Πέμπτη 20 Νοεμβρίου 2008

Δεν (θα) έχομε ποτάμια, δεν (θα) έχομε πηγάδια, δεν (θα) έχομε πηγές, μονάχα λίγες στέρνες, άδειες κι αυτές

Αξίζει να θυμηθούμε το γνωστό στοχαστή και ποιητή Γ. Σεφέρη σε σύγχρονη παραλλαγή στην παρένθεση:

"Δεν (θα) έχομε ποτάμια, δεν (θα) έχομε πηγάδια, δεν (θα) έχομε πηγές, μονάχα λίγες στέρνες, άδειες κι αυτές".

Η χώρα και η Κρήτη χρειάζονται υλοποιήσιμες στρατηγικές για τη διαχείριση του νερού. Όχι στις κραυγές απόγνωσης, αλλά ούτε και σε μεγαλεπήβολα έργα αναμφίβολης αποτελεσματικότητας, όχι και στα ευχολόγια και στους αφορισμούς. Εδώ και τώρα ολόκληρη η κοινωνία θέλει να της εξασφαλίζεται άφθονο και καθαρό νερό όλο το χρόνο. Για το Ν. Χανίων υπάρχει αρκετό νερό, αλλά κατασπαταλιέται εξαιτίας της απουσίας ορθολογικής διαχείρισης και των μέχρι σήμερα συνηθειών μας.

Η ανομβρία των τελευταίων μηνών ξύπνησε και πάλι το ζήτημα του νερού. Αν δεν αλλάξουμε νοοτροπία, συνήθειες και τρόπους όλοι, όσοι το χρησιμοποιούν καθημερινά και οι φορείς που το τυχαίνει να το διαχειρίζονται, είμαστε πολύ κοντά "...στο να εισάγουμε νερό με πλωτές υδροφόρες ή και να ...πλενόμαστε με εμφιαλωμένα νερά". Και το κακό έχει τη ρίζα του, όταν κάποιοι δήθεν με αμφίβολη γνώση του αντικειμένου, κάποιοι άλλοι επιτήδειοι και ορισμένοι καιροσκόποι, από καιρού σε καιρό, μας βομβαρδίζουν με μεγαλεπήβολα σχέδια και πράγματι κενοφανείς (με έψιλον) ιδέες για δημιουργία φραγμάτων στα φαράγγια, ή και μεγάλες λιμνοδεξαμενές. Το ουσιαστικό είναι, ότι αυτοί οι κύριοι επαΐοντες, αποφεύγουν να μας πουν, που θα βρεθεί στο μέλλον το νερό για να γεμίζουν τις μεγάλες λιμνοδεξαμενές και τα φράγματά (τους), όταν ήδη βρισκόμαστε προ των πυλών των παγκόσμιων κλιματικών μεταβολών με τις εκτεταμένες περιόδους της ανομβρίας και λειψυδρίας, των καυσώνων, αλλά και των ξαφνικών πλημμυρών.

Πρέπει όλοι να αντιληφθούμε ότι η Κρήτη έχει ανάγκη ορθολογικής διαχείρισης των νερών που διαθέτει -γιατί διαθέτει όντος άφθονα νερά. Το πρόβλημα όμως που ανακύπτει είναι ότι καθώς περνούν τα χρόνια και συνεχίζουμε να εκμεταλλευόμαστε άναρχα το νερό, είμαστε πολύ κοντά σε δυσάρεστες καταστάσεις. Εξάλλου, φαίνεται ότι κάτι μεταβάλλεται σε παγκόσμια κλίμακα και έχουμε λιγότερη βροχή και χιόνι και τούτο αποδίδεται στο ότι έχουν αποδιοργανωθεί τα καιρικά συστήματα. Με απλά λόγια, είναι αυτό που λένε οι ειδικοί επιστήμονες ως Κλιματικές Αλλαγές και που αναμένεται να πλήξουν με ιδιαίτερη ένταση και την Κρήτη τα προσεχή χρόνια .

Μα δεν το χωράει ο νους τ’ ανθρώπου! Μπορείτε να φανταστείτε ότι υπάρχει πρόβλημα επάρκειας νερού στη Κρήτη; Και να σκεφτείτε ότι και μέχρι τον Απρίλη υπάρχουν ακόμη χιόνια τα Λευκά Όρη και στον Ψηλορείτη. Είναι γνωστό σε όλους ότι το χιόνι είναι η πλέον "Υδρο-Φόρα" (φέρει-διαθέτει πολύ νερό) φάση του κύκλου του νερού στη φύση, ενώ ο άνθρωπος είναι ο πλέον "Υδρο-Βόρος" (καταναλώνει-σπαταλάει πολύ νερό) παράγοντας. Το χιόνι, με απλά λόγια, ποτίζει το έδαφος, το υπέδαφος και αν οι γεωλογικές συνθήκες είναι κατάλληλες για την αποθήκευση του υπόγειου νερού, τότε εξαρτάται από τις δραστηριότητες του ανθρώπου αν κατασπαταλούμε αυτό το ζωτικό φυσικό πόρο ή το διαχειριζόμαστε με ορθολογισμό και στρατηγικές προοπτικές για το αύριο.

Ένα άλλο ζήτημα επίκαιρο και σημαντικό είναι το ότι ποταμοί και χείμαρροι "ξοδεύουν-σπαταλούν" και κατευθύνουν με ταχύτατους ρυθμούς το γλυκό νερό προς τη θάλασσα, αφού απουσιάζουν έργα ορεινής υδρονομίας, τεχνητοί εμπλουτισμοί των υπόγειων νερών, αναβαθμοί ανάσχεσης και άλλες αναγκαίες πρακτικές και "υδρομαστευτικά" ήπια έργα, ώστε να μη φεύγει η μεγαλύτερη ποσότητα του νερού στη θάλασσα. Εδώ θα πρέπει να επισημανθεί, ότι και η θάλασσα χρειάζεται γλυκό νερό για να είναι γόνιμη και παραγωγικά, αλλά όχι με τον τρόπο που σήμερα δέχεται νερά και φερτά υλικά από τις ψηλότερες περιοχές.

Και η υφαλμύρωση αναμένει να κατακτήσει τις παράκτιες μέχρι σήμερα γόνιμες πεδιάδες. Πόσοι παραγωγοί χρειάζονται αυτές τις τεράστιες ποσότητες νερού που σπαταλούν καθημερινά; Τις χρειάζονται με τον ίδιο ρυθμό όλες τις εποχές του έτους; Μήπως γίνεται κατασπατάληση του νερού που….θα μας χρειαστεί και αύριο για να έχουμε πλούσια την παραγωγή ή θα πρέπει να αλλάξουμε και τα είδη των καλλιεργειών στην προοπτική ξηρότερων χρόνων; Οι απορίες παραμένουν απορίες, αλλά και η αδιαφορία για το αύριο είναι διάχυτη, αφού ...περιμένουμε του επόμενους αρμόδιους να σχεδιάσουν, να μελετήσουν και να υλοποιήσουν τη ζητούμενη "Ορθολογική Διαχείριση των Υδατικών Πόρων", αλλά και τα επικαλούμενα –για να μας αποπροσανατολίσουν- ...αποδεκτά όρια οικολογικής ποιότητας και συνθήκες αναφοράς.

Δεν υπάρχουν σχόλια: