα επιφανειακά νερά μέσω της επιφανειακής απορροής με τα νερά της βροχής ‘η με την επικοινωνία με τα υπόγεια νερά που εν τα μεταξύ έχουν ρύπανση από τη στράγγιση των νερών άρδευσης των αργών.
Και τέλος φτάνουμε στις θάλασσες που εκτός του ότι αποτελούν αποδέκτες των νερών των ποταμών που έχουν ρυπανθεί δέχονται απευθείας αστικά, αγροτικά και βιομηχανικά λύματα από την ξηρά. Ενώ ρυπαίνονται και από άλλους παράγοντες όπως είναι πετρελαιοκηλίδες από ατυχήματα πετρελαιοφόρων ή υποθαλλάσιων γεωτρήσεων πετρελαίων. Δηλαδή ρυπαινονται από ποσότητες πετρελαίου που λόγω ατυχήματος ή ανθρώπινης αμέλειας διαρρέουν και εξαπλώνονται στην επιφάνεια της θάλασσας αποτελώντας μια από τις σοβαρότατες αιτίες ρύπανσης καταστροφής της πανίδας στην έκταση που καταλαμβάνουν. Πετρελαιοκηλίδες μπορούν να προκληθούν από ατυχήματος σε πετρελαιοφόρα, δεξαμενές και πλοία.
Η ρύπανση της θάλασσας αλλά και του εδάφους με πετρελαιοειδή έχει τεράστιες συνέπειες στο φυσικό περιβάλλον. Μερικές συνέπειες είναι ότι το στρώμα του πετρελαίου μειώνει στο ελάχιστο την ανανέωση του νερού με το οξυγόνο του αέρα εμποδίζει τις ακτίνες του ήλιου να εισχωρούν βαθιά στην θάλασσα για την φωτοσύνθεση. Τα μαλάκια και τα φυτά είναι ιδιαίτερα ευπαθή σε αυτή τη ρύπανση, γιατί δηλητηριάζονται και πεθαίνουν από ασφυξία όπως και τα ψαριά.
Η ρύπανση των υδάτων αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετώπιση η ανθρωπότητα. Γι’ αυτό και πολλοί διεθνές οργανισμοί ,οργανώσεις και κυβερνήσεις καταβάλλουν κοινές προσπάθειες για την αντιμετώπιση της. Για τον σκοπό αυτό υπογράφηκαν διεθνές συμφωνίες. Ενώ για την σωστή αντιμετώπιση της ρύπανσης απαιτούνται εγκαταστάσεις επεξεργασίας των αστικών και βιομηχανικών απορριμμάτων, καταλυτές καυσαερίων στα οχήματα, επεξεργασία των καυσαερίων των βιομηχάνων πριν αυτά εκλυθούν στην ατμόσφαιρα, ανακύκλωση απορριμμάτων, σωστή χωροθέτηση και διαχείριση χώρων ταφής απορριμμάτων ευρεία εφαρμογή τεχνολογιών που αξιοποιούν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αυτές είναι μερικά μέτρα αντιμετώπισης .
Επομένως από όσα έχετε διαβάσει θα έχετε καταλάβει ότι η βαθμιαία ρύπανση και υποβάθμιση του περιβάλλοντος προέρχεται από τη δραστηριότητα του ανθρώπου και κυρίως από την βιομηχανική ανάπτυξη της εποχής μας. Βεβαία αν συνεχίσουμε να αγνοούμε το πρόβλημα της ρύπανσης τότε τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα. Ελπίζω με αυτά που διαβάσει να ευαισθητοποιηθήκατε και εσείς με αυτό το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα και να δώσετε ένα χέρι βοήθειας στην αντιμετώπιση του, γιατί ώσπου περνά ο καιρός μεγαλώνει το πρόβλημα και σιγά σιγά θα οδηγήσει στην καταστροφή του πλανήτη μας.

Κατερίνα Θεοφάνους

Το νερό και η υγιεινή παροχή του

Είναι γνωστό σε όλους μας ότι το νερό και ο αέρας είναι τα πλέον απαραίτητα στοιχεία της φύσεως, για την διατήρηση της ζωής του ανθρώπου και παντός ζωικού και φυτικού οργανισμού. Ο άνθρωπος είναι αδύνατο να ζήση χωρίς νερό για πολλές μέρες. Ο χρόνος ζωής του εξαρτάται από διάφορους παράγοντες όπως είναι η γεωγραφική θέση, η εποχή, οι μετεωρολογικές συνθήκες, η αντίσταση του οργανισμού κ.α. Όπως είναι γνωστό το νερό το χρησιμοποιούμε πρώτα για να το πίνουμε και δεύτερο για πολλούς άλλους σκοπούς για την βελτίωση των όρων ζωής. Το νερό στην γη υπάρχει από τις συμπυκνώσεις υδρατμών της ατμόσφαιρας προερχόμενοι από εξατμίσεις των θαλασσών, λιμνών, ποταμών και υγρών επιφανειών του εδάφους. Έχει υπολογιστεί ότι η εξάτμιση από την ανωτέρω προέλευση υπερβαίνει τα (1000)κ. χιλιόμετρα ημερεσίως κατά μέσο όρο. Οι συμπυκνωμένοι υδρατμοί λόγω διαφόρων μετεωρολογικών συνθηκών πίπτουν στην επιφάνεια της γης σε μορφή βροχής, χιόνι, χαλάζι, κ.λ.π. τροφοδοτούν τους χείμαρρους, λίμνες, ποταμούς και θάλασσες. Μέρος αυτών απορροφάται από το έδαφος δημιουργώντας την υγρασία του εδάφους και τους υπόγειους υδροφόρους ορίζοντες όπου εμφανίζονται στην επιφάνεια της γης φυσικές πηγές, φρεάτια κ.λ.π. Τα νερά διακρίνονται σε επιφανειακά και υπόγεια, η ροή αυτών εξαρτάται από την μορφολογία του εδάφους, συστάσεως και κλίσεως αυτού κάθε περιοχής. Τα νερά διακρίνονται σε δυο βασικές κατηγορίες α) στα πόσιμα νερά β) μη πόσιμα. Τα πόσιμα νερά είναι εκείνα τα οποία είναι κατάλληλα προ πόση όπως έχουν και ευρίσκονται από την προέλευση τους, ή δύναται να καταστούν κατάλληλα με την εφαρμογή εύκολων και οικονομικών μέσων. Μη πόσιμα νερά είναι εκείνα που δεν πίνονται, όπως της θάλασσας, αλμυρών λιμνών και πολλά των ιαματικών πηγών και δεν είναι δυνατή η καταλληλότητα τους λόγω δύσκολων και οικονομικών μέσων. Είναι γνωστό σε όλους μας ότι στην εποχή μας το σοβαρό έργο παροχής υγιεινό τα νερού έχουν αναλάβει με νόμο οι Δημοτικοί φορείς οι οποίοι και είναι υπεύθυνοι για την παροχή υγιεινής ύδρευσης των πολιτών. Σκοπός της ύδρευσης είναι η συνεχής παροχή, η υγιεινή διασφάλιση και η επαρκή ποσότητα για τις ατομικές και οικιακές ανάγκες. Η επίδραση της υδρεύσεως στην Δημόσια υγεία είναι έμμεσος και ουσιώδης. Το νερό είναι εντόνως διαλυτικό μέσον, ρυπαίνεται και μολύνεται πολύ εύκολα μεταδίδοντας μέσω των συστημάτων ύδρευσης την μόλυνση σε μεγάλο αριθμό ατόμων και σε βραχύ χρονικό διάστημα. Χαρακτηριστικό των επιδημιών υδρικής προέλευσης είναι η μεγάλη σε έκταση εξάπλωση.

ΠΟΙΟΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΠΟΣΙΜΟΥ ΝΕΡΟΥ
Πόσιμο νερό: Το χημικώς καθαρό νερό, ως εντόνως διαλυτικό υγρό, εμπλουτίζεται κατά την επαφή του με το περιβάλλον με διάφορες ουσίες οι οποίες διαλύονται σε αυτό. Το ευρισκόμενο στη φύση νερό παρουσιάζει συχνά ορισμένα φυσικά, χημικά, ραδιολογικά, μικροβιολογικά, βιολογικά χαρακτηριστικά, τα οποία οφείλονται κατά βάση στις περιεχόμενες σε αυτό ουσίες. Το πόσιμο νερό πρέπει οργανοληπτικώς (γεύση, οσμή, εμφάνιση κ.λ.π.) να είναι άμεπτο και από πάσης απόψεως αβλαβές για την υγεία των ανθρώπων, ακόμη δεν πρέπει να προκαλεί σοβαρές ζημιές στα έργα ύδρευσης (διαβρώσεις, εμφράξεις σωληνώσεων κ.λ.π.) πρέπει τα χαρακτηριστικά του (φυσικά, χημικά, κ.λ.π.) να κυμαίνονται εντός ορίων που αποτελούν το πρότυπο ποιότητας, το (STANDARDS) του πόσιμου νερού. Τα πρότυπα ποιότητος του πόσιμού νερού καθορίζονται βάση κριτηρίων των οποίων πρωτεύοντα θέση κατέχουν τα υγειονομικά, χωρίς βεβαίως να αγνοούνται τα οικονομικά, τεχνικά, αισθητικά κ.λ.π. τούτα καλύπτονται στην χώρα μας και νομοθετικώς με υγειονομικές διατάξεις και νόμους βάση των προτύπων πόσιμου νερού της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας.

"ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΡΥΠΑΝΣΗΣ ΚΑΙ ΜΟΛΥΝΣΗΣ ΠΟΣΙΜΟΥ ΝΕΡΟΥ-ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ"
Μόλυνση του νερού: Η μόλυνση του νερού με μικροοργανισμούς δεν είναι κάτι καινούργιο, αυτό που είναι καινούργιο είναι η έκταση που παίρνει το πρόβλημα. Μικροοργανισμοί είτε σαπροφυτικοί είτε παθογόνοι, μπορούν να εισέλθουν στο νερό και από εκεί στους ανθρώπους. Τα διάφορα μικρόβια τα οποία μπορούν να βρεθούν στο νερό είναι: 1) μικροοργανισμοί οι οποίοι ζουν σε αυτό το νερό σαν οικολογικό τους περιβάλλον. 2) διάφορα μικρόβια τα οποία σαπροφυτούν στο έδαφος και στον αέρα και φθάνουν στο νερό συνήθως μετά από την βροχή και αυτά είναι νιτροβακτηριδια, βλαστομύκητες, διάφορα χρωμογόνα βακτηρίδια, βάκιλοι αερόβιοι, σπόροι αναερόβιων μικροοργανισμών, κλωστηρίδια κ.α. 3) μικροοργανισμοί οι οποίοι σαπροφυτούν στο έντερο του ανθρώπου και των ζώων και οι οποίοι μετά από την βροχή και μετά από κάποια επικοινωνία του συστήματος ύδρευσης με βόθρους, με υπονόμους, με επιφανειακές ρυπάνσεις οι οποίες εισδύουν στο νερό μεταφέροντας εντεροβακτηριδιακά με κύριο εκπρόσωπο το κολοβακτηρίδιο. 4) κάθε παθογόνος μικροοργανισμός (σαλμονέλες, σιγκέλλες, δοκάνειο της χολέρας) και όλοι οι άλλοι μικροοργανισμοί που αποβάλλονται με κόπρανα, οι ιοί cohaci, ιοί echo μεταφέρονται στον άνθρωπο αφού το νερό μπορεί να προσμιχθεί από μικροοργανισμούς που διατηρούνται στο έντερο του ανθρώπου και των ζώων. Ρύπανση του ύδατος με χημικές ουσίες. Διάφορα χημικά παράγωγα, φυσικά μέταλλα ή ενώσεις στη φύση μπορούν να εισχωρήσουν στο νερό και από εκεί στα δίκτυα ύδρευσης με τα οποία εξυπηρετείτε η περιοχή του Δήμου.

Το πρόβλημα έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις στις μέρες μας και συνεχώς γίνεται οξύτερο, κυρίως λόγω της τεχνολογίας του ανθρώπου και της κακής χρήσεως της τεχνολογίας: εδώ υπάγονται χημικές ενώσεις με κύριους εκπροσώπους τα πολυχλωριομένα παράγωγα, διάφορα ζιζανιοκτόνα, φυτοφάρμακα, προϊόντα του πετρελαίου και των λιπαντικών και διάφορα απορρυπαντικά τα οποία χρησιμοποιούνται κατά κόρον και δεν είναι ακίνδυνα.

ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ:
1. Βασικό μέτρο προστασίας για την αποφυγή μόλυνσης υπογείου νερού είναι η κατασκευή στεγανών βόθρων γενικώς. Μεγάλη προσοχή και εφαρμογή διατάξεων στην σωστή διάθεση αποβλήτων κτηνοτροφικών μονάδων(χοιροστάσια, βουστάσια κλπ) τα εν λόγω απόβλητα είναι δυνατόν να μολύνουν πηγές σε αποστάσεις χιλιομέτρων ρυπαίνοντας το υπέδαφος σε μεγάλα βάθη, μεταφέροντας την μόλυνση. Η προστασία των πηγών τεχνικώς επιβάλλεται σχολαστικότατα στην καλλιέργεια της για την αποφυγή διείσδυσης επιφανειακών νερών πάσης φύσεως και απομάκρυνση τυχόν εστίας μόλυνσης σε αποστάσεις ασφαλείας.

2. Στην διαδρομή αγωγών ύδρευσης επιβάλλεται κατασκευή φρεατίων επίσκεψης με μεταλλικά καλύμματα μη παραβιαζόμενα και με ασφαλή χείλη περιμετρικώς προς τα κάτω 5 εκ.

3. Αντλιοστάσια και δεξαμενές: Τεχνική προστασία αυτών από την είσοδο επιφανειακών νερών και διαφόρων άλλων ρύπων, προστασία αγωγών, περιφράξεις των χώρων, τυχόν αρχική τροφοδότηση της αντλίας με υγιεινό νερό και τοποθέτηση μηχανήματος χλωριώσεως για συνεχή χλωρίωση της ύδρευσης.

4. Δίκτυο διανομής: ο τακτικός έλεγχος αγωγών ύδρευσης για τυχόν θραύση αυτού, συνεχής παροχή νερού, οι αγωγοί ύδρευσης πρέπει να βρίσκονται 0,5-1μ. υψηλότερα των υπονόμων και σε οριζόντια απόσταση 3 μ. και άνω, βάθος τοποθέτησης αυτών από 0,80 - 1 μ.

5. Εις τον χώρο των κατοικιών έλεγχο κινδύνου αναρρόφησης ακαθαρσιών εξ υδραυλικών υποδοχέων.

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία ο κάθε φορέας ύδρευσης επιβάλλεται να τηρεί ειδικό ημερολόγιο υδρεύσεως και να ενημερώνεται τούτο ανελλιπώς.

Η παροχή υγιεινού νερού παίζει αποφασιστικό ρόλο στην υγεία, την οικονομία και το πολιτιστικό επίπεδο του ανθρώπου. Μερικά ατυχή συμβάντα μικροεπιδημίες, ρύπανση, δείχνουν καλά την πορεία που πρέπει να ακολουθήσει ένας καλός οργανωμένος Δήμος για την προστασία του νερού.

Δραστηριότητες της ομάδας νας

Μέσα στα πλαίσια του προγράμματος Ε.Twinning και της Περιβαλλοντικής ομάδας του σχολείου μας προγραμματίσαμε τις ακόλουθες δραστηριότητες με την συμμετοχή καθηγητών από διάφορες ειδικότητες





ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ/ΟΙ
ΧΡΟΝΟΣ
1. Επίσκεψη στο μουσείο θαλάσσιας ζωής στην Αγία Νάπα

Γιώργος Λάζου
Καζάκος Παύλος
Νοέμβριος 08
2. Επίσκεψη στο Αλιευτικό καταφύγιο της Ξυλοφάγου ή του ποταμού του Λιοπετριού.

Γιώργος Λάζου
Καζάκος Παύλος
Δεκέμβριος 08
3. Υιοθεσία-Εθελοντικός καθαρισμός ακτής Τα μέλη της Ομάδας, εφοδιασμένα με γάντια και σακούλες, καθαρίζουν μια ακτή στη Ξυλοφάγου ή του ποταμού Λιοπετρίου, καταγράφοντας τα απορρίμματα που μαζεύουν.

Γιώργος Λάζου
Καζάκος Παύλος
Δεκέμβριος 08

4. Τοποθέτηση πινακίδας
Τα μέλη της Ομάδας κατασκευάζουν με απλά υλικά πινακίδα με περιβαλλοντικό μήνυμα την οποία και τοποθετούν στην υιοθετημένη από την Ομάδα ακτή.
Γιώργος Λάζου
Καζάκος Παύλος
Ερωτοκρίτου Νικολέττα
Σιαμμά Μαργαρίτα
Δεκέμβριος 08

5. Επίσκεψη στο διυλιστήριο νερού στην Τερσεφάνου.
Γιώργος Λάζου
Μαραγκού Βασούλα
Περιβαλλοντικός όμιλος
Δεκέμβριος 08
6. Προκήρυξη διαγωνισμού φιλοτέχνησης αφίσας με θέμα την εξοικονόμηση του νερού
Επιτροπή περιβάλλοντος και εξωραϊσμού σχολικού χώρου.
Ιανουάριος 09
7. Επίσκεψη στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης Ακρωτηρίου και επιλογή δραστηριότητας με θέμα την πανίδα και χλωρίδα της αλυκής του Ακρωτηρίου.

Γιώργος Λάζου
Περιβαλλοντικός όμιλος
Ιανουάριος 09
8. Δημιουργία επιτραπέζιου παιχνιδιού με θέμα την εξοικονόμηση του νερού
Επιτραπέζιο παιχνίδι ερωτήσεων – απαντήσεων σχετικών με το περιβάλλον και το νερό.

Γιώργος Λάζου
Γεωργίου Αλεξία
Αλεξάνδρου Αλεξία
Φεβρουάριος 09
9. Δημιουργία αλφαβητικού κώδικα (ελληνικού, αγγλικού, γαλλικού) με ονόματα από τα υδάτινα οικοσυστήματα.
Γεωργίου Αλεξία
Αλεξάνδρου Αλεξία
Χατζηπροδρόμου
Ισαβέλλα
Πάτσαλου Αιμιλία
Φεβρουάριος 09
10. Καταγραφή τοπικής χλωρίδας – πανίδας
Τα μέλη της Ομάδας ερευνούν τις προσβάσημες ακτές της περιοχής και καταγράφουν τα υπάρχοντα είδη φυτών και ζώων καθώς και θαλάσσια πουλιά που απαντώνται σ’αυτές.

Γιώργος Λάζου
Καζάκος Παύλος

Μάρτιος 09
11. Κατασκευές από "άχρηστα" υλικά – Έκθεση
Τα μέλη της Ομάδας φτιάχνουν αντικείμενα από "άχρηστα" υλικά (π.χ. τενεκεδάκια, πλαστικά μπουκάλια νερού, χάρτινες συσκευασίες) με θέμα το νερό. Τα έργα αυτά παρουσιάζονται σε έκθεση, που η Ομάδα οργανώνει στο σχολείο ή/και σε γιορτή στο τέλος της σχολικής χρονιάς.
Ερωτοκρίτου Νικολέττα
Σιαμμά Μαργαρίτα



Μάρτιος 09
12. Επίσκεψη στο εργοστάσιο αφαλάτωσης θαλασσινού νερού στη Δεκέλεια ή τη Λάρνακα.
Γιώργος Λάζου
Μαραγκού Βασούλα
Περιβαλλοντικός όμιλος
Μάρτιος 08
13. Δημιουργία έργων με φυσικά υλικά – Έκθεση Δημιουργία έργων χειροτεχνίας με υλικά από το φυσικό περιβάλλον της περιοχής (π.χ. βότσαλα, κοχύλια, καλάμια) και οργάνωση έκθεσης στο σχολείο.
Ερωτοκρίτου Νικολέττα
Σιαμμά Μαργαρίτα


Απρίλιος 09
14. Περιβαλλοντική σχολική εφημερίδα
Η Ομάδα φτιάχνει έντυπο με περιβαλλοντικά νέα με σκοπό την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση και των υπόλοιπων μαθητών του σχολείου για την προστασία του περιβάλλοντος και την εξοικονόμηση νερού και ενέργειας.

Γεωργίου Αλεξία
Αλεξάνδρου Αλεξία
Απρίλιος 09
15. Ανακύκλωση υλικών
Η Ομάδα οργανώνει πρόγραμμα ανακύκλωσης χαρτιού στο σχολείο και διαθέτει το συγκεντρωμένο υλικό με τη συνεργασία των καθηγητών τους και των φροντιστριών του σχολείου.
Γιώργος Λάζου
Γιαννακού Μαρούλλα


Ολόχρονα
16. Δημιουργία μόνιμης πινακίδας με περιβαλλοντικό περιεχόμενο και ιδιαίτερα της δράσης του σχολείου ως οικολογικό σχολείο, σε περίοπτη θέση του σχολικού χώρου.

Επιτροπή περιβάλλοντος και εξωραϊσμού σχολικού χώρου.
Ολόχρονα
17. Προκήρυξη διαγωνισμού καθαριότητας και εξωραϊσμού σχολικού χώρου
Επιτροπή περιβάλλοντος και εξωραϊσμού σχολικού χώρου.
Ολόχρονα
18. Έκθεση για γνωστοποίηση αποτελεσμάτων του οικολογικού σχολείου.

Γιώργος Λάζου
Καζάκος Παύλος
Μάιος 09


Αντρη Ιερωνυμιδου Β.Δ
Συντονίστρια του προγράμματος

«Κραχ» στον υδροφόρο ορίζοντα

Δραματικές οικονομικές επιπτώσεις έχει η ανεπαρκής διαχείριση των υδάτινων πόρων. Οπως αποδεικνύει έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών κατά μέσο όρο μόνο το 60% του συνολικού κόστους των υδάτων που χρησιμοποιούνται για ύδρευση και άρδευση ανακτάται. Ποσοστό εξαιρετικά ανησυχητικό, που δείχνει το μέγεθος των απωλειών. 

Η έρευνα που πραγματοποιήθηκε στα 14 γεωγραφικά διαμερίσματα έδειξε το μέγεθος της κατασπατάλησης και των απωλειών του νερού, λόγω έλλειψης σωστής πολιτικής σχετικά με τη διαχείριση των υδάτινων πόρων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι η πρώτη φορά στη χώρα μας που στο κόστος του νερού συνυπολογίζεται και η περιβαλλοντική διάσταση.

Στην έρευνα που διεξήχθη στα 14 υδάτινα-γεωγραφικά διαμερίσματα προέκυψε ότι η λειψυδρία ακόμη και τους θερινούς μήνες είναι περισσότερο αποτέλεσμα κακοδιαχείρισης των υδάτινων πόρων παρά συνέπεια των περιορισμένων υδάτινων αποθεμάτων. 

Η επίκουρος καθηγήτρια οικονομικών στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Φοίβη Κουντούρη-Πιττή, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας των Εφαρμοσμένων Οικονομικών των Φυσικών Πόρων και του Περιβάλλοντος, η οποία πραγματοποίησε μια πρώτη προσπάθεια χαρτογράφησης της κατάστασης, μας εξηγεί: «Για να αντιληφθούμε ποιο είναι το συνολικό κόστος του νερού, πρέπει να υπολογιστεί και να αθροιστεί: το χρηματοοικονομικό κόστος στις επιχειρήσεις παροχής πόσιμου-αρδευτικού νερού, το περιβαλλοντικό κόστος, που αντιστοιχεί στην υποβάθμιση της ποιότητας του περιβάλλοντος και την συνακόλουθη μείωση της κοινωνικής ευημερίας μαζί με το κόστος του φυσικού πόρου που συνδέεται με την υπερεξάντλησή του».

Ανισορροπία προσφοράς και ζήτησης

Στα 14 υδάτινα διαμερίσματα της χώρας η τιμολογιακή ανάλυση γίνεται από τις Δημοτικές Επιχειρήσεις Υδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) και τους Τοπικούς Οργανισμούς Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ).

Η έρευνα της επιστημονικής ομάδας κατέδειξε ότι στις περισσότερες περιπτώσεις ούτε καν το χρηματοοικονομικό κόστος των επιχειρήσεων υδατοπρομήθειας δεν καλύπτεται. Οι περισσότεροι φορείς εμφανίζουν ζημίες, ενώ η τιμολογιακή πολιτική φαίνεται να αγνοεί το περιβαλλοντικό κόστος και το κόστος φυσικού πόρου.

*Τα έσοδα από τη χρέωση του καταναλωτή για αστική, βιομηχανική, αγροτική κατανάλωση νερού είναι αυτά που προσδιορίζουν τον βαθμό ανάκτησης κόστους, τόσο στο σύνολο της οικονομίας όσο και για κάθε τομέα ύδρευσης η άρδευσης. Το συνολικό κόστος νερού που ανακτάται από τις χρεώσεις στους χρήστες κατά μέσον όρο είναι 60%.

*Η Θεσσαλία, η ανατολική Πελοπόννησος, τα νησιά του Αιγαίου εμφανίζουν τον χαμηλότερο βαθμό ανάκτησης, κάτω από 40%, καθώς το υδατικό ισοζύγιό τους είναι ελλειμματικό. 

*Το 100% πλησιάζει η ανάκτηση μόνο στα υδατικά διαμερίσματα της Αττικής και της Θεσσαλονίκης. 

Η χρέωση, σύμφωνα με τους ερευνητές, είναι ορθότερη, το περιβαλλοντικό κόστος χαμηλότερο και το δίκτυο μεταφοράς νερού αποτελεσματικότερο.

*Στην ύδρευση τα ποσοστά ανάκτησης κόστους είναι υψηλότερα. Μόνο τα νησιά του Αιγαίου, η ανατολική Πελοπόννησος και η Θεσσαλία παρουσιάζουν ποσοστά χαμηλότερα του 50%.

*Στη γεωργία τα ποσοστά είναι απογοητευτικά χαμηλότερα: Ο μέσος βαθμός ανάκτησης του κόστους άρδευσης είναι μόλις 20%, με αποτέλεσμα το κοινωνικό σύνολο να επιδοτεί χρήση του νερού! 

*Καμπάνες κτυπούν στη Θεσσαλία και στα νησιά του Αιγαίου, όπου ο βαθμός ανάκτησης του νερού άρδευσης βρίσκεται κάτω από 10%. 

*Η Κρήτη εμφανίζει τον υψηλότερο βαθμό ανάκτησης, όπου το 60% του κόστους νερού καλύπτεται από την χρέωση στους χρήστες.

*Το περιβαλλοντικό κόστος εμφανίζεται υψηλότερο στα υδατικά διαμερίσματα της βόρειας Ελλάδας, μικρότερο στην κεντρική Ελλάδα και ακόμη μικρότερο στη νότια και τα νησιά του Αιγαίου. Στα διαμερίσματα όπου η οικολογική κατάσταση χαρακτηρίζεται καλή με βάση τη συγκέντρωση σε αμμωνιακά, νιτρικά και φωσφορικά φορτία το περιβαλλοντικό κόστος είναι σχεδόν μηδενικό. 

Σύμφωνα με το σχέδιο διαχείρισης των υδάτινων πόρων του ΥΠΕΧΩΔΕ το ισοζύγιο είναι οριακά ελλειμματικό, με αποτέλεσμα το κόστος φυσικών πόρων να είναι υψηλό στο Αιγαίο, στη Θεσσαλία, στην Ανατολική Στερεά και την Ανατολική Πελοπόννησο. Τι πρέπει να γίνει τελικά. Εν μέσω της ακρίβειας που πλήττει τα πάντα χρειάζεται να ανέβει και η τιμή του νερού; Σύμφωνα με την Φ. Κουντούρη:

«Η αλλαγή στα τιμολόγια του νερού είναι μονόδρομος. Οι τιμές πρέπει να αντανακλούν το πραγματικό κόστος του νερού οι οποίες δεν συνίστανται μόνο στο κόστος άντλησης, μεταφοράς και συντήρησης του δικτύου, αλλά και στο περιβαλλοντικό κόστος και το κόστος του φυσικού πόρου. Αυτό δεν σημαίνει υποχρεωτικά υψηλότερες χρεώσεις σε όλους τους τομείς. Η οικονομική πολιτική μπορεί και πρέπει να είναι κοινωνικά ισότιμη. π.χ. προοδευτική χρέωση στους χρήστες, με την επιβολή κλιμακωτών τελών, με την ταυτόχρονη προστασία των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων. Με την εφαρμογή της αρχής "ο ρυπαίνων πληρώνει" να εξασφαλιστεί η δίκαιη κατανομή του επιπλέον κόστους, που τώρα επιβαρύνει το κοινωνικό σύνολο».

Κλειδί η επιμόρφωση των αγροτών

Ρωτήσαμε δύο από τους διδακτορικούς φοιτητές, την Κυριακή Ρεμούνδου και τον Ι. Κουντούρη, τι πρέπει ν' αλλάξει στον αγροτικό τομέα. 

«Η υψηλότερη τιμολόγηση του νερού, μαζί με την οργάνωση προγραμμάτων επιμόρφωσης και την παροχή επιδοτήσεων, θα αποτελούσε κίνητρο για την υιοθέτηση αρδευτικών συστημάτων χαμηλότερης απώλειας νερού και λιγότερο υδροφόρων καλλιεργειών ιδίως σε περιοχές με περιορισμένα υδατικά αποθέματα. Επίσης, είναι απαραίτητη η αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων των φορέων που εμπλέκονται στη διαχείριση των υδάτινων πόρων». 

Μόλις 7 χρόνια απέχουμε από το 2015, οπότε οφείλουμε ως χώρα να εξορθολογίσουμε την «πολιτική υδάτων». Η πίεση που ασκεί η Ε.Ε. είναι μια ευκαιρία. Να ελπίζουμε, άραγε, ότι σύντομα θα σταματήσει να υπάρχει αυτή η «τρύπα» στο νερό μας;

Ανακτήθηκε από την : ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 23/11/2008

Νερό ανεκτίμητος πόρος

Για περισσότερες πληροφορίες
http://ec.europa.eu/environment/youth/water/water_el.html

Αντιπαράθεση προβλημάτων

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, για βιομηχανικές, γεωργικές και οικιακές χρήσεις, καταναλώνουμε ανάμεσα στα 200 και 1 000 m³ νερού ανά άτομο το χρόνο. Πώς διαιρείται αυτή η ποσότητα;

Βιομηχανία σχεδόν 53%
Γεωργία σχεδόν 26%
Οικιακή χρήση σχεδόν 19%


Σήμερα, αντλούμε ή εξάγουμε περισσότερα υπόγεια ύδατα κάθε χρόνο από αυτά που μπορούν να αντικατασταθούν μέσω του φυσικού κύκλου του νερού. Πώς θα τα βγάλουμε πέρα στο μέλλον;

Για να γεμίσουν οι δεξαμενές, το νερό πρέπει να περάσει ελεύθερα μέσα από τα στρώματα του εδάφους που σχηματίζουν την επιφάνεια της Γης. Όταν οικοδομούμε τεράστιους χώρους στάθμευσης, εμπορικά κέντρα και ατελείωτα οδικά δίκτυα, στην ουσία φράζουμε την πρόσβαση των όμβριων υδάτων στο έδαφος υπέρ της ασφάλτου. Παρομοίως, οι εντατικές καλλιέργειες οδηγούν στη βαριά συμπίεση των ανώτερων στρωμάτων του εδάφους στα οποία τα όμβρια ύδατα δεν μπορούν πλέον να διεισδύσουν. Γι' αυτό το λόγο το νερό παραμένει στην επιφάνεια όπου ο ήλιος το στεγνώνει γρήγορα. Αυτό σημαίνει ότι ρέει λιγότερη βροχή στους υδροφόρους ορίζοντες.

Ένα άλλο αποτέλεσμα αυτής της σκλήρυνσης της επιφάνειας είναι οι πλημμύρες. Όταν βρέχει το νερό δεν έχει πού να πάει εκτός από τους ποταμούς, οι οποίοι δεν μπορούν να βγάλουν πέρα με τον επιπλέον όγκο και κατ' επέκταση ξεχειλίζουν. Τα τελευταία χρόνια, πραγματοποιήθηκαν πολλές σοβαρές καταστροφικές πλημμύρες στην Ιταλία, Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Αυτά τα προβλήματα και το ποσοστό στο οποίο αντλείται το νερό για πόση και άρδευση, σημαίνει ότι οι κοιλότητες εναποθήκευσης ύδατος αδειάζουν προοδευτικά. Πράγματι, το αλμυρό θαλασσινό νερό γεμίζει μερικούς υδροφόρους ορίζοντες κοντά στη θάλασσα (στην Ισπανία, για παράδειγμα).

Ένα άλλο - και πιθανά μεγαλύτερο - πρόβλημα με το νερό είναι η ρύπανση. Η ρύπανση προσβάλλει το γλυκό νερό και τα θαλάσσια οικοσυστήματα και βλάπτει τα πάντα: ζώα, φυτά κι ανθρώπους. Αν και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κάνει πολλά για να γίνουν πιο καθαρές οι θάλασσες, οι λίμνες κι οι ποταμοί κατά τα τελευταία 30 χρόνια, πρέπει ακόμα να γίνουν πολλά κι ο καθένας μας μπορεί να παίξει το ρόλο του.

Μπορεί να εκπλαγείτε μαθαίνοντας ότι η βιομηχανία, αν και ευθύνεται εν μέρει για τη ρύπανση, δεν θεωρείται πως είναι ο μεγαλύτερος ένοχος. Είναι σχετικά εύκολο να νομοθετήσουμε έτσι ώστε η βιομηχανία να αναγκαστεί να μειώσει την κατανάλωση νερού, να βελτιώσει την αποδοτικότητα και να ελαττώσει τη ρύπανση. Τα μεγαλύτερα προβλήματα προκαλούνται από τη χρήση λιπασμάτων, κοπριάς, παρασιτοκτόνων και βιοκτόνων στις εντατικές καλλιέργειες και από διαρροές σε υπόγειες δεξαμενές που χρησιμοποιούνται για την αποθήκευση πετρελαίου θέρμανσης. Όταν το νερό έρθει σε επαφή με αυτά, τα μεταφέρει στους ποταμούς και μετά στη θάλασσα. Θρεπτικές ουσίες, κυρίως από λιπάσματα και γεωργικές απορροές (κοπριά από ζώα), είναι επίσης ρυπαντικά. Επιπλέον, όταν τα φύκια αποσυντίθενται χρησιμοποιούν όλο το οξυγόνο στο νερό. Σαν αποτέλεσμα, τα ψάρια αρχίζουν να πεθαίνουν και τα φυτά ασφυκτιούν. Μεγάλες ποσότητες φυκιών στη θάλασσα κάνουν επίσης δυσάρεστες τις παραλίες για τους τουρίστες. Αυτό, πρόσφατα, ήταν ένα μεγάλο πρόβλημα για τις μεσογειακές χώρες.

Πώς μπορούν να μετρηθούν τα αποτελέσματα κι ο βαθμός ρύπανσης ενός συστήματος γλυκού νερού; Μια μέθοδος είναι να μετρηθεί ο αριθμός μικρών "ασπόνδυλων" όντων (οργανισμοί χωρίς σκελετό μέσα τους) και πόσα διαφορετικά είδη υπάρχουν σ' ένα σύστημα γλυκού νερού. Για παράδειγμα, η παρουσία της μύγας προνύμφης caddis, νυμφών και καραβίδων γλυκού νερού είναι καλό σημάδι για το ότι το νερό είναι σχετικά καθαρό, γιατί είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στη ρύπανση. Έτσι, όταν βλέπετε μια καραβίδα γλυκού νερού, έχετε καλά νέα! Από την άλλη, eristalis, σκουλήκια λάσπης και σωληνοειδή σκουλήκια επισημαίνουν τη ρύπανση,
ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ Γλυκό νερό και παράκτια και θαλάσσια ύδατα πρoσβάλλονται απ' όλες τις πλευρές από:
- Ρυπαντικά λύματα - Οργανική ρύπανση
- Θερμικά απόβλητα - Απόρριψη/πόντιση αερίων χώρου ταφής άνευ αδείας
- Αναταραχή του θαλάσσιου βυθού - Πόντιση στερεών αποβλήτων
- Εξαφάνιση φυσικών οικότοπων - Υπερεκμετάλλευση μερικών ειδών
- Συσσώρευση ιζημάτων - 'Aδειασμα και καθαρισμό δεξαμενών στη θάλασσα

Ακτές

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει περίπου 95 000 χλμ. παραθαλάσσιων περιοχών, όπου γη και θάλασσα συναντούνται σε μια ακινητοποιημένη ατελείωτη μάχη. Η δράση των κυμάτων στη γη μπορεί να τη θρυμματίσει, προκαλώντας διάβρωση. Κοντά στη Νάπολη, η υπέροχη Costa Amalfitana τρώγεται κάθε χρόνο από τη θάλασσα. Από την άλλη πλευρά, η θάλασσα μπορεί επίσης να εναποθέσει ιζήματα, οδηγώντας ενδεχομένως τα παράκτια χωριά να περιβάλλονται εξ ολοκλήρου από τη γη. Μπορούμε να πούμε ότι αυτό που παίρνει από το ένα μέρος το αφήνει σ' ένα άλλο.

Οι παλίρροιες της θάλασσας είναι βασικές για τα παραθαλάσσια οικοσυστήματα. Όπως μπορεί να έχει μάθει στο σχολείο, η βαρυτική έλξη του ήλιου και της σελήνης προκαλεί τις παλίρροιες - σαν να αγωνίζονται ο ήλιος και η σελήνη, ο ένας ενάντια στην άλλη. Όταν ο ήλιος και η σελήνη είναι σε μια ευθεία γραμμή, κάθε 15 ημέρες, οι παλίρροιες ανεβαίνουν. Όταν ο ήλιος κι η σελήνη είναι σε ορθή γωνία ο ένας με την άλλη, οι παλίρροιες κατεβαίνουν.

Οι θαλάσσιοι οικότοποι, σε διαφορά με τους περισσότερους άλλους, μεταβάλλονται συνεχώς κι οι ζωντανοί οργανισμοί μέσα σ' αυτούς πρέπει να προσαμόζονται στις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Η εμπειρία φυτών και ζώων μεταβάλλεται στο βάθος του νερού και κατ' επέκταση της πίεσης, της θερμοκρασίας και της αλατότητας. Οι παλίρροιες οδηγούν στη "ζώνωση". Αυτό σημαίνει ότι διαφορετικά είδη φυτών και ζώων ζουν σε διαφορετικά μέρη της ακτής, ανάλογα με το πόσο τους αρέσει να βρίσκονται κάτω από το νερό, για παράδειγμα. Πράγματι, τα ζώα που ζουν στην ακτή φαίνεται πως έχουν ένα εσωτερικό ρολόι συνδεμένο με τις παλίρροιες. Αν πάρουμε έναν κάβουρα βιολιστή, ας πούμε, ο οποίος αναδύεται όταν η παλίρροια σηκώνεται και τον βάλουμε σ' ένα ενυδρείο χωρίς παλίρροιες και χωρίς αλλαγές στο φως, θα βγαίνει έξω πάντοτε την ίδια ώρα περίπου που ανεβαίνει η παλίρροια.

Ύδατα κολύμβησης

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πέρασε πρώτη νόμους για την προστασία των υδάτων που κολυμπάμε πριν από 25 χρόνια. Τα παραθαλάσσια ύδατα ήταν ρυπασμένα από λύματα και απόνερα από τα σπίτια και τα εργοστάσια κι από χημικά λιπάσματα και κοπριά που χρησιμοποιείται στη γεωργία.

Τα λύματα δεν πρέπει πλέον να απορρίπτονται στους ποταμούς ή στη θάλασσα χωρίς πρώτα να έχουν καθαριστεί. Ωστόσο, δεν σέβονται όλοι τους κανόνες, και μερικές πόλεις χρειάστηκαν πολύ καιρό για να φτιάξουν τα νέα συστήματα επεξεργασίας νερού.

Η κολύμβηση σε ρυπασμένα ύδατα μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνη για την υγεία μας. Μερικοί άνθρωποι στην Ευρώπη πριν από μερικά χρόνια πέθαναν μετά την κατάποση δηλητηριωδών βακτηρηδίων στο θαλάσσιο νερό. Για πολλούς Ευρωπαίους, μια καθαρή, ασφαλής παραλία είναι ένα από τα κύρια συστατικά για επιτυχημένες διακοπές, κατά συνέπεια αυτή είναι ένα σημαντικό ζήτημα και για τη βιομηχανία του τουρισμού.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση δημοσιεύει μια τοπογράφηση των υδάτων κολύμβησης ετησίως. Μπορείς να βρεις περισσότερες πληροφορίες και να δεις πόσο λαμβάνει τα μέτρα της η χώρα σου στην ιστοσελίδα: http://europa.eu.int/water/cgi-bin/bw.pl

Πόσιμο νερό

Μια φυσική διαδικασία που λέγεται κύκλος του νερού συνδέει όλα τα ύδατα του πλανήτη μας. Φαντάσου την πορεία μιας σταγόνας βροχής ... μπορεί να πέσει στη γη ή στο νερό. Σχεδόν το ένα τρίτο της βροχής πέφτει στη γη και ρέει κατευθείαν σε ποταμούς και στη θάλασσα. Τα άλλα δύο τρίτα παραμένουν στο χώμα. Μέρος από το νερό της θάλασσας ενδεχομένως εξατμίζεται με τη ζέστη του ήλιου και σχηματίζει σύννεφα στον ουρανό. Όταν τα σύννεφα είναι κορεσμένα με νερό, βρέχει. Έτσι ολοκληρώνεται ο κύκλος της σταγόνας.

Το ένα τρίτο της βροχής που πέφτει στη γη ρέει στους ποταμούς και μετά στη θάλασσα, όμως τι γίνεται με τα άλλα δύο τρίτα που απορροφούνται από το χώμα; Εάν ακολουθήσουμε αυτές τις σταγόνες, θα δούμε ότι κυλούν αργά προς τα κάτω σε μια κοιλότητα εναποθήκευσης ύδατος, με ρυθμό περίπου ενός μέτρου ανά έτος. Η κοιλότητα εναποθήκευσης ύδατος ονομάζεται επίσης δεξαμενή, ή υδροφόρος ορίζοντας. Το νερό συλλέγεται σε αυτές τις υπόγειες δεξαμενές για εκατοντάδες και χιλιάδες χρόνια. Μερικές φορές αυτή η πληροφορία αναγράφεται στις ετικέτες των φιαλών μεταλλικού νερού. Ρίξε μια ματιά!

Το νερό του Ωκεανού μπορεί να επεξεργαστεί για να γίνει πόσιμο. Η διαδικασία αφαίρεσης του αλατιού από το θαλάσσιο νερό ονομάζεται αφαλάτωση. Δυστυχώς είναι πολύ ακριβή και καταναλώνει τεράστιες ποσότητες ενέργειας. Σχεδόν το 65% του νερού που χρησιμοποιούμε αντλείται από τους υδροφόρους ορίζοντες του υπεδάφους. Ενδεχομένως όλο το νερό που χρησιμοποιούμε αποστραγγίζεται σε κάποιον ποταμό και ρέει προς τη θάλασσα, όπου ο κύκλος της εξάτμισης αρχίζει ξανά. Έτσι η ποσότητα του νερού στη Γη παραμένει η ίδια. Η ποσότητα του νερού στη Γη σήμερα είναι η ίδια που είχε πριν από 100, 1 000 ή 10 000 χρόνια πριν. Σκέψου, το νερό που πίνεις μπορεί να είναι το ίδιο νερό που ήπιαν οι δεινόσαυροι εκατομμύρια χρόνια πριν!

Όταν αντλείται από το έδαφος ή πίνεται από ποταμούς, το νερό περιέχει σωματίδια ακαθαρσίας, βακτηρίδια και μικρόβια, τα οποία πρέπει να αφαιρεθούν πριν γίνει πόσιμο. Υπάρχουν πολλές φάσεις για τη διαδικασία καθαρισμού. Ας δούμε το νερό από τον Σηκουάνα, στο Παρίσι και πώς γίνεται από ένα σκούρο διάλυμα πόσιμο νερό.
Πρώτη φάση Το νερό φιλτράρεται για να αφαιρεθούν τα μεγάλα σωματίδια όπως άμμος και φύλλα.
Δεύτερη φάση Το νερό περνά μέσα από ένα άλλο φίλτρο με ενεργούς άνθρακες για να αφαιρεθούν τα μικρότερα σωματίδια και μέρος της μικροβιακής ζωής.
Τρίτη φάση Το νερό επεξεργάζεται με όζον - σαν να εκκενώνουμε πεπιεσμένο αέρα μέσα του. Αυτή η επεξεργασία σκοτώνει τις περισσότερες από τις μικροβιολογικές "παθογόνες ουσίες" (ιδιαίτερα μικρά σωματίδια που είναι αόρατα με γυμνό μάτι αλλά μεταφέρουν αρρώστιες).
Τέταρτη φάση Το νερό περνά μέσα από ένα φίλτρο μικρόν, σαν μια δέσμη απίστευτα λεπτών άχυρων, για να αποστειρωθεί πλήρως.

Το μεταλλικό νερό είναι καθαρότερο από το νερό της βρύσης; Το νερό από τη βρύση είναι ασφαλές σχεδόν παντού στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά πολύς κόσμος προτιμά τη γεύση του εμφιαλωμένου μεταλλικού νερού από τη γεύση του νερού από τη βρύση. Αυτό γιατί οι εταιρίες ύδρευσης συνήθως προσθέτουν χλώριο στο νερό, για να το διατηρήσουν καθαρό κατά τη διαδρομή του σε μεγάλες αποστάσεις μέχρι να φτάσει στα σπίτια μας.

Νερό: ένας ανεκτίμητος πόρος

Ο Ειρηνικός Ωκεανός καλύπτει τη μισή υδρόγειο - μια περιοχή αρκετά μεγάλη για να χωρέσει στο εσωτερικό της όλες τις ηπείρους. Πράγματι, το 75% του κόσμου καλύπτεται από νερό, έτσι αν και ονομάζουμε τον πλανήτη μας "Γη", ίσως θα έπρεπε αλήθεια να τον ονομάσουμε "Νερό"! Το περισσότερο νερό στη Γη είναι αλμυρό. Περίπου μόνον το 3% είναι γλυκό νερό και ένα μέρος αυτού είναι παγωμένο σε παγετώνες και παγόβουνα. Το νερό είναι ουσιαστικό για την επιβίωση των ζωντανών οργανισμών, όμως υπάρχει μια σχετικά μικρή ποσότητα για να καταμεριστεί παντού - κι αυτό το κάνει ιδιαίτερα πολύτιμο. Χρειάζεται να προσέξουμε περισσότερο αυτόν τον ανεκτίμητο πόρο. 

Λειψυδρία

Όχι στη σπατάλη

Κατάξερα τοπία, ξερές κοίτες ποταμών και δασικές πυρκαγιές αποτελούν εμφανείς ενδείξεις μιας δραματικής αύξησης της ξηρασίας και της λειψυδρίας σε ολόκληρη την Ευρώπη. Πέρα από τον αρνητικό αντίκτυπο στο περιβάλλον και στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων, το φαινόμενο προκαλεί μεγάλες βλάβες σε οικονομικούς τομείς όπως η γεωργία και ο τουρισμός. Νέες έρευνες δείχνουν ότι η Ευρώπη μπορεί να εξοικονομήσει ύδατα σε ποσοστό 40% με τη λήψη μόνο τεχνικών μέτρων – υπογραμμίζοντας τις δυνατότητες δράσης σε επίπεδο ΕΕ.

Σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση της Επιτροπής, ο αριθμός των περιοχών και των ανθρώπων που επηρεάζονται από τις ξηρασίες στην Ευρώπη αυξήθηκε κατά 20% μεταξύ 1976 και 2006. Το πρόβλημα γίνεται όλο και πιο σοβαρό: το 2003, για παράδειγμα, μια γενική ξηρασία έπληξε πάνω από 100 εκατομμύρια ανθρώπους και το ένα τρίτο της επικράτειας της ΕΕ. Οι εμπειρογνώμονες προβλέπουν ότι τέτοια φαινόμενα θα γίνουν πιο συχνά, κυρίως λόγω των κλιματικών αλλαγών, και ότι θα επιδεινωθούν εξαιτίας της επιταχυνόμενης οικονομικής ανάπτυξης στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.

Η ανακοίνωση για τη λειψυδρία και την ξηρασία συνιστά την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων με την εδραίωση μιας οικονομίας που χρησιμοποιεί αποδοτικά και δεν σπαταλά τους υδάτινους πόρους της. Αυτό θα απαιτήσει από τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες να υιοθετήσουν τη λεγόμενη «ιεράρχηση των υδάτινων πόρων»: Προτού, δηλαδή, αναλογιστούν τη χρήση νέων πηγών νερού για την κάλυψη των αναγκών τους οφείλουν να εξοικονομήσουν νερό, να αυξήσουν την αποδοτικότητα και να εφαρμόσουν αποτελεσματικές πολιτικές τιμολόγησης του νερού.
Τεχνική εξοικονόμηση

Τεράστιες ποσότητες νερού μπορούν να εξοικονομηθούν. Σύμφωνα με μια μελέτη που έγινε πριν από την ανακοίνωση, είναι εφικτή η εξοικονόμηση χωρίς αλλαγές στην παραγωγή νερού. Η μελέτη εξέτασε τους τέσσερις κύριους χρήστες νερού: τη δημόσια παροχή νερού, τη γεωργία, τη βιομηχανία και τον τουρισμό. Ο πρώτος μπορεί να εξοικονομήσει νερό κατά το ήμισυ (περίπου 150 λίτρα το άτομο ανά ημέρα στην ΕΕ) μειώνοντας απλώς τις διαρροές στα δίκτυα παροχής, ενθαρρύνοντας τη χρήση συσκευών εξοικονόμησης νερού και πιο αποδοτικών οικιακών συσκευών. Οι προοπτικές εξοικονόμησης νερού στους άλλους τρεις τομείς είναι εξίσου αίσιες.
«Η Ευρώπη μπορεί να επιτύχει εξοικονόμηση υδάτων 40% με τη λήψη μόνο τεχνικών μέτρων .» 

Η χρήση λιγότερου νερού θα έχει πολλά οφέλη για τους Ευρωπαίους, περιλαμβανομένης της μείωσης των λογαριασμών νερού και της ελάττωσης του όγκου των λυμάτων που απαιτούν επεξεργασία. Το περιβάλλον θα βγει επίσης κερδισμένο, καθώς οι λεκάνες απορροής των ποταμών θα πιέζονται λιγότερο από την άντληση νερού. Περαιτέρω πλεονεκτήματα περιλαμβάνουν τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, την ελάττωση των λογαριασμών για το ρεύμα και τη μείωση των εκπομπών CO2 – πράγμα που συνάδει με τους στόχους της πολιτικής της ΕΕ για τις κλιματικές αλλαγές.

Ένα ζήτημα που τονίζεται στην ανακοίνωση είναι η ανάγκη να εφαρμοστεί πλήρως η οδηγία πλαίσιο για τα ύδατα από τα κράτη μέλη, καθώς προσφέρεται για την αντιμετώπιση τόσο της λειψυδρίας όσο και της ξηρασίας μέσω της λήψης κατάλληλων μέτρων. Ο πιο βιώσιμος χωροταξικός σχεδιασμός αναγνωρίζεται επίσης ως τομέας προτεραιότητας.
Πρότυπα χρήσης νερού

Μια άλλη σύσταση αφορά την ανάπτυξη προτύπων για τις συσκευές που χρησιμοποιούν νερό στα νοικοκυριά και στον γεωργικό αρδευτικό εξοπλισμό. Αυτά μπορούν να βασιστούν στα υπάρχοντα πρότυπα που βαθμολογούν τη χρήση ενέργειας των οικιακών συσκευών. Η ανακοίνωση ζητά επίσης την ορθότερη χρήση των κεφαλαίων σε εθνικό επίπεδο και επίπεδο ΕΕ για να βελτιωθεί η διαχείριση της ζήτησης νερού, και προσβλέπει στη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Ξηρασίας και συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης για ξηρασίες μέχρι το 2012.

Τον Σεπτέμβριο του 2008 η Επιτροπή θα παρουσιάσει μια συνοδευτική έκθεση στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Η έκθεση θα παρουσιαστεί επίσης σε φορείς στη Σαραγόσα της Ισπανίας, κατά τη διεθνή έκθεση για το νερό και τη βιώσιμη ανάπτυξη που θα πραγματοποιηθεί εκεί φέτος. Η συνοδευτική έκθεση θα καθορίσει ένα σχέδιο δράσης για το νερό και ένα χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή των μέτρων που προτείνει η ανακοίνωση.
Στοιχεία για το νερό
Συνολική άντληση νερού στην ΕΕ: 247 δισ. κυβικά μέτρα το χρόνο
Κατανομή της άντλησης: παραγωγή ενέργειας: 44%· γεωργία: 24%· δημόσια παροχή νερού: 17%· βιομηχανία: 15%
Κατανομή της κατανάλωσης: γεωργία: 69%· δημόσια παροχή νερού: 13%· βιομηχανία: 10% και παραγωγή ενέργειας: 8%
Συνολικό κόστος της ξηρασίας στην Ευρώπη από το 1976 μέχρι το 2006: 100 δισ. €

Εικονες απο την μολυνση του περιβαλλοντος.

Ατμοσφαιρικη ρυπανση απο την Διαμαντω

Ατμοσφαιρική ρύπανση ονομάζεται η παρουσία στην ατμόσφαιρα ρύπων δηλαδή κάθε είδους ουσιών, θορύβου, ακτινοβολίας ή άλλων μορφών ενέργειας σε ποσότητα, συγκέντρωση ή διάρκεια που μπορούν να προκαλέσουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, στους ζωντανούς οργανισμούς και στα οικοσυστήματα και γενικά να καταστήσουν το περιβάλλον ακατάλληλο για τις επιθυμητές χρήσεις του. Δισεκατομμύρια τόνοι ρύπων εκπέμπονται κάθε χρόνο στην ατμόσφαιρα. Όλοι αυτοί οι ρύποι δεν χάνονται στον ουρανό, αλλά αφού προκαλέσουν ασφυξία στις πόλεις και επιδεινώσουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, ξαναπέφτουν στη Γη με τη μορφή της (όξινης βροχής).
Οι βασικότεροι ατμοσφαιρικοί ρύποι είναι:
ΟΖΟΝ (Ο3)
ΜΟΝΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ (CO)
ΔΙΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΑΖΩΤΟΥ (ΝΟ2)
ΣΩΜΑΤΙΔΙA
ΔΙΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΘΕΙΟΥ (SO2)
ΜΟΛΥΒΔΟΣ (Pb)
ΤΟΞΙΚΟΙ ΑΕΡΙΟΙ ΡΥΠΟΙ
ΡΥΠΟΙ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΟΣΦΑΙΡΙΚΟΥ ΟΖΟΝΤΟΣ
ΑΕΡΙΑ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ
Αυτές οι ουσίες προκαλούν σοβαρά προβλήματα στην υγεία των ανθρώπων και γενικά όλων των ζωντανών οργανισμών όπως επηρεάζει την πνευματική ανάπτυξη, προκαλεί χρόνιες παθήσεις, αναπνευστικά προβλήματα, πονοκεφάλους, κοπώσεις και άλλα.
Τα αίτια της ατμοσφαιρικής ρύπανσης είναι κυρίως τα καυσαέρια των αυτοκινήτων, τα καυσαέρια των εργοστασίων. Το μεγαλύτερο ποσοστό κατέχουν τα αυτοκίνητα φτάνοντας στο 46% και μετά τα καυσαέρια των εργοστασίων με ποσοστό 38% και τέλος με ποσοστό 16% έρχονται οι ατμοσφαιρικοί ρύποι των ανθρώπων.
Από τη στιγμή που το αυτοκίνητο είναι η σημαντικότερη πηγή της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, η οδική μας συμπεριφορά και η συντήρηση που κάνουμε στο αυτοκίνητό μας, είτε επιδεινώνουν το πρόβλημα, είτε συνεισφέρουν στη λύση του.

Ατμοσφαιρικη ρυπανση απο την Διαμαντω

Ατμοσφαιρική ρύπανση ονομάζεται η παρουσία στην ατμόσφαιρα ρύπων δηλαδή κάθε είδους ουσιών, θορύβου, ακτινοβολίας ή άλλων μορφών ενέργειας σε ποσότητα, συγκέντρωση ή διάρκεια που μπορούν να προκαλέσουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, στους ζωντανούς οργανισμούς και στα οικοσυστήματα και γενικά να καταστήσουν το περιβάλλον ακατάλληλο για τις επιθυμητές χρήσεις του. Δισεκατομμύρια τόνοι ρύπων εκπέμπονται κάθε χρόνο στην ατμόσφαιρα. Όλοι αυτοί οι ρύποι δεν χάνονται στον ουρανό, αλλά αφού προκαλέσουν ασφυξία στις πόλεις και επιδεινώσουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, ξαναπέφτουν στη Γη με τη μορφή της (όξινης βροχής).
Οι βασικότεροι ατμοσφαιρικοί ρύποι είναι:
ΟΖΟΝ (Ο3)
ΜΟΝΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ (CO)
ΔΙΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΑΖΩΤΟΥ (ΝΟ2)
ΣΩΜΑΤΙΔΙA
ΔΙΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΘΕΙΟΥ (SO2)
ΜΟΛΥΒΔΟΣ (Pb)
ΤΟΞΙΚΟΙ ΑΕΡΙΟΙ ΡΥΠΟΙ
ΡΥΠΟΙ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΟΣΦΑΙΡΙΚΟΥ ΟΖΟΝΤΟΣ
ΑΕΡΙΑ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ
Αυτές οι ουσίες προκαλούν σοβαρά προβλήματα στην υγεία των ανθρώπων και γενικά όλων των ζωντανών οργανισμών όπως επηρεάζει την πνευματική ανάπτυξη, προκαλεί χρόνιες παθήσεις, αναπνευστικά προβλήματα, πονοκεφάλους, κοπώσεις και άλλα.
Τα αίτια της ατμοσφαιρικής ρύπανσης είναι κυρίως τα καυσαέρια των αυτοκινήτων, τα καυσαέρια των εργοστασίων. Το μεγαλύτερο ποσοστό κατέχουν τα αυτοκίνητα φτάνοντας στο 46% και μετά τα καυσαέρια των εργοστασίων με ποσοστό 38% και τέλος με ποσοστό 16% έρχονται οι ατμοσφαιρικοί ρύποι των ανθρώπων.
Από τη στιγμή που το αυτοκίνητο είναι η σημαντικότερη πηγή της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, η οδική μας συμπεριφορά και η συντήρηση που κάνουμε στο αυτοκίνητό μας, είτε επιδεινώνουν το πρόβλημα, είτε συνεισφέρουν στη λύση του.

Δεν (θα) έχομε ποτάμια, δεν (θα) έχομε πηγάδια, δεν (θα) έχομε πηγές, μονάχα λίγες στέρνες, άδειες κι αυτές

Αξίζει να θυμηθούμε το γνωστό στοχαστή και ποιητή Γ. Σεφέρη σε σύγχρονη παραλλαγή στην παρένθεση:

"Δεν (θα) έχομε ποτάμια, δεν (θα) έχομε πηγάδια, δεν (θα) έχομε πηγές, μονάχα λίγες στέρνες, άδειες κι αυτές".

Η χώρα και η Κρήτη χρειάζονται υλοποιήσιμες στρατηγικές για τη διαχείριση του νερού. Όχι στις κραυγές απόγνωσης, αλλά ούτε και σε μεγαλεπήβολα έργα αναμφίβολης αποτελεσματικότητας, όχι και στα ευχολόγια και στους αφορισμούς. Εδώ και τώρα ολόκληρη η κοινωνία θέλει να της εξασφαλίζεται άφθονο και καθαρό νερό όλο το χρόνο. Για το Ν. Χανίων υπάρχει αρκετό νερό, αλλά κατασπαταλιέται εξαιτίας της απουσίας ορθολογικής διαχείρισης και των μέχρι σήμερα συνηθειών μας.

Η ανομβρία των τελευταίων μηνών ξύπνησε και πάλι το ζήτημα του νερού. Αν δεν αλλάξουμε νοοτροπία, συνήθειες και τρόπους όλοι, όσοι το χρησιμοποιούν καθημερινά και οι φορείς που το τυχαίνει να το διαχειρίζονται, είμαστε πολύ κοντά "...στο να εισάγουμε νερό με πλωτές υδροφόρες ή και να ...πλενόμαστε με εμφιαλωμένα νερά". Και το κακό έχει τη ρίζα του, όταν κάποιοι δήθεν με αμφίβολη γνώση του αντικειμένου, κάποιοι άλλοι επιτήδειοι και ορισμένοι καιροσκόποι, από καιρού σε καιρό, μας βομβαρδίζουν με μεγαλεπήβολα σχέδια και πράγματι κενοφανείς (με έψιλον) ιδέες για δημιουργία φραγμάτων στα φαράγγια, ή και μεγάλες λιμνοδεξαμενές. Το ουσιαστικό είναι, ότι αυτοί οι κύριοι επαΐοντες, αποφεύγουν να μας πουν, που θα βρεθεί στο μέλλον το νερό για να γεμίζουν τις μεγάλες λιμνοδεξαμενές και τα φράγματά (τους), όταν ήδη βρισκόμαστε προ των πυλών των παγκόσμιων κλιματικών μεταβολών με τις εκτεταμένες περιόδους της ανομβρίας και λειψυδρίας, των καυσώνων, αλλά και των ξαφνικών πλημμυρών.

Πρέπει όλοι να αντιληφθούμε ότι η Κρήτη έχει ανάγκη ορθολογικής διαχείρισης των νερών που διαθέτει -γιατί διαθέτει όντος άφθονα νερά. Το πρόβλημα όμως που ανακύπτει είναι ότι καθώς περνούν τα χρόνια και συνεχίζουμε να εκμεταλλευόμαστε άναρχα το νερό, είμαστε πολύ κοντά σε δυσάρεστες καταστάσεις. Εξάλλου, φαίνεται ότι κάτι μεταβάλλεται σε παγκόσμια κλίμακα και έχουμε λιγότερη βροχή και χιόνι και τούτο αποδίδεται στο ότι έχουν αποδιοργανωθεί τα καιρικά συστήματα. Με απλά λόγια, είναι αυτό που λένε οι ειδικοί επιστήμονες ως Κλιματικές Αλλαγές και που αναμένεται να πλήξουν με ιδιαίτερη ένταση και την Κρήτη τα προσεχή χρόνια .

Μα δεν το χωράει ο νους τ’ ανθρώπου! Μπορείτε να φανταστείτε ότι υπάρχει πρόβλημα επάρκειας νερού στη Κρήτη; Και να σκεφτείτε ότι και μέχρι τον Απρίλη υπάρχουν ακόμη χιόνια τα Λευκά Όρη και στον Ψηλορείτη. Είναι γνωστό σε όλους ότι το χιόνι είναι η πλέον "Υδρο-Φόρα" (φέρει-διαθέτει πολύ νερό) φάση του κύκλου του νερού στη φύση, ενώ ο άνθρωπος είναι ο πλέον "Υδρο-Βόρος" (καταναλώνει-σπαταλάει πολύ νερό) παράγοντας. Το χιόνι, με απλά λόγια, ποτίζει το έδαφος, το υπέδαφος και αν οι γεωλογικές συνθήκες είναι κατάλληλες για την αποθήκευση του υπόγειου νερού, τότε εξαρτάται από τις δραστηριότητες του ανθρώπου αν κατασπαταλούμε αυτό το ζωτικό φυσικό πόρο ή το διαχειριζόμαστε με ορθολογισμό και στρατηγικές προοπτικές για το αύριο.

Ένα άλλο ζήτημα επίκαιρο και σημαντικό είναι το ότι ποταμοί και χείμαρροι "ξοδεύουν-σπαταλούν" και κατευθύνουν με ταχύτατους ρυθμούς το γλυκό νερό προς τη θάλασσα, αφού απουσιάζουν έργα ορεινής υδρονομίας, τεχνητοί εμπλουτισμοί των υπόγειων νερών, αναβαθμοί ανάσχεσης και άλλες αναγκαίες πρακτικές και "υδρομαστευτικά" ήπια έργα, ώστε να μη φεύγει η μεγαλύτερη ποσότητα του νερού στη θάλασσα. Εδώ θα πρέπει να επισημανθεί, ότι και η θάλασσα χρειάζεται γλυκό νερό για να είναι γόνιμη και παραγωγικά, αλλά όχι με τον τρόπο που σήμερα δέχεται νερά και φερτά υλικά από τις ψηλότερες περιοχές.

Και η υφαλμύρωση αναμένει να κατακτήσει τις παράκτιες μέχρι σήμερα γόνιμες πεδιάδες. Πόσοι παραγωγοί χρειάζονται αυτές τις τεράστιες ποσότητες νερού που σπαταλούν καθημερινά; Τις χρειάζονται με τον ίδιο ρυθμό όλες τις εποχές του έτους; Μήπως γίνεται κατασπατάληση του νερού που….θα μας χρειαστεί και αύριο για να έχουμε πλούσια την παραγωγή ή θα πρέπει να αλλάξουμε και τα είδη των καλλιεργειών στην προοπτική ξηρότερων χρόνων; Οι απορίες παραμένουν απορίες, αλλά και η αδιαφορία για το αύριο είναι διάχυτη, αφού ...περιμένουμε του επόμενους αρμόδιους να σχεδιάσουν, να μελετήσουν και να υλοποιήσουν τη ζητούμενη "Ορθολογική Διαχείριση των Υδατικών Πόρων", αλλά και τα επικαλούμενα –για να μας αποπροσανατολίσουν- ...αποδεκτά όρια οικολογικής ποιότητας και συνθήκες αναφοράς.

Κάθε σταγόνα μετρά

Νοιαζόμαστε

Οικολογικο Σχολειο

Το Περιφερειακό Γυμνάσιο Ξυλοφάγου συμμετέχει στο Οικολογικό Σχολείο.

Μέσα στα πλαίσια αυτής μας της συμμετοχής και λόγω του κοινού μας έργου στοΕ twinning κρίναμε χρήσιμο να σας ενημερώσουμε .

Τι είναι τα Οικολογικά Σχολεία;

Τα «Οικολογικά Σχολεία» είναι ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα που σχεδιάστηκε για να κοινοποιήσει και να ενθαρρύνει τη δράση μιας ολόκληρης σχολικής μονάδας για το περιβάλλον.
Με σαφή διατύπωση προσφέρουν ένα εύκολο τρόπο εφαρμογής θεμάτων από το Αναλυτικό Πρόγραμμα σε καθημερινή βάση. Αυτή η διαδικασία θα βοηθήσει τους μαθητές να αναγνωρίσουν την αξία των περιβαλλοντικών θεμάτων και να υιοθετήσουν τις κατάλληλες στάσεις στη ζωή και στο σπίτι τους.

Το Πρόγραμμα σχεδιάστηκε για να καταστήσει την περιβαλλοντική συνείδηση και δράση ως ένα σημαντικό μέρος της ζωής και του ήθους των μαθητών ενός σχολείου.

Τα «Οικολογικά Σχολεία» προσφέρουν στο σχολείο:

• Την ευκαιρία να χρησιμοποιήσουν θέματα από το Αναλυτικό Πρόγραμμα για να επηρεάσουν τη ζωή του σχολείου όσον αφορά τα περιβαλλοντικά θέματα

• Την ευκαιρία να καλλιεργηθεί στα παιδιά η δεξιότητα λήψης αποφάσεων

• Υλικά και ιδέες για εργασίες και δραστηριότητες

• Ευκαιρίες συνεργασίας με την τοπική κοινωνία.

• Δεσμούς με άλλα σχολεία στην Ευρώπη

• Ένα βραβείο με κύρος

• Ευκαιρίες για τοπική και εθνική δημοσιότητα

• Δυνατότητα εξοικονόμησης χρημάτων.

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Στόχος του προγράμματος είναι η μετάβαση από την περιβαλλοντική συνείδηση μέσα από το Αναλυτικό Πρόγραμμα, στην περιβαλλοντική δράση από τη σχολική μονάδα και την ευρύτερη κοινότητα.

Οι δραστηριότητες του σχολείου μας ως οικολογικό αξιολογούνται από την CYMEPA και για άλλη μια χρονιά βραβευτήκαμε με την ανώτερη διάκριση που είναι η Πράσινη Σημαία.

Εξοικονομηση νερου απο μαθητη του Γυμνασιου Ξυλοφαγου

Το φαινόμενο της λειψυδρίας που μαστίζει το νησί μας δεν είναι νέο. Η Κύπρος ανέκαθεν υπέφερε από αυτή την μάστιγα. Η λύση δεν βρίσκεται μόνο σε κάποιο νομοσχέδιο που αναμένεται να εκπονήσει η εκάστοτε κυβέρνηση, αλλά στη συλλογική προσπάθεια και αλλαγή των συνηθειών μας.
«Παραδείγματα από το εξωτερικό, μας δείχνουν ότι με το συνδυασμό νέων τεχνολογιών και με μικρές αλλαγές στην καθημερινή χρήση του νερού, μπορεί να επιτευχθεί σημαντική μείωση στην κατανάλωση νερού. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, η οικιακή χρήση νερού έχει μειωθεί σημαντικά από το 1985, λόγω της μεγαλύτερης ευαισθητοποίησης των πολιτών, αλλά και λόγω των σχετικών φόρων που επιβλήθηκαν. Στο διάστημα αυτό παρατηρείται μείωση των διαρροών, μείωση του ποτίσματος κήπων, αλλά και αντικατά-
σταση συσκευών με καινούριες που εξοικονομούν νερό. Στην Σαραγόσα
της Ισπανίας, μέσα σε ένα χρόνο, η οικιακή χρήση μειώθηκε κατά
5.6%, με αποτέλεσμα να εξοικονομηθούν 1.176 εκατομμύρια λίτρα νερού.» www.watersave.gr/site/images/stories/PDFs/17ekp.pdf
Μπορώ άραγε εγώ να συμβάλω στην εξοικονόμηση νερού και πόσο σημαντική θα είναι αυτή
Πιο κάτω αναφέρω μερικούς τρόπους εξοικονόμησης που μπορεί ο καθένας να εφαρμόσει στο σπίτι του για να εξοικονομήσει νερό.
· Μην αφήνετε βρύσες να στάζουν: Μια βρύση, που στάζει μπορεί να σπαταλήσει περίπου 90 λίτρα νερού την εβδομάδα. Σε μηνιαία βάση σπαταλούνται 360 λίτρα και σε ετήσια βάση 4.700 λίτρα νερού. Η επιδιόρθωση των χαλασμένων βρυσών εξοικονομεί νερό αλλά και λεφτά για τη τσέπη μας.

· Μην αφήνετε τις βρύσες να τρέχουν συνεχώς: Όταν μια βρύση τρέχει συνεχώς καταναλώνει 15 λίτρα νερό ανά λεπτό. Αυτό σημαίνει ότι το πλύσιμο των δοντιών για 3λεπτά μας κοστίζει 45 λίτρα νερό για τον καθένα. Αν όμως το αντικαταστήσουμε με ένα ποτήρι νερό δηλαδή 0,250λίτρα, γιατί στην ουσία μόνο τόσο χρειαζόμαστε , τότε σημαίνει ότι σε ένα πλύσιμο δοντιών θα έχουμε εξοικονομήσει 44,750 λίτρα νερού.

· Χρησιμοποιήστε το πλυντήριο πιάτων σωστά: Ένα πλυντήριο πιάτων καταναλώνει περίπου 50 λίτρα νερό κάθε φορά. Μια τετραμελής οικογένεια χρειάζεται μια πλύση ημερησίως ,νοουμένου ότι το πλυντήριο θα είναι γεμάτο . Το πλυντήριο πιάτων μπορεί να αποδειχθεί οικονομικότερο. Επίσης υπάρχουν προγράμματα πλυσίματος που εξοικονομούν επιπρόσθετο νερό.

· Το πλύσιμο των πιάτων στο χέρι για 5 λεπτά καταναλώνει 75 λίτρα νερού. Μια οικογένεια η οποία έχει τρία γεύματα την ημέρα πλένει τουλάχιστον τρεις φορές πιάτα άρα περίπου σπαταλά γύρω στα 225 λίτρα νερού. Αν τώρα κατά το πλύσιμο των πιάτων στο νεροχύτη κλείνουμε τη βρύση τα 5 ή

περισσότερα λεπτά κατά τα οποία σαπουνίζουμε τα πιάτα θα έχουμε εξοικονομήσει τουλάχιστον 75 λίτρα νερό, κάθε φορά.

· Πλένετε τα φρούτα και λαχανικά σε λεκάνη: Μια λεκάνη έχει χωρητικότητα περίπου 5 λίτρα νερού. Άρα περιορίζουμε τη σπατάλη. Μετά από κάθε πλύσιμο χρησιμοποιούμε το νερό της λεκάνης για να ποτίσουμε τον κήπο. Έτσι εξοικονομούμε διπλά νερό.

· Μαζεύετε το κρύο νερό του μπάνιου : Ένας άδειος κουβάς σε κάθε μπανιέρα χρησιμοποιείται για να μαζέψουμε το κρύο νερό στο μπάνιο μέχρι να έρθει το ζεστό. Το νερό αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί για σφουγγάρισμα, στις λεκάνες ή στο πλύσιμο του μπάνιου μετά.

· Μην γεμίζετε την μπανιέρα με νερό: Κάνετε ντουζ κλείνοντας την βρύση την ώρα που σαπουνίζεστε.

· Ελέγξτε για διαρροή το καζανάκι της τουαλέτας με την προσθήκη χρώματος ζαχαροπλαστικής. Εάν υπάρχει διαρροή, το χρώμα θα εμφανιστεί μέσα σε 30 λεπτά. Ελέγξτε την εγκατάσταση για φθαρμένα ή διαβρωμένα μέρη. Τα περισσότερα εξαρτήματα εγκαθίστανται εύκολα και είναι άμεσα διαθέσιμα με μικρό οικονομικό κόστος. (Ξεπλύνετε τη δεξαμενή μόλις γίνει η δοκιμή, για την αποφυγή χρωματισμού των τοιχωμάτων της δεξαμενής)

· Αντικαταστείστε τα παλιά καζανάκια με καινούρια διπλής ροής. Έτσι εξοικονομούμε αρκετό νερό εφόσον τα παιδιά δεν χρειάζονται πολύ νερό.

· Πλένετε το αυτοκίνητο με τον κουβά: ένας κουβάς έχει χωρητικότητα 20 λίτρα. Με δυο κουβάδες νερό και μια ελαφριά σαπουνάδα

Υδατική ισορροπία, υγρά και η σημασία της καλής ενυδάτωσης

Το νερό είναι απαραίτητο για τη ζωή και η διατήρηση της ενυδάτωσης είναι σημαντική για τη σωματική και τη νοητική υγεία. Το ανθρώπινο σώμα αποτελείται σε ένα μεγάλο ποσοστό από νερό. Η περιεκτικότητα του σώματος σε νερό μειώνεται με την ηλικία, από 75% περίπου στα μωρά σε 60% στους ενήλικες. Αν και χωρίς τροφή μπορούμε να επιβιώσουμε μέχρι και 50 ημέρες, χωρίς νερό θα επιζήσουμε μόνο μερικές ημέρες, ακόμη και σε δροσερό κλίμα. Οι άνθρωποι γενικά πίνουν αρκετό νερό, αλλά για συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες, όπως οι ηλικιωμένοι, ή κατά τη διάρκεια  άσκησης, η πρόσληψη υγρών μπορεί να αποδειχθεί κρίσιμη.

Καθημερινές απώλειες νερού

Το σώμα χάνει διαρκώς νερό μέσω του δέρματος και της αναπνοής, σε ποσό που ανέρχεται σε περίπου 700ml ημερησίως. Επιπλέον, χάνει άλλα 100ml μέσω των κοπράνων, περίπου 1,5 λίτρα ως ούρα και 200ml μέσω της φυσιολογικής εφίδρωσης. Έτσι, ακόμη και μόνο ζώντας και αναπνέοντας σε ένα εύκρατο κλίμα χάνουμε περίπου 2,5 λίτρα ημερησίως. Η άσκηση και η άνοδος της θερμοκρασίας αυξάνουν την εφίδρωση, την απώλεια νερού και, ως εκ τούτου, τις απαιτήσεις του σώματός μας σε υγρά. Σε περιόδους ασθένειας και διάρροιας, οι απώλειες νερού, επίσης, αυξάνουν σημαντικά.

Οι επιπτώσεις της αφυδάτωσης

Η αφυδάτωση μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους, κούραση και απώλεια συγκέντρωσης. Πρόκειται για πρόβλημα που συνδέεται ιδιαιτέρως με τη γήρανση, δεδομένου ότι τα άτομα μεγάλης ηλικίας είναι λιγότερο ευαίσθητα στην ήπια αφυδάτωση, πίνουν λιγότερα υγρά και χρειάζονται περισσότερο χρόνο για την επανυδάτωσή τους. Μείωση των νοητικών επιδόσεων μπορεί, επίσης ,να εμφανιστεί στους ήπια αφυδατωμένους νεαρούς ενήλικες. Τα παιδιά χάνουν περισσότερο νερό μέσω εφίδρωσης, ώστε να διατηρήσουν τη θερμοκρασία τους σταθερή · συνεπώς, είναι σημαντικό να βεβαιωνόμαστε ότι σε υψηλές θερμοκρασίες καταναλώνουν αρκετά υγρά.

Πίνοντας αρκετά υγρά για να διατηρηθούμε ενυδατωμένοι

Πρέπει να πίνουμε αρκετά υγρά για να ισορροπήσουμε τις απώλειες νερού. Οι μεταβολικές διεργασίες στα σώματά μας παράγουν περίπου 250ml νερό, και λαμβάνουμε άλλα 750ml από τα τρόφιμα. Αυτό σημαίνει ότι τα υπόλοιπα 1,5 λίτρα υγρών πρέπει να προσληφθούν από τα διάφορα ποτά.

Όλα τα ποτά που περιέχουν νερό μπορούν να συμβάλλουν στο σύνολο των υγρών που απαιτούνται για την ενυδάτωση, συμπεριλαμβανομένων των χυμών φρούτων, των αναψυκτικών, του τσαγιού, του καφέ, των αραιών αλκοολούχων ποτών, όπως η μπύρα, καθώς επίσης και του νερού. Έχει αποδειχθεί ότι η ωραία γεύση των ποτών είναι σημαντική όταν οι απαιτήσεις σε υγρά είναι υψηλές.

Μελέτες έχουν, επίσης, δείξει ότι η καφεΐνη σε ποσά αντίστοιχα ενός φλιτζανιού καφέ ή τσαγιού ή ενός ποτού τύπου cola δεν προκαλεί αφυδάτωση, με αποτέλεσμα οι ειδικοί τώρα να συμφωνούν ότι τα ποτά που περιέχουν καφεΐνη σε φυσιολογικές ποσότητες μπορούν να συμβάλλουν στις συνολικές απαιτήσεις για νερό. Εντούτοις, ποτά που περιέχουν αλκοόλ σε συγκέντρωση 10% ή περισσότερο, όπως τα περισσότερα κρασιά, οδηγούν τελικά σε απώλεια υγρών.

Τι συμβαίνει όταν ασκούμαστε σε ζεστά κλίματα;

Κατά τη διάρκεια της άσκησης το σώμα μας διατηρείται δροσερό μέσω της εξάτμισης υγρών από το δέρμα μας  με τη μορφή ιδρώτα· επομένως, πρέπει να πίνουμε περισσότερα υγρά για να αποφύγουμε την αφυδάτωση. Σε κρύα ή εύκρατα κλίματα, στα νεαρά άτομα μια απώλεια 2% του σωματικού τους βάρους με τη μορφή νερού δεν επιφέρει μείωση της σωματικής τους απόδοσης, αλλά σε ζεστά κλίματα αυτή η απώλεια υγρών θα επηρεάσει την απόδοσή τους και μπορεί να οδηγήσει σε θερμοπληξία. Απώλειες μεγαλύτερες του 5% του σωματικού βάρους μπορούν να μειώσουν την ικανότητα για εργασία κατά περίπου 30%. Διάφορες μελέτες έχουν καταδείξει ότι η διατήρηση της ενυδάτωσης, πριν και κατά τη διάρκεια άσκησης αντοχής, είναι αποτελεσματική στη βελτίωση της απόδοσης σε ποικίλες περιπτώσεις.

Το αλάτι διεγείρει την απορρόφηση του νερού και βοηθά στη διατήρησή του τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά από την άσκηση

Η προσθήκη νατρίου (αλάτι) στα ποτά ενεργοποιεί την απορρόφηση υδατανθράκων, με αποτέλεσμα την αύξηση της κατανάλωσης νερού. Η αποκατάσταση των αλάτων που χάνονται  με τον ιδρώτα βοηθά στη διατήρηση του όγκου του αίματος. Εάν κατά τη διάρκεια και μετά από άσκηση αντοχής καταναλωθούν σε θερμό περιβάλλον μεγάλες ποσότητες σκέτου νερού, τότε  μπορεί να συμβεί αραίωση των υγρών του σώματος, που θα οδηγήσει σε μεγάλες απώλειες νερού στα ούρα. Αυτό σημαίνει ότι η κανονική ενυδάτωση δεν θα διατηρηθεί και τα χαμηλά επίπεδα νατρίου μπορεί να προκαλέσουν εξάντληση και κράμπες λόγω ζέστης. Για να αποτραπεί αυτό, είτε τα ποτά που καταναλώνουμε πρέπει να περιέχουν νάτριο (όπως τα αθλητικά ποτά, που περιέχουν ποσά παρόμοια με εκείνα των υγρών του ανθρώπινου σώματος), είτε θα πρέπει να καταναλώνουμε το νερό μαζί με το φαγητό.

ΑΠΛΟΙ ΠΡΑΚΤΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΝΕΡΟΥ

Με απλούς πρακτικούς τρόπους, μπορούμε όλοι μας να κάνουμε μία προσπάθεια ώστε να μειώσουμε την κατανάλωση νερού στο μπάνιο, στην κουζίνα, και στον κήπο.

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΝΕΡΟΥ ΣΤΟ ΜΠΑΝΙΟ

• Εάν το καζανάκι σας είναι παλιό, αντικαταστήστε το με κάποιο, που διαθέτει δυνατότητα διπλής ροής. Τα καζανάκια αυτά έχουν δύο κουμπιά: ένα για μικρή ροή και ένα με μεγαλύτερη ροή, ανάλογα με την ανάγκη. Εάν δεν είναι εύκολη η αντικατάσταση, τοποθετήστε μέσα στη δεξαμενή ένα γεμάτο μικρό πλαστικό μπουκάλι νερού, ώστε να μειωθεί ο όγκος του νερού που παροχετεύεται.
  
• Εάν το κουμπί στο καζανάκι δεν επανέρχεται στη θέση του μετά τη χρήση, αφήνοντας το νερό να τρέχει συνεχώς, αντικαταστήστε το ΑΜΕΣΑ ή ρυθμίστε τη ροή.
  
• Ελαττώστε τη διάρκεια χρήσης του ντους. Αντικαταστή-στε το τηλέφωνο της ντουζιέρας με κάποιο άλλο χαμηλότερης ροής. Στο εμπόριο κυκλοφορούν βρύσες όπου μπορεί να ρυθμιστεί η ροή, χωρίς να επηρεαστεί η αναλογία ζεστού και κρύου νερού.
  
• Τοποθετήστε μέσα στις ντουζιέρες σας μεγάλες λεκάνες στις οποίες θα περισυλλέγετε το νερό όταν θα κάνετε ντους και θα το χρησιμοποιείτε για τη λεκάνη της τουαλέτας αντί να κάνετε συνεχή χρήση στο καζανάκι.
  
• Μην αφήνετε τη βρύση ανοιχτή, όταν βουρτσίζετε τα δόντια σας ή πλένετε τα χέρια σας. Κλείνοντας τη βρύση όση ώρα σαπουνίζουμε τα χέρια µας ή βουρτσίζουμε τα δόντια µας, εξοικονομούμε 15 λίτρα νερού το λεπτό!
  
• Μην αφήνετε το νερό να τρέχει, ξυρίζοντας ή πλένοντας το πρόσωπό σας.
  
• Χρησιμοποιήστε το πλυντήριο ρούχων, μόνο όταν φορτώνεται πλήρως ή ρυθμίστε κατάλληλα τη στάθμη νερού για το μέγεθος του φορτίου που χρησιμοποιείτε.
  

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΝΕΡΟΥ ΣΤΗΝ ΚΟΥΖΙΝΑ

• Το καλοκαίρι να έχετε κρύο νερό σε μπουκάλια στο ψυγείο, αντί να αφήνετε τη βρύση να τρέχει κάθε φορά που θέλετε ένα δροσερό ποτήρι νερό.
  
• Επιλέξτε το κατάλληλο σκεύος, όταν μαγειρεύετε. Όσο μεγαλύ-τερα είναι τα σκεύη, τόσο μεγαλύτερη είναι και η κατανάλωση σε νερό.
  
• Κατά το πλύσιμο των πιάτων με το χέρι, γεμίστε μία λεκάνη με νερό και το ανάλογο απορρυπαντικό. Ξεβγάλετε γρήγορα με χαμηλή ροή σε μία δεύτερη λεκάνη. Το νερό της λεκάνης για το ξέβγαλμα, αν δεν έχει μέσα πολύ απορρυπαντικό, χρησιμοποιήστε το για πότισμα φυτών.
  
• Αφήστε τα λερωμένα πιάτα και σκεύη να μουλιάσουν στο νερό, αντί να απομακρύνετε τα αποφάγια κάτω από τρεχούμενη βρύση.
  
• Χρησιμοποιήστε το πλυντήριο πιάτων, μόνο όταν έχει γεμίσει πλήρως.
  
• Προτιμήστε να πλένετε τα φρούτα, τα χόρτα και τα λαχανικά σε μία λεκάνη νερό, αντί κάτω από συνεχώς ανοιχτή βρύση. Με τον τρόπο αυτό, εξοικονομείτε το λιγότερο 10 λίτρα νερού την ημέρα!
  

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΝΕΡΟΥ ΣΤΟΝ ΚΗΠΟ & ΣΤΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ

• Μην ποτίζετε συχνά τον κήπο σας. Κατά γενικό κανόνα, τα περισσότερα φυτά χρειάζονται πότισμα μόνο κάθε 5 με 7 ημέρες το καλοκαίρι και κάθε 11 με 14 ημέρες το χειμώνα. Μια ισχυρή βροχή ικανοποιεί τις ανάγκες σε νερό για διάστημα δύο εβδομάδων. Το νερό από το πλύσιμο φρούτων, λαχανικών κ.ά., όπως και το νερό που περισσεύει σε ένα ποτήρι, μην το αδειάζετε στο νεροχύτη. Ποτίστε τα λουλούδια σας!
  
• Ποτίζετε τον κήπο σας πολύ νωρίς το πρωί ή αργά το βράδυ, όταν η θερμοκρασία και η ταχύτητα του αέρα είναι οι χαμηλότερες. Αυτό μειώνει τις απώλειες νερού από την εξάτμιση.
  
• Τοποθετήστε δοχεία περισυλλογής νερού στα σημεία εξόδου νερού από τα κλιματιστικά σας και χρησιμοποιήστε το για πότισμα των φυτών σας. Το ίδιο μπορούν να κάνουν και όσοι επαγγελματίες χρησιμοποιούν παγομηχανές. 
  
• Στην εξοικονόμηση νερού είναι προτιμότερη η εγκατάσταση αυτόματου ποτίσματος. Βεβαιωθείτε ότι λειτουργεί σωστά και δεν υπάρχουν διαρροές κατά μήκος του δικτύου.
• Τοποθετήστε τους ψεκαστήρες σας από τα αυτόματα ποτιστικά, έτσι ώστε το νερό να προσγειώνεται στα λουλούδια και τους θάμνους και όχι στις πλακοστρωμένες περιοχές.
  
• Επιλέξετε φυτά τα οποία είναι ανθεκτικά στις ιδιαίτερες κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής σας και δεν χρειάζονται πολύ νερό.
  
• Για τον καθαρισμό της αυλής σας χρησιμοποιήστε σκούπα, αντί για τρεχούμενο νερό. Αποφύγετε την εγκατάσταση διακοσμητικών κατασκευών, όπου χρησιμοποιείται νερό, π.χ. σιντριβάνια. Εντοπίστε πιθανές απώλειες λόγω της εξάτμισης και της διεύθυνσης του αέρα.
  
• Προτιμήστε τα πλυντήρια αυτοκινήτων, τα οποία χρησιμοποιούν σύστημα ανακύκλωσης νερού, ή νερό από δικές τους γεωτρήσεις.
  

save water

Το φαινόμενο της λειψυδρίας που μαστίζει το νησί μας δεν είναι νέο. Η Κύπρος ανέκαθεν υπέφερε από αυτή την μάστιγα. Η λύση δεν βρίσκεται μόνο σε κάποιο νομοσχέδιο που αναμένεται να εκπονήσει η εκάστοτε κυβέρνηση, αλλά στη συλλογική προσπάθεια και αλλαγή των συνηθειών μας.

«Παραδείγματα από το εξωτερικό, μας δείχνουν ότι με το συνδυασμό νέων τεχνολογιών και με μικρές αλλαγές στην καθημερινή χρήση του νερού, μπορεί να επιτευχθεί σημαντική μείωση στην κατανάλωση νερού. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, η οικιακή χρήση νερού έχει μειωθεί σημαντικά από το 1985, λόγω της μεγαλύτερης ευαισθητοποίησης των πολιτών, αλλά και λόγω των σχετικών φόρων που επιβλήθηκαν. Στο διάστημα αυτό παρατηρείται μείωση των διαρροών, μείωση του ποτίσματος κήπων, αλλά και αντικατά-

σταση συσκευών με καινούριες που εξοικονομούν νερό. Στην Σαραγόσα

της Ισπανίας, μέσα σε ένα χρόνο, η οικιακή χρήση μειώθηκε κατά

5.6%, με αποτέλεσμα να εξοικονομηθούν 1.176 εκατομμύρια λίτρα νερού.»

www.watersave.gr/site/images/stories/PDFs/17ekp.pdf

Μπορώ άραγε εγώ να συμβάλω στην εξοικονόμηση νερού και πόσο σημαντική θα είναι αυτή

Πιο κάτω αναφέρω μερικούς τρόπους εξοικονόμησης που μπορεί ο καθένας να εφαρμόσει στο σπίτι του για να εξοικονομήσει νερό.

• Μην αφήνετε βρύσες να στάζουν: Μια βρύση, που στάζει μπορεί να σπαταλήσει περίπου 90 λίτρα νερού την εβδομάδα. Σε μηνιαία βάση σπαταλούνται 360 λίτρα και σε ετήσια βάση 4.700 λίτρα νερού. Η επιδιόρθωση των χαλασμένων βρυσών εξοικονομεί νερό αλλά και λεφτά για τη τσέπη μας.

• Μην αφήνετε τις βρύσες να τρέχουν συνεχώς: Όταν μια βρύση τρέχει συνεχώς καταναλώνει 15 λίτρα νερό ανά λεπτό. Αυτό σημαίνει ότι το πλύσιμο των δοντιών για 3λεπτά μας κοστίζει 45 λίτρα νερό για τον καθένα. Αν όμως το αντικαταστήσουμε με ένα ποτήρι νερό δηλαδή 0,250λίτρα, γιατί στην ουσία μόνο τόσο χρειαζόμαστε , τότε σημαίνει ότι σε ένα πλύσιμο δοντιών θα έχουμε εξοικονομήσει 44,750 λίτρα νερού.

• Χρησιμοποιήστε το πλυντήριο πιάτων σωστά: Ένα πλυντήριο πιάτων καταναλώνει περίπου 50 λίτρα νερό κάθε φορά. Μια τετραμελής οικογένεια χρειάζεται μια πλύση ημερησίως ,νοουμένου ότι το πλυντήριο θα είναι γεμάτο . Το πλυντήριο πιάτων μπορεί να αποδειχθεί οικονομικότερο. Επίσης υπάρχουν προγράμματα πλυσίματος που εξοικονομούν επιπρόσθετο νερό.

• Το πλύσιμο των πιάτων στο χέρι για 5 λεπτά καταναλώνει 75 λίτρα νερού. Μια οικογένεια η οποία έχει τρία γεύματα την ημέρα πλένει τουλάχιστον τρεις φορές πιάτα άρα περίπου σπαταλά γύρω στα 225 λίτρα νερού. Αν τώρα κατά το πλύσιμο των πιάτων στο νεροχύτη κλείνουμε τη βρύση τα 5 ή περισσότερα λεπτά κατά τα οποία σαπουνίζουμε τα πιάτα θα έχουμε εξοικονομήσει τουλάχιστον 75 λίτρα νερό, κάθε φορά.

• Πλένετε τα φρούτα και λαχανικά σε λεκάνη: Μια λεκάνη έχει χωρητικότητα περίπου 5 λίτρα νερού. Άρα περιορίζουμε τη σπατάλη. Μετά από κάθε πλύσιμο χρησιμοποιούμε το νερό της λεκάνης για να ποτίσουμε τον κήπο. Έτσι εξοικονομούμε διπλά νερό.

• Μαζεύετε το κρύο νερό του μπάνιου : Ένας άδειος κουβάς σε κάθε μπανιέρα χρησιμοποιείται για να μαζέψουμε το κρύο νερό στο μπάνιο μέχρι να έρθει το ζεστό. Το νερό αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί για σφουγγάρισμα, στις λεκάνες ή στο πλύσιμο του μπάνιου μετά.

• Μην γεμίζετε την μπανιέρα με νερό: Κάνετε ντουζ κλείνοντας την βρύση την ώρα που σαπουνίζεστε.

• Ελέγξτε για διαρροή το καζανάκι της τουαλέτας με την προσθήκη χρώματος ζαχαροπλαστικής. Εάν υπάρχει διαρροή, το χρώμα θα εμφανιστεί μέσα σε 30 λεπτά. Ελέγξτε την εγκατάσταση για φθαρμένα ή διαβρωμένα μέρη. Τα περισσότερα εξαρτήματα εγκαθίστανται εύκολα και είναι άμεσα διαθέσιμα με μικρό οικονομικό κόστος. (Ξεπλύνετε τη δεξαμενή μόλις γίνει η δοκιμή, για την αποφυγή χρωματισμού των τοιχωμάτων της δεξαμενής)

• Αντικαταστείστε τα παλιά καζανάκια με καινούρια διπλής ροής. Έτσι εξοικονομούμε αρκετό νερό εφόσον τα παιδιά δεν χρειάζονται πολύ νερό.

• Πλένετε το αυτοκίνητο με τον κουβά: ένας κουβάς έχει χωρητικότητα 20 λίτρα. Με δυο κουβάδες νερό και μια ελαφριά σαπουνάδα
  

Έλλειψη νερού

Ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα που η Κύπρος αντιμετωπίζει από αιώνες είναι η έλλειψη του νερού. Οι ανομβρίες είναι πολύ συχνό φαινόμενο και πολλές φορές στο παρελθόν ως συνέπεια τους η Κύπρος κόντεψε να ερημωθεί.
Ποταμοί με σταθερή και ολόχρονη ροή δεν υπάρχουν παρά μόνο χείμαρροι, η δε βροχόπτωση ήταν πάντα χαμηλή και ακανόνιστα κατανεμημένη, τόσο χρονικά όσο και γεωγραφικά. Σύμφωνα με μια μακρά σειρά παρατηρήσεων η μέση ετήσια βροχόπτωση, περιλαμβανόμενης και της χιονόπτωσης, είναι περίπου 500 χιλιοστόμετρα, ενώ κατά τα τελευταία τριάντα χρόνια (1971-2000) έχει μειωθεί στα 460 χιλιοστόμετρα.

Μέχρι το 1970, τα υπόγεια νερά αποτελούσαν τις κύριες πηγές νερού τόσο για άρδευση όσο και για ύδρευση, με αποτέλεσμα τα υδροφόρα στρώματα σε πολλές περιοχές της Κύπρου, να αρχίσουν να εξαντλούνται ή και να γίνονται προβληματικά με την εισροή θαλάσσιου νερού. Παράλληλα, μεγάλες ποσότητες όμβριου ύδατος πήγαιναν ανεκμετάλλευτες στη θάλασσα και χάνονταν.

Το πρόβλημα και η εξελικτική χειροτέρευση του, διαγνώστηκε έγκαιρα από τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες που με τη βοήθεια διεθνών οργανισμών κατέστρωσαν ένα μακροπρόθεσμο πρόγραμμα για την ικανοποιητική αντιμετώπιση του.

Αμέσως μετά την ανεξαρτησία, η προσοχή στράφηκε στη συστηματική μελέτη και κατασκευή υδατικών έργων, τόσο εμπλουτιστικών όσον και αποθηκευτικών. Το πρώτο βήμα αφορούσε τον καταρτισμό ολοκληρωμένου προγράμματος επισκόπησης και αξιολόγησης των υδατικών πόρων της νήσου και ακολούθησε η εφαρμογή ενός μακροπρόθεσμου προγράμματος εκτέλεσης έργων υδατικής ανάπτυξης, στα οποία περιλαμβάνεται η κατασκευή μεγάλου αριθμού φραγμάτων.

Έτσι, σήμερα, η αποθηκευτική ικανότητα των φραγμάτων ανέρχεται στα 307,5 εκατομμύρια κυβικά μέτρα (ΕΚΜ) νερού περίπου, σε σύγκριση με 6 ΕΚΜ που ήταν το 1960, μια επίδοση πραγματικά εντυπωσιακή αν συγκριθεί με άλλες χώρες του μεγέθους και του επιπέδου ανάπτυξης της χώρας μας.

Στα πλαίσια του προγραμματισμού αυτού κατασκευάστηκαν τα Μεγάλα Υδατικά Έργα, όπως του Νότιου Αγωγού, του Βασιλικού - Πεντάσχοινου, της Πιτσιλιάς, της Πάφου και της Πόλης Χρυσοχούς, καθώς και άλλα μικρότερα που αποτελούν σήμερα τη βασική υποδομή πάνω στην οποία στηρίζεται η γεωργική ανάπτυξη, η υδατοπρομήθεια πόλεων και χωριών, καθώς και η ανάπτυξη πολλών άλλων τομέων της οικονομίας μας. Παρά το εντυπωσιακό έργο που επιτελέστηκε στον τομέα της υδατικής ανάπτυξης, δυστυχώς, λόγω της αυξανόμενης ζήτησης νερού και της πτωτικής τάσης της βροχόπτωσης, εξαιτίας των γνωστών πλέον, ανά το παγκόσμιο, κλιματικών αλλαγών και του φαινόμενου του θερμοκηπίου, οι διαθέσιμες ποσότητες νερού για ύδρευση και άρδευση δεν ήταν αρκετές, με αποτέλεσμα τα τελευταία χρόνια να εφαρμοστούν περιορισμοί στην παροχή νερού με δυσμενείς επιπτώσεις στο γεωργικό τομέα, την κοινωνική ζωή και γενικά στην οικονομία του τόπου. Με βάση τα ευρήματα της πρόσφατης μελέτης που ετοίμασε το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων σε συνεργασία με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών, η μέση βροχόπτωση της περιόδου μετά το 1970 (1971-2000), είναι χαμηλότερη της μέσης βροχόπτωσης της παλαιότερης περιόδου (1917-1970). Η μείωση αυτή κυμαίνεται, σε διάφορες περιοχές της Κύπρου, από 10% μέχρι και 25%. Η μέση μείωση υπολογίζεται στα 20%. Η μεγαλύτερη μείωση έχει παρατηρηθεί στο Τρόοδος. Η μείωση αυτή είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση του διαθέσιμου νερού στη χώρα. Η μείωση της μέσης ετήσιας εισροής στα φράγματα κυμαίνεται από 24% μέχρι και 58% με μέση τιμή γύρω στο 40%. Δηλαδή, οι ποσότητες του επιφανειακού νερού που διαθέτει σήμερα το νησί είναι κατά 40% μικρότερες από τις ποσότητες που υπολογιζόταν ότι διέθετε πριν το 1970. Η μελέτη έχει, επίσης, παρουσιάσει ότι οι υπόγειοι υδάτινοι πόροι της Κύπρου υπεραντλούνται κάθε χρόνο κατά 40% από την επιτρεπόμενη ασφαλή τους απόδοση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη συνεχή πτώση της στάθμης των υπόγειων νερών, την εξάντληση των αποθεμάτων τους και τη ραγδαία και συνεχή επέκταση των περιοχών των υδροφορέων που καταστρέφονται από τη διείσδυση της θάλασσας.

Για την αντιμετώπιση της κατάστασης, δημιουργήθηκαν μονάδες αφαλάτωσης με σκοπό την απεξάρτηση από τη βροχόπτωση της παροχής πόσιμου νερού στα μεγάλα αστικά και τουριστικά κέντρα. Την 1η Απριλίου 1997 άρχισε να λειτουργεί η πρώτη μονάδα αφαλάτωσης στη Δεκέλεια, ενώ τον Απρίλιο του 2001 άρχισε να λειτουργεί και η δεύτερη μονάδα αφαλάτωσης δίπλα στο αεροδρόμιο Λάρνακας. Η μονάδα του αεροδρομίου Λάρνακας, που είναι το μεγαλύτερο υδατικό έργο της Κύπρου στον τομέα της αφαλάτωσης, μαζί με τη μονάδα της Δεκέλειας παράγουν 33 EKM νερού το χρόνο. Αυτή η ποσότητα μαζί με την ποσότητα νερού στα φράγματα αποτελούν ασφαλή ποσότητα για πλήρη άρση των περιορισμών στην παροχή πόσιμου νερού. Μετά από πολλά χρόνια ταλαιπωριών που προκαλούσαν οι γνωστές περικοπές, από τον Ιανουάριο του 2001 το κάθε νοικοκυριό στην ελεύθερη περιοχή της Κύπρου έχει πλέον συνεχή παροχή νερού. Οι περικοπές αποτελούν παρελθόν.

Η κυβερνητική υδατική πολιτική δεν περιορίζεται μόνο στο θέμα των αφαλατώσεων, αλλά εστιάζεται και στην αξιοποίηση και άλλων μη παραδοσιακών πηγών νερού, όπως είναι το ανακυκλωμένο νερό, η χρήση του οποίου αποδεσμεύει ίσες ποσότητες καλής ποιότητας νερού. Το ανακυκλωμένο νερό, που προέρχεται από την επεξεργασία των λυμάτων των αποχετευτικών συστημάτων, χρησιμοποιείται για σκοπούς άρδευσης γεωργικών καλλιεργειών και για τον εμπλουτισμό υπόγειων υδροφορέων. Η πλήρης αξιοποίηση των λυμάτων είναι μια μακροχρόνια και δαπανηρή διαδικασία.

Όσον αφορά την εγκατάσταση κεντρικών συστημάτων συλλογής και επεξεργασίας λυμάτων, μέσα στα πλαίσια εναρμόνισης με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, έχει ετοιμαστεί σχετικό πρόγραμμα με στόχο την εγκατάσταση κεντρικών αποχετευτικών συστημάτων σε όλους τους οικισμούς με ισοδύναμο πληθυσμό πέραν των 2.000 ατόμων. Το πρόγραμμα εναρμόνισης, που θα πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι το 2012, περιλαμβάνει τις 4 ευρύτερες αστικές περιοχές Λευκωσίας, Λεμεσού, Λάρνακας και Πάφου, τις δύο τουριστικές περιοχές της Αγίας Νάπας και Παραλιμνίου και 38 αγροτικές κοινότητες με ισοδύναμο πληθυσμό πέραν των 2.000 ατόμων. Για την εκπόνηση τεχνοοικονομικών μελετών, λεπτομερών σχεδίων και περιβαλλοντικών μελετών για 28 από τις αγροτικές κοινότητες που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα εναρμόνισης, έχει εξασφαλιστεί βοήθεια ενός εκατομμυρίου ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Παράλληλα, προωθείται η εγκατάσταση αποχετευτικών συστημάτων σε μικρότερες αγροτικές κοινότητες που δεν εμπίπτουν στις υποχρεώσεις για εναρμόνιση (με πληθυσμό μικρότερο των 2.000 ατόμων), αλλά αντιμετωπίζουν προβλήματα αποχέτευσης.

Επίσης, προωθείται η εκτέλεση των επιπρόσθετων υδατικών έργων που προβλέπονται από το σχέδιο υδατικής ανάπτυξης, που έχει εκπονηθεί για την περίοδο μέχρι το 2015. Στα πλαίσια του σχεδίου αυτού ήδη συμπληρώθηκε η κατασκευή του φράγματος Αρμίνου, στον ποταμό Διάριζο και η κατασκευή του φράγματος Ταμασού, στον ποταμό Πεδιαίο ενώ άρχισε και συνεχίζεται η κατασκευή του φράγματος Κανναβιού, στον ποταμό ΄Eζουσα. Επίσης, αναμένεται σύντομα η υποβολή προσφορών για την κατασκευή του φράγματος Ακακίου-Μαλούντας.

Παράλληλα, καταβάλλεται συστηματική προσπάθεια για μείωση της ζήτησης με την εφαρμογή και επιχορήγηση μέτρων εξοικονόμησης νερού και τη δημιουργία υδατικής συνείδησης για σωστή χρήση του μοναδικού αυτού αγαθού της φύσης.

Η χρήση μηχανογραφημένων συστημάτων για τη διεξαγωγή των εργασιών του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων, συμβάλλει τα μέγιστα στην προσπάθεια για τη σωστή διαχείριση του νερού.

Εκτός από τα πιο πάνω μέτρα, προωθείται η δημιουργία Ενιαίου Φορέα Υδάτων που θα συγκεντρώνει όλες τις αρμοδιότητες για τη διαχείριση του νερού.

Επιπρόσθετα, η εφαρμογή της Οδηγίας -Πλαίσιο για τα Νερά, που προέκυψε μετά από μια μακρόχρονη περίοδο συζητήσεων και διαπραγματεύσεων μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της κυβερνητικής πολιτικής.

Η νέα Οδηγία-Πλαίσιο, μεταξύ άλλων: Προστατεύει όλα τα ύδατα – ποταμούς, λίμνες, παράκτια και υπόγεια. Θέτει φιλόδοξους στόχους για να εξασφαλιστεί ότι όλα τα ύδατα θα ανταποκρίνονται στην «καλή κατάσταση» μέχρι το 2015. Δημιουργεί σύστημα διαχείρισης σε επίπεδο λεκάνης απορροής ποταμού. Απαιτεί διασυνοριακή συνεργασία μεταξύ χωρών και όλων των εμπλεκομένων μερών, (στην περίπτωση των διεθνών περιοχών λεκάνης απορροής ποταμού). Εξασφαλίζει ενεργό συμμετοχή όλων των φορέων, συμπεριλαμβανομένων των μη κυβερνητικών οργανισμών και των τοπικών αρχών, στις δραστηριότητες της διαχείρισης των υδάτων. Εξασφαλίζει μείωση και έλεγχο της ρύπανσης από όλες τις πηγές όπως η γεωργία, η βιομηχανική δραστηριότητα, κ.λπ. Απαιτεί πολιτικές τιμολόγησης του νερού και εξασφαλίζει ότι ο ρυπαίνων πληρώνει. Εξισορροπεί τα συμφέροντα του περιβάλλοντος με τα συμφέροντα αυτών που εξαρτώνται από αυτό.
Η συνολική κυβερνητική πολιτική θα δώσει ικανοποιητικές λύσεις σ΄ όλες τις πτυχές του υδατικού προβλήματος. Το νερό, όμως, δεν πρέπει να θεωρείται ως δεδομένο. Η έλλειψη νερού είναι ένα από τα πιο κρίσιμα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα. Το νερό είναι ένα αγαθό που φαίνεται πως η φύση θα μας το δίνει όλο και σε λιγότερες ποσότητες, γι΄αυτό επιβάλλεται να το χρησιμοποιούμε σωστά και να περιορίσουμε τη σπάταλη του. Προσοχή, λοιπόν, στη χρήση του νερού. Χρήση και όχι κατάχρηση.

Για περισσότερες πληροφορίες αποταθείτε στην ιστοσελίδα του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων (http://www.moa.gov.cy/wdd). Πηγή: Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων