Εδώ και δεκαετίες, οι επιστήμονες, οι αλιείς, οι ναυτικοί, οι δύτες και άλλοι λάτρεις της θάλασσας ανησυχούν για την υποβάθμιση του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Στο επίκεντρο των ανησυχιών τους βρίσκεται η ρύπανση. Οι αιτίες που την προκαλούν είναι πολλές: οι βιομηχανικές εκπομπές, τα μη επεξεργασμένα λύματα, οι απορρίψεις διαφόρων ουσιών από τα πλοία, η ρύπανση που καταλήγει στη θάλασσα μέσω των ποταμών...
Το πρόβλημα είναι σοβαρό: η θάλασσα παρέχει, χάρη στην αλιεία και τη θαλάσσια υδατοκαλλιέργεια, το 40% των πρωτεϊνών που καταναλώνονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η διατήρηση της οικολογικής της ισορροπίας είναι συνεπώς ζωτικής σημασίας για τον εφοδιασμό της Ένωσης με τρόφιμα. Επιπλέον, η θάλασσα αποτελεί χώρο διαβίωσης και εργασίας 70 εκατομμυρίων ευρωπαίων πολιτών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων οι οποίοι, άμεσα ή έμμεσα, ζουν από την αλιεία, τον τουρισμό σε παραθαλάσσια θέρετρα και τις λιμενικές δραστηριότητες.
Η μόλυνση των θαλασσών από το πετρέλαιο Ένα πρόβλημα των θαλασσών είναι και το πετρέλαιο όπου τις περισσότερες φορές γίνεται από απροσεξία , από τα πλοία που το μεταφέρουν από τη μια πλευρά στην άλλη . Αυτό έχει ως συνέπεια να πεθαίνουν διάφορα είδη ψαριών και πτηνών που ζουν μέσα στις θάλασσες . Αυτό πρέπει να το συζητήσουν και να βρουν μια λύση γι' αυτό γιατί είναι τόσο κρίμα να χαλάσουμε αντί να φτιάχνουμε τη φύση.
Η μόλυνση των θαλασσών έχει διάφορες μορφές:
Οι χημικές ουσίες και τα βαρέα μέταλλα - Με διάφορους κανονισμούς δόθηκε τέλος στις περισσότερες απορρίψεις επικίνδυνων ουσιών στους ποταμούς και στη θάλασσα. Τα προβλήματα που εξακολουθούν να υπάρχουν οφείλονται, αφενός, στην παραβίαση της νομοθεσίας και, αφετέρου, στην επιβάρυνση που έχει δεχθεί το θαλάσσιο περιβάλλον κατά το παρελθόν, καθώς στα θαλάσσια ιζήματα υπάρχουν ακόμη συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων και υπολείμματα απαγορευμένων σήμερα χημικών ουσιών (οργανοχλωριωμένα φυτοφάρμακα). Όμως, τους επιστήμονες ανησυχούν σήμερα άλλες χημικές ουσίες, όπως ο τριβουτυλοκασσίτερος (αντιρρυπαντικές βαφές), τα βρωμιωμένα επιβραδυντικά φλόγας, οι διοξίνες...
Ο ευτροφισμός - Ο υπερβολικός εμπλουτισμός του θαλάσσιου περιβάλλοντος με θρεπτικά συστατικά (νιτρορρύπανση και φωσφορικά άλατα) τα οποία καταλήγουν στη θάλασσα μέσω των ποταμών, των επιφανειακών υδάτων και των υπονόμων προκαλεί πολλαπλασιασμό της υδατικής χλωρίδας η οποία καταναλώνει το οξυγόνο του νερού θέτοντας έτσι σε κίνδυνο τη ζωή των υδρόβιων ζωικών οργανισμών. Αυτό το φαινόμενο ευθύνεται για τις λεγόμενες «κόκκινες παλίρροιες» τοξικών αλγών. Η κύρια αιτία της επιβάρυνσης της θάλασσας με θρεπτικά συστατικά είναι η εντατική γεωργία και η συστηματική χρήση λιπασμάτων, φυσικών ή χημικών. Άλλη σημαντική αιτία είναι οι οικισμοί που δεν διαθέτουν σύστημα επεξεργασίας των λυμάτων τους.
Οι διαρροές πετρελαίου λόγω ατυχημάτων - Οι πετρελαιοκηλίδες προκαλούν μακροχρόνιες βλάβες. Δυστυχώς, ο διαρκώς εξελισσόμενος κανονισμός για την ασφάλεια στη θάλασσα δεν θα κατορθώσει ποτέ να εκμηδενίσει τον κίνδυνο πρόκλησης ατυχημάτων. Σήμερα όμως υπάρχει ένας επιπλέον κίνδυνος: οι εξέδρες άντλησης πετρελαίου πολλαπλασιάζονται στη Βόρεια Θάλασσα, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο ατυχήματος και επακόλουθης διαρροής πετρελαίου στη θάλασσα.
Οι απορρίψεις στη θάλασσα - Η χρόνια ρύπανση από υδρογονάνθρακες, αν και περισσότερο διάχυτη και λιγότερο θεαματική από τις πετρελαιοκηλίδες, είναι εξίσου ανησυχητική. Στο στόχαστρο βρίσκονται οι απορρίψεις ουσιών στη θάλασσα τις οποίες διατάζουν κάποιοι ασυνείδητοι πλοίαρχοι. Σύμφωνα με ορισμένες μελέτες, η ποσότητα πετρελαίου που απορρίπτεται στη θάλασσα με τον τρόπο αυτό είναι πολύ μεγαλύτερη από την ποσότητα πετρελαίου που περιέχει μια μεγάλη πετρελαιοκηλίδα. Το πρόβλημα έγκειται, αφενός, στη δυσκολία εντοπισμού των παραβατών και, αφετέρου, στη δυσκολία ολοκλήρωσης των διώξεων.
Τα βυθισμένα στη θάλασσα πυρηνικά απόβλητα - Λίγα γνωρίζουμε για το θέμα αυτό. Ποιες είναι οι επιπτώσεις της αύξησης της ραδιενέργειας στο περιβάλλον, όπως συμβαίνει με την αύξηση της ραδιενέργειας που έχει διαπιστωθεί στα ανοιχτά της θάλασσας κοντά στα εργοστάσια La Hague (Νορμανδία) και Sellafield (Cumbria), καθώς και στη Βαλτική και στη Μαύρη Θάλασσα; Ποιες είναι οι επιπτώσεις τυχόν ελαττώματος στο στρώμα μπετόν που καλύπτει τα πυρηνικά απόβλητα τα οποία βυθίστηκαν παλαιότερα στη θάλασσα;
Η βιολογική ρύπανση - Η ρύπανση αυτή οφείλεται στην κακή διαχείριση των φυσικών αποβλήτων, ανθρώπινων και ζωικών, που είναι φορείς βακτηρίων. Το πρόβλημα εντοπίζεται συνήθως στην παράκτια ενδοχώρα. Αιτία είναι οι οικισμοί που δεν διαθέτουν σύστημα επεξεργασίας των λυμάτων τους και οι βοσκότοποι κοντά σε ποταμούς. Αυτή η ρύπανση απειλεί κυρίως την υγεία των λουόμενων και όσων κάνουν θαλάσσια σπορ. Η αυστηρή εφαρμογή του κανονισμού για τα ύδατα κολύμβησης και για τη διαχείριση των λυμάτων αρκεί ενδεχομένως για τη μείωση αυτού του κινδύνου.
Τα στερεά απόβλητα - Συσκευασίες από πλαστικό ή αλουμίνιο, σχοινιά από συνθετικές ίνες, φίλτρα τσιγάρων. οι χρήστες της θάλασσας είναι κυρίως αυτοί που πετούν στο νερό απορρίμματα από μη βιοαποικοδομήσιμες ύλες. Καθώς τα απορρίμματα αυτά δεν καταγράφονται επαρκώς, δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια η ποσότητά τους, ωστόσο υπάρχουν τακτικές αναφορές για ορισμένες επιπτώσεις τους, π.χ. αποτελούν αιτία πνιγμού θαλάσσιων θηλαστικών ή καταστροφής των διχτύων των αλιέων.
Πέμπτη 26 Μαρτίου 2009
Το νερό είναι πολύ σημαντικό στοιχείο για τη ζωή , είναι ένας από τους κυριότερους παράγοντες αποσάθρωσης πετρωμάτων και σχηματισμού ιζημάτων. Ιδιότητες νερού. Βράζει στους 100C και πήζει στους 0 εφόσον είναι χημικώς καθαρό. Στη φύση βρίσκεται σε τρεις μορφές , υγρή ,στερεά , και αέρια , ενώ στην υγρή φάση το νερό έχει μεγάλο ιξώδες. Οι οργανισμοί προκειμένου να προσαρμοσθούν στο αυξημένο ιξώδες έχουν όλοι ατρακτοειδές σχήμα και μπορούν και κινούνται εύκολα μέσα στο νερό, και φυσικά δεν χρειάζονται όργανα στήριξης όπως τα χερσαία ζώα. Η πυκνότητα του νερού μεταβάλλεται με τη θερμοκρασία και η μεγαλύτερη πυκνότητα είναι στη θερμοκρασία των 3,94 βαθμών Κελσίου. Αυτό έχει μεγάλη σημασία , δηλαδή ότι ο ίδιος όγκος νερού έχει το μεγαλύτερο βάρος στους 3,94 βαθμούς γιατί έχει σαν αποτέλεσμα να επιπλέουν οι πάγοι πάνω στο νερό και έτσι μπορούν και λιώνουν.
Κάθε ουσία που εμποδίζει την κανονική χρήση του ύδατος θεωρείται ότι το ρυπαίνει . Εδώ παρατηρούνται αντιφάσεις διότι μια ουσία που το εμποδίζει από μια χρήση μπορεί να είναι απαραίτητη από μια άλλη χρήση. Σαν παράδειγμα αναφέρεται το χλωριούχο νάτριο. Το νερό υπάρχει παντού γύρω μας στη θάλασσα , στην ατμόσφαιρα υπό μορφή υδρατμών στο έδαφος στις λίμνες στα ποτάμια κλπ .
Ρύπανση του νερού είναι κάθε ουσία που εμποδίζει την κανονική χρήση του νερού. Η ρύπανση μπορεί να είναι χημική με την εισαγωγή επικίνδυνων τοξικών ουσιών, ενεργειακή, βιολογική κτλ. Η ρύπανση χωρίζεται σε δυο κατηγορίες: την άμεση ρύπανση δηλαδή αυτή που μπορούμε να τη δούμε όπως τα τοξικά απόβλητα που σκοτώνουν αμέσως τα ψάρια και την έμμεση ρύπανση, δηλαδή που δεν είναι ορατή και σιγά σιγά προκαλούνται αλλαγές στα είδη που βρίσκονται στο νερό.
Η ρύπανση των υδάτων δημιουργείται με την απελευθέρωση σε λίμνες, ποτάμια και θάλασσες ουσιών οι οποίες είτε διαλύονται, είτε κατακάθονται στον πυθμένα. Οι ρύποι αυτοί είναι πάρα πολύ και αυτό γιατί στο υδάτινο ορίζοντα καταλήγουν και οι ρύποι από την ρύπανση της ατμόσφαιρας και του εδάφους μέσω των βροχών και της απορροής. Με την απελευθέρωση στο νερό ενέργειας υπό την μορφή θερμότητας ή ραδιενέργειας δημιουργείται η θερμική ρύπανση των υδάτων η οποία προκαλεί άνοδο στην θερμοκρασία του νερού. Ρύπανση των υδάτων είναι δυνατόν να δημιουργηθεί από μικροοργανισμούς των οικιακών αποβλήτων, από οργανικές ουσίες όπως το πετρέλαιο και τα προϊόντα του και από τοξικά μέταλλα. Ο άνθρωπος απαιτεί πόσιμο γλυκό νερό για να επιβιώσει, γι` αυτό και σε όλη την περίοδο της εξέλιξης του ζούσε κοντά σε ποταμούς και λίμνες. Το νερό σαν τροφή και σαν πρώτη ύλη είναι τόσο στενά δεμένο με τη ζωή, ώστε να μπορεί να περιγράψει την ανθρώπινη πολιτιστική εξέλιξη.Η βιομηχανική ανάπτυξη άρχισε με όλο και μεγαλύτερη απαίτηση για ενέργεια, πηγή της οποίας υπήρξε και το νερό. Βιομηχανικές διεργασίες, όπως η ψύξη και η πλύση, απαιτούσαν συνεχώς μεγαλύτερες ποσότητες νερού, ενώ ο αυξανόμενος πληθυσμός, ιδιαίτερα στις μεγάλες πόλεις, χρειαζόταν άφθονο, καθαρό και υγιεινό νερό. Η βιομηχανική χρήση του νερού για ψύξη καταλήγει στη θερμική ρύπανση του νερού. Κατά τη θερμική ρύπανση, μειώνεται το διαλυμένο οξυγόνο στο νερό, αυξάνεται η τοξικότητα των χημικών ρυπαντών, επιταχύνεται ο ρυθμός των φυσιολογικών λειτουργιών στους οργανισμούς και συχνά καταλήγουν στο θάνατο.Σοβαρότερη, όμως υπήρξε η χημική ρύπανση του νερού από βιομηχανικά απόβλητα, αστικά λύματα και γεωργικές απορροές. Και από τότε, ζούμε στην εποχή του αλλοιωμένου, ρυπασμένου περιβάλλοντος.
Κάθε ουσία που εμποδίζει την κανονική χρήση του ύδατος θεωρείται ότι το ρυπαίνει . Εδώ παρατηρούνται αντιφάσεις διότι μια ουσία που το εμποδίζει από μια χρήση μπορεί να είναι απαραίτητη από μια άλλη χρήση. Σαν παράδειγμα αναφέρεται το χλωριούχο νάτριο. Το νερό υπάρχει παντού γύρω μας στη θάλασσα , στην ατμόσφαιρα υπό μορφή υδρατμών στο έδαφος στις λίμνες στα ποτάμια κλπ .
Ρύπανση του νερού είναι κάθε ουσία που εμποδίζει την κανονική χρήση του νερού. Η ρύπανση μπορεί να είναι χημική με την εισαγωγή επικίνδυνων τοξικών ουσιών, ενεργειακή, βιολογική κτλ. Η ρύπανση χωρίζεται σε δυο κατηγορίες: την άμεση ρύπανση δηλαδή αυτή που μπορούμε να τη δούμε όπως τα τοξικά απόβλητα που σκοτώνουν αμέσως τα ψάρια και την έμμεση ρύπανση, δηλαδή που δεν είναι ορατή και σιγά σιγά προκαλούνται αλλαγές στα είδη που βρίσκονται στο νερό.
Η ρύπανση των υδάτων δημιουργείται με την απελευθέρωση σε λίμνες, ποτάμια και θάλασσες ουσιών οι οποίες είτε διαλύονται, είτε κατακάθονται στον πυθμένα. Οι ρύποι αυτοί είναι πάρα πολύ και αυτό γιατί στο υδάτινο ορίζοντα καταλήγουν και οι ρύποι από την ρύπανση της ατμόσφαιρας και του εδάφους μέσω των βροχών και της απορροής. Με την απελευθέρωση στο νερό ενέργειας υπό την μορφή θερμότητας ή ραδιενέργειας δημιουργείται η θερμική ρύπανση των υδάτων η οποία προκαλεί άνοδο στην θερμοκρασία του νερού. Ρύπανση των υδάτων είναι δυνατόν να δημιουργηθεί από μικροοργανισμούς των οικιακών αποβλήτων, από οργανικές ουσίες όπως το πετρέλαιο και τα προϊόντα του και από τοξικά μέταλλα. Ο άνθρωπος απαιτεί πόσιμο γλυκό νερό για να επιβιώσει, γι` αυτό και σε όλη την περίοδο της εξέλιξης του ζούσε κοντά σε ποταμούς και λίμνες. Το νερό σαν τροφή και σαν πρώτη ύλη είναι τόσο στενά δεμένο με τη ζωή, ώστε να μπορεί να περιγράψει την ανθρώπινη πολιτιστική εξέλιξη.Η βιομηχανική ανάπτυξη άρχισε με όλο και μεγαλύτερη απαίτηση για ενέργεια, πηγή της οποίας υπήρξε και το νερό. Βιομηχανικές διεργασίες, όπως η ψύξη και η πλύση, απαιτούσαν συνεχώς μεγαλύτερες ποσότητες νερού, ενώ ο αυξανόμενος πληθυσμός, ιδιαίτερα στις μεγάλες πόλεις, χρειαζόταν άφθονο, καθαρό και υγιεινό νερό. Η βιομηχανική χρήση του νερού για ψύξη καταλήγει στη θερμική ρύπανση του νερού. Κατά τη θερμική ρύπανση, μειώνεται το διαλυμένο οξυγόνο στο νερό, αυξάνεται η τοξικότητα των χημικών ρυπαντών, επιταχύνεται ο ρυθμός των φυσιολογικών λειτουργιών στους οργανισμούς και συχνά καταλήγουν στο θάνατο.Σοβαρότερη, όμως υπήρξε η χημική ρύπανση του νερού από βιομηχανικά απόβλητα, αστικά λύματα και γεωργικές απορροές. Και από τότε, ζούμε στην εποχή του αλλοιωμένου, ρυπασμένου περιβάλλοντος.
Τρίτη 24 Μαρτίου 2009
Μέχρι 2.000 φορές πιο ενεργοβόρο το εμφιαλωμένο νερό
Το εμφιαλωμένο νερό έχει πλέον ξεπεράσει το γάλα και τη μπίρα σε παγκόσμιες πωλήσεις.
Η πρώτη ολοκληρωμένη επιστημονική ενεργειακή ανάλυση που έγινε για το εμφιαλωμένο νερό έδειξε αυτό που πολλοί οικολόγοι καιρό τώρα έλεγαν: από την αρχή μέχρι το τέλος του κύκλου της παραγωγής και διανομής του στον τελικό καταναλωτή, ένα μπουκάλι νερό καταναλώνει από 1.100 μέχρι 2.000 φορές περισσότερη ενέργεια σε σχέση με το απλό νερό της βρύσης.
Η κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού έχει εκτιναχτεί στα ύψη σε όλο τον κόσμο τα τελευταία χρόνια. Το 2007 κάπου 200 δισ. λίτρα εμφιαλωμένου νερού πουλήθηκαν διεθνώς, σημειώνοντας αύξηση 70% σε σχέση με το 2001. Το εμφιαλωμένο νερό έχει πλέον ξεπεράσει το γάλα και τη μπίρα σε παγκόσμιες πωλήσεις.
Εξαρχής πολλές περιβαλλοντικές οργανώσεις είχαν εκφράσει επιφυλάξεις ότι η κατασκευή και διανομή ενός μπουκαλιού νερού χρησιμοποιεί πολύ περισσότερη ενέργεια από ό,τι αν παίρναμε το νερό από τη βρύση. Μέχρι τώρα κανείς δεν ήξερε αν αυτή η υποψία ήταν σωστή, μέχρι που επιβεβαιώθηκε από έρευνα δύο Αμερικανών επιστημόνων, του Πίτερ Γκλάικ του Pacific Institute της Καλιφόρνιας και της Χίδερ Κούλι, που δημοσιεύτηκε στο περιβαλλοντικό περιοδικό «Environment Research Letters».
Οι ερευνητές υπολόγισαν και πρόσθεσαν την ενέργεια που χρησιμοποιείται στα διαδοχικά στάδια ζωής ενός εμφιαλωμένου μπουκαλιού (κυρίως την καύση πετρελαίου κατά την παραγωγή, τη μεταφορά και τη διανομή του προϊόντος). Μερικά μπουκάλια νερού δεν πάνε μακριά από την πηγή της προέλευσής τους, άλλα όμως ταξιδεύουν τεράστιες αποστάσεις, καθώς εισάγονται από μακρινές χώρες με έλλειψη νερού. Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι η κατανάλωση ενός εισαγόμενου εμφιαλωμένου νερού είναι τρεις ως τέσσερις φορές πιο ενεργοβόρα σε σχέση με την κατανάλωση ενός ντόπιου εμφιαλωμένου νερού.
Αν και η ενέργεια που απαιτείται για τον καθαρισμό του νερού της βρύσης ποικίλει από χώρα σε χώρα, η έρευνα επισήμανε ότι ακόμα και στις πιο ακριβές περιπτώσεις, η απαιτούμενη ενέργεια είναι εκατοντάδες φορές μικρότερη σε σχέση με την απαιτούμενη ενέργεια για το εμφιαλωμένο νερό.
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ - ΜΠΕ
Η πρώτη ολοκληρωμένη επιστημονική ενεργειακή ανάλυση που έγινε για το εμφιαλωμένο νερό έδειξε αυτό που πολλοί οικολόγοι καιρό τώρα έλεγαν: από την αρχή μέχρι το τέλος του κύκλου της παραγωγής και διανομής του στον τελικό καταναλωτή, ένα μπουκάλι νερό καταναλώνει από 1.100 μέχρι 2.000 φορές περισσότερη ενέργεια σε σχέση με το απλό νερό της βρύσης.
Η κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού έχει εκτιναχτεί στα ύψη σε όλο τον κόσμο τα τελευταία χρόνια. Το 2007 κάπου 200 δισ. λίτρα εμφιαλωμένου νερού πουλήθηκαν διεθνώς, σημειώνοντας αύξηση 70% σε σχέση με το 2001. Το εμφιαλωμένο νερό έχει πλέον ξεπεράσει το γάλα και τη μπίρα σε παγκόσμιες πωλήσεις.
Εξαρχής πολλές περιβαλλοντικές οργανώσεις είχαν εκφράσει επιφυλάξεις ότι η κατασκευή και διανομή ενός μπουκαλιού νερού χρησιμοποιεί πολύ περισσότερη ενέργεια από ό,τι αν παίρναμε το νερό από τη βρύση. Μέχρι τώρα κανείς δεν ήξερε αν αυτή η υποψία ήταν σωστή, μέχρι που επιβεβαιώθηκε από έρευνα δύο Αμερικανών επιστημόνων, του Πίτερ Γκλάικ του Pacific Institute της Καλιφόρνιας και της Χίδερ Κούλι, που δημοσιεύτηκε στο περιβαλλοντικό περιοδικό «Environment Research Letters».
Οι ερευνητές υπολόγισαν και πρόσθεσαν την ενέργεια που χρησιμοποιείται στα διαδοχικά στάδια ζωής ενός εμφιαλωμένου μπουκαλιού (κυρίως την καύση πετρελαίου κατά την παραγωγή, τη μεταφορά και τη διανομή του προϊόντος). Μερικά μπουκάλια νερού δεν πάνε μακριά από την πηγή της προέλευσής τους, άλλα όμως ταξιδεύουν τεράστιες αποστάσεις, καθώς εισάγονται από μακρινές χώρες με έλλειψη νερού. Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι η κατανάλωση ενός εισαγόμενου εμφιαλωμένου νερού είναι τρεις ως τέσσερις φορές πιο ενεργοβόρα σε σχέση με την κατανάλωση ενός ντόπιου εμφιαλωμένου νερού.
Αν και η ενέργεια που απαιτείται για τον καθαρισμό του νερού της βρύσης ποικίλει από χώρα σε χώρα, η έρευνα επισήμανε ότι ακόμα και στις πιο ακριβές περιπτώσεις, η απαιτούμενη ενέργεια είναι εκατοντάδες φορές μικρότερη σε σχέση με την απαιτούμενη ενέργεια για το εμφιαλωμένο νερό.
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ - ΜΠΕ
Κυριακή 22 Μαρτίου 2009
Παγκόσμια Ημέρα Νερού
"Το νερό είναι ο πολυτιμότερος φυσικός μας πόρος. Σήμερα, η συνεργασία για τη συνετή του χρήση είναι περισσότερο απαραίτητη από ποτέ", αναφέρει σε μήνυμά του με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Νερού ο ΓΓ του ΟΗΕ, Μπαν Γκι-Μουν.
Σημειώνει ότι "ενώ ο παγκόσμιος πληθυσμός καταναλώνει περισσότερο πόσιμο νερό, η κλιματική αλλαγή έχει ως συνέπεια τη μείωση του νερού σε πολλές περιοχές του κόσμου. Οι πάγοι λιώνουν, η πρόβλεψη των βροχοπτώσεων γίνεται δυσκολότερη, ενώ φαινόμενα όπως οι πλημμύρες και οι ξηρασίες γίνονται ολοένα και πιο ακραία. Η προσεκτική διαχείριση των υδάτινων πόρων και η εξισορρόπηση των διάφορων αναγκών για νερό είναι ζητήματα ζωτικής σημασίας".
Ο ΓΓ του ΟΗΕ στο μήνυμά του επισημαίνει επίσης τα εξής: "Μεγάλο μέρος των υπόγειων ή υπέργειων υδάτων του πλανήτη είναι κοινό. Το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε μια από τις 263 υδάτινες λεκάνες που είναι μοιρασμένες ανάμεσα σε δύο ή περισσότερες χώρες. Η ανησυχία για την πιθανότητα βίαιων συγκρούσεων είναι μέρος των συζητήσεων σχετικά με την κατανομή των περιορισμένων υδάτινων πόρων. Ωστόσο, ενώ οι πιθανότητες να λειτουργήσει το νερό ως καταλύτης συγκρούσεων μεταξύ κρατών και κοινοτήτων είναι υπαρκτές, το παρελθόν δείχνει ότι στην πραγματικότητα συμβαίνει το αντίθετο. Η συνεργασία, όχι η σύγκρουση αποτελεί την πιο συνηθισμένη απάντηση στις ανταγωνιστικές απαιτήσεις που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι.
Με θέμα "Κοινά Αποθέματα Νερού - Κοινές Ευκαιρίες", ο εορτασμός της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Νερού εστιάζει στο πώς οι διασυνοριακοί υδάτινοι πόροι μπορούν να λειτουργήσουν ως μια ενωτική δύναμη. Σε παγκόσμιο επίπεδο υπάρχουν τουλάχιστον 300 διεθνείς συμφωνίες για το νερό, συχνά μεταξύ αντιτιθέμενων πλευρών. Οι συμφωνίες αυτές δείχνουν το πώς οι κοινοί υδάτινοι πόροι μπορούν να ενισχύσουν την εμπιστοσύνη και να προωθήσουν την ειρήνη μεταξύ των κρατών. Η πολιτική βούληση, ένα ευέλικτο πλαίσιο πολιτικής, τα ισχυρά θεσμικά όργανα και μια συνολική προσέγγιση, θα μας βοηθήσουν να οικοδομήσουμε σε αυτά τα θεμέλια για το καλό όλων.
Τη φετινή Παγκόσμια Ημέρα Νερού καλώ τις κυβερνήσεις, την κοινωνία των πολιτών, τον ιδιωτικό τομέα και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να αναγνωρίσουν ότι το συλλογικό μας μέλλον εξαρτάται από το πώς θα διαχειριστούμε τους πολύτιμους και πεπερασμένους υδάτινους πόρους", καταλήγει στην ανακοίνωσή του ο κ. Κι-Μουν.
Στοιχεία της UNESCO για την έλλειψη νερού
Tα στοιχεία της UNESCO για την έλλειψη του πολύτιμου αγαθού είναι απογοητευτικά. Ετσι σύμφωνα με αυτά προβλέπεται ότι η έλλειψή του θα αναχθεί σε μείζον γεωπολιτικό θέμα, καθώς το 2050, ο παγκόσμιος πληθυσμός θα έχει ξεπεράσει τα 9 δισεκατομμύρια, ενώ η ζήτηση για νερό θα αυξηθεί κατά 64 δις. κυβικά μέτρα ετησίως.Παράλληλα το 2030, περισσότεροι από 5 δις. άνθρωποι δεν θα έχουν πρόσβαση σε αξιόπιστο σύστημα καθαρισμού του νερού.
Σήμερα η UNESCO υποστηρίζει ότι στις αναπτυσσόμενες χώρες το 80% των ασθενειών συνδέονται με το νερό, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα τουλάχιστον 3 εκατομμύρια άνθρωποι να χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο εξαιτίας της κακής ποιότητας πόσιμου νερού που καταναλώνουν.
Συχνές ερωτήσεις και απαντήσεις για τα διασυνοριακά ύδατα:
Πόσες λεκάνες διασυνοριακών υδάτων υπάρχουν στον πλανήτη;
Υπάρχουν περίπου 263 διεθνείς λεκάνες, ενώ το 45% της επιφάνειας του πλανήτη καλύπτεται από λεκάνες απορροής οι οποίες ανήκουν σε περισσότερα από ένα κράτη. Με τις περισσότερες λεκάνες διασυνοριακών υδάτων να ανήκουν σε περισσότερες από δύο χώρες, υπάρχουν 13 λεκάνες ανήκουν ταυτόχρονα σε 5 έως 8 κράτη.
Πόσοι άνθρωποι ζουν σε λεκάνες διασυνοριακών υδάτων;
Περισσότερα από 40 εκατομμύρια ζουν παγκοσμίως σε διεθνείς λεκάνες απορροής.
Πόσοι διεθνείς υδροφόροι ορίζοντες υπάρχουν συνολικά;
Μέχρι στιγμής έχουν καταγραφεί 274 υδροφόροι ορίζοντες, οι οποίοι καλύπτουν το 15% του υπεδάφους της Γης.
Πόσες συνθήκες έχουν υπογραφεί μέχρι σήμερα για τους πόρους των διασυνοριακών υδάτων;
Ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ έχει αριθμεί περισσότερες από 3.000 συνθήκες που αφορούν τους πόρους των διεθνών υδάτων από το 1984.
Έχουν έρθει κράτη σε σύγκρουση εξαιτίας των κοινών υδάτων;
Οι διακρατικές σχέσεις που αφορούν στο νερό είναι κατά στη συντριπτική τους πλειονότητα ειρηνικές. Έχουν καταγραφεί 507 αντιδικίες για το νερό έναντι των 1.228 συνθηκών συνεργασίας.
Τι προβλέπει το διεθνές δίκαιο για την κοινή χρήση των πόρων των διασυνοριακών υδάτων;
Η συνθήκη του ΟΗΕ σχετικά με το δίκαιο των Διεθνών Υδάτων για λόγους εκτός της ναυσιπλοΐας υπογράφτηκε στις 21 Μαΐου 1997, μετά από 27 έτη ανάπτυξης. Η Παγκόσμια Συνθήκη αφορά στη διαχείριση των διεθνών υδάτων.
Ημερίδα για το νερό
Στο νερό και το μείζον πρόβλημα της ορθής του διαχείρισης θα είναι αφιερωμένη η ημερίδα που διοργανώνουν από κοινού την Κυριακή 22 Μαρτίου- Παγκόσμια Ημέρα Νερού- η Νομαρχία Αθηνών, η ΚΕΔΚΕ και το Πανελλήνιο Οικολογικό Κίνημα. Η ημερίδα θα πραγματοποιηθεί στο ξενοδοχείο Ιλισός, και η είσοδο θα είναι ελεύθερη.
Σημειώνει ότι "ενώ ο παγκόσμιος πληθυσμός καταναλώνει περισσότερο πόσιμο νερό, η κλιματική αλλαγή έχει ως συνέπεια τη μείωση του νερού σε πολλές περιοχές του κόσμου. Οι πάγοι λιώνουν, η πρόβλεψη των βροχοπτώσεων γίνεται δυσκολότερη, ενώ φαινόμενα όπως οι πλημμύρες και οι ξηρασίες γίνονται ολοένα και πιο ακραία. Η προσεκτική διαχείριση των υδάτινων πόρων και η εξισορρόπηση των διάφορων αναγκών για νερό είναι ζητήματα ζωτικής σημασίας".
Ο ΓΓ του ΟΗΕ στο μήνυμά του επισημαίνει επίσης τα εξής: "Μεγάλο μέρος των υπόγειων ή υπέργειων υδάτων του πλανήτη είναι κοινό. Το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε μια από τις 263 υδάτινες λεκάνες που είναι μοιρασμένες ανάμεσα σε δύο ή περισσότερες χώρες. Η ανησυχία για την πιθανότητα βίαιων συγκρούσεων είναι μέρος των συζητήσεων σχετικά με την κατανομή των περιορισμένων υδάτινων πόρων. Ωστόσο, ενώ οι πιθανότητες να λειτουργήσει το νερό ως καταλύτης συγκρούσεων μεταξύ κρατών και κοινοτήτων είναι υπαρκτές, το παρελθόν δείχνει ότι στην πραγματικότητα συμβαίνει το αντίθετο. Η συνεργασία, όχι η σύγκρουση αποτελεί την πιο συνηθισμένη απάντηση στις ανταγωνιστικές απαιτήσεις που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι.
Με θέμα "Κοινά Αποθέματα Νερού - Κοινές Ευκαιρίες", ο εορτασμός της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Νερού εστιάζει στο πώς οι διασυνοριακοί υδάτινοι πόροι μπορούν να λειτουργήσουν ως μια ενωτική δύναμη. Σε παγκόσμιο επίπεδο υπάρχουν τουλάχιστον 300 διεθνείς συμφωνίες για το νερό, συχνά μεταξύ αντιτιθέμενων πλευρών. Οι συμφωνίες αυτές δείχνουν το πώς οι κοινοί υδάτινοι πόροι μπορούν να ενισχύσουν την εμπιστοσύνη και να προωθήσουν την ειρήνη μεταξύ των κρατών. Η πολιτική βούληση, ένα ευέλικτο πλαίσιο πολιτικής, τα ισχυρά θεσμικά όργανα και μια συνολική προσέγγιση, θα μας βοηθήσουν να οικοδομήσουμε σε αυτά τα θεμέλια για το καλό όλων.
Τη φετινή Παγκόσμια Ημέρα Νερού καλώ τις κυβερνήσεις, την κοινωνία των πολιτών, τον ιδιωτικό τομέα και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να αναγνωρίσουν ότι το συλλογικό μας μέλλον εξαρτάται από το πώς θα διαχειριστούμε τους πολύτιμους και πεπερασμένους υδάτινους πόρους", καταλήγει στην ανακοίνωσή του ο κ. Κι-Μουν.
Στοιχεία της UNESCO για την έλλειψη νερού
Tα στοιχεία της UNESCO για την έλλειψη του πολύτιμου αγαθού είναι απογοητευτικά. Ετσι σύμφωνα με αυτά προβλέπεται ότι η έλλειψή του θα αναχθεί σε μείζον γεωπολιτικό θέμα, καθώς το 2050, ο παγκόσμιος πληθυσμός θα έχει ξεπεράσει τα 9 δισεκατομμύρια, ενώ η ζήτηση για νερό θα αυξηθεί κατά 64 δις. κυβικά μέτρα ετησίως.Παράλληλα το 2030, περισσότεροι από 5 δις. άνθρωποι δεν θα έχουν πρόσβαση σε αξιόπιστο σύστημα καθαρισμού του νερού.
Σήμερα η UNESCO υποστηρίζει ότι στις αναπτυσσόμενες χώρες το 80% των ασθενειών συνδέονται με το νερό, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα τουλάχιστον 3 εκατομμύρια άνθρωποι να χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο εξαιτίας της κακής ποιότητας πόσιμου νερού που καταναλώνουν.
Συχνές ερωτήσεις και απαντήσεις για τα διασυνοριακά ύδατα:
Πόσες λεκάνες διασυνοριακών υδάτων υπάρχουν στον πλανήτη;
Υπάρχουν περίπου 263 διεθνείς λεκάνες, ενώ το 45% της επιφάνειας του πλανήτη καλύπτεται από λεκάνες απορροής οι οποίες ανήκουν σε περισσότερα από ένα κράτη. Με τις περισσότερες λεκάνες διασυνοριακών υδάτων να ανήκουν σε περισσότερες από δύο χώρες, υπάρχουν 13 λεκάνες ανήκουν ταυτόχρονα σε 5 έως 8 κράτη.
Πόσοι άνθρωποι ζουν σε λεκάνες διασυνοριακών υδάτων;
Περισσότερα από 40 εκατομμύρια ζουν παγκοσμίως σε διεθνείς λεκάνες απορροής.
Πόσοι διεθνείς υδροφόροι ορίζοντες υπάρχουν συνολικά;
Μέχρι στιγμής έχουν καταγραφεί 274 υδροφόροι ορίζοντες, οι οποίοι καλύπτουν το 15% του υπεδάφους της Γης.
Πόσες συνθήκες έχουν υπογραφεί μέχρι σήμερα για τους πόρους των διασυνοριακών υδάτων;
Ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ έχει αριθμεί περισσότερες από 3.000 συνθήκες που αφορούν τους πόρους των διεθνών υδάτων από το 1984.
Έχουν έρθει κράτη σε σύγκρουση εξαιτίας των κοινών υδάτων;
Οι διακρατικές σχέσεις που αφορούν στο νερό είναι κατά στη συντριπτική τους πλειονότητα ειρηνικές. Έχουν καταγραφεί 507 αντιδικίες για το νερό έναντι των 1.228 συνθηκών συνεργασίας.
Τι προβλέπει το διεθνές δίκαιο για την κοινή χρήση των πόρων των διασυνοριακών υδάτων;
Η συνθήκη του ΟΗΕ σχετικά με το δίκαιο των Διεθνών Υδάτων για λόγους εκτός της ναυσιπλοΐας υπογράφτηκε στις 21 Μαΐου 1997, μετά από 27 έτη ανάπτυξης. Η Παγκόσμια Συνθήκη αφορά στη διαχείριση των διεθνών υδάτων.
Ημερίδα για το νερό
Στο νερό και το μείζον πρόβλημα της ορθής του διαχείρισης θα είναι αφιερωμένη η ημερίδα που διοργανώνουν από κοινού την Κυριακή 22 Μαρτίου- Παγκόσμια Ημέρα Νερού- η Νομαρχία Αθηνών, η ΚΕΔΚΕ και το Πανελλήνιο Οικολογικό Κίνημα. Η ημερίδα θα πραγματοποιηθεί στο ξενοδοχείο Ιλισός, και η είσοδο θα είναι ελεύθερη.
Παρασκευή 20 Μαρτίου 2009
Δέχτηκε 321.000 τόνους πετρελαιοειδών σε 10 χρόνια
Η Μεσόγειος είναι από τις πιο ρυπασμένες θάλασσες, καθώς στη δεκαετία 1997-2007 δέχτηκε περίπου 321.000 τόνους πετρελαιοειδών και πολλές χιλιάδες τόνους λυμάτων με οργανικό φορτίο, χημικές ενώσεις, βαρέα μέταλλα, PCBs και DDT. Αυτό προκύπτει από έρευνα του Εργαστηρίου Υγιεινής, της Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ, που θα παρουσιαστεί στο 24ο Βορειοελλαδικό Ιατρικό Συνέδριο, που διοργανώνει η Ιατρική Εταιρεία Θεσσαλονίκης από τις 26 ώς τις 28 Μαρτίου.
Ο επίκουρος καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Νίκος Παπαδάκης, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς, όπως διαπιστώνεται από την έρευνα, αν η ρύπανση της Μεσογείου συνεχιστεί, οι συνέπειες, τόσο οι οικολογικές όσο και οι οικονομικές, θα είναι μεγάλες. Σύμφωνα με την έρευνα, οι συγκεντρώσεις ειδικά των βαρέων μετάλλων εντοπίστηκαν σε δείγματα βυθού, αλλά και σε μύδια. «Η Μεσόγειος Θάλασσα, και κυρίως η ανατολική λεκάνη της, αποτελεί το πιο ευαίσθητο οικοσύστημα σε όλο τον κόσμο», τονίζει ο Ν. Παπαδάκης.
Ο επίκουρος καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Νίκος Παπαδάκης, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς, όπως διαπιστώνεται από την έρευνα, αν η ρύπανση της Μεσογείου συνεχιστεί, οι συνέπειες, τόσο οι οικολογικές όσο και οι οικονομικές, θα είναι μεγάλες. Σύμφωνα με την έρευνα, οι συγκεντρώσεις ειδικά των βαρέων μετάλλων εντοπίστηκαν σε δείγματα βυθού, αλλά και σε μύδια. «Η Μεσόγειος Θάλασσα, και κυρίως η ανατολική λεκάνη της, αποτελεί το πιο ευαίσθητο οικοσύστημα σε όλο τον κόσμο», τονίζει ο Ν. Παπαδάκης.
Οι κλιματικές αλλαγές και η εξάπλωση της ξηρασίας την απειλούν άμεσα. Ως παράδειγμα αναφέρει την Κύπρο, που ήδη αντιμετωπίζει πολύ σοβαρό πρόβλημα έλλειψης πόσιμου νερού. Στις κλιματικές αλλαγές, που απειλούν αυτό το ευαίσθητο οικοσύστημα, προστίθεται το υψηλό ρυπαντικό φορτίο που δέχεται από τις ανθρώπινες δραστηριότητες.
Οι κίνδυνοι για την υγεία, προσθέτει ο Ν. Παπαδάκης, προέρχονται κυρίως από την άμεση επαφή με το νερό της θάλασσας και επομένως με όλους τους βλαπτικούς παράγοντες που αυτό περιέχει, όπως τα διάφορα συστατικά του πετρελαίου και άλλες χημικές ενώσεις κυρίως βαρέα μέταλλα, λιπάσματα και φυτοφάρμακα, αλλά και από τη βρώση θαλασσινών που έχουν έρθει σε επαφή με τους ίδιους παράγοντες ή είναι φορείς κάποιων παθογόνων μικροβίων. Τελικό αποτέλεσμα είναι η μεταφορά στον ανθρώπινο οργανισμό μεγάλων ποσοτήτων επικίνδυνων ουσιών, τοξικών και καρκινογόνων με δυσάρεστες επιπτώσεις στην υγεία.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 20/03/2009
Προβλέψεις για μείωση βροχής από 20-40%
Δυσοίωνες οι προβλέψεις για τα υδατικά αποθέματα στη λεκάνη της Μεσογείου, με βάση τις μελέτες των επιστημόνων της Διακυβερνητικής Συνδιάσκεψης για την Κλιματική Αλλαγή. «Το μέλλον της χώρα μάς διαφαίνεται ακόμα πιο άνυδρο, με θερμότερα καλοκαίρια και εντονότερους καύσωνες, που συνεπάγονται αυξημένη κατανάλωση νερού», επισημαίνει ο βουλευτής της Ν.Δ. Νίκος Καντερές, μέλος της μόνιμης επιτροπής περιβάλλοντος της Βουλής. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Νερού (22 Μαρτίου), υπολογίζεται ότι ήδη 250 εκατομμύρια άνθρωποι στις χώρες του λεγόμενου Τρίτου Κόσμου αντιμετωπίζουν το φάσμα της λειψυδρίας και μέσα σε δύο δεκαετίες το ένα τρίτο του πλανήτη θα βρίσκεται μπροστά στους ίδιους κινδύνους.
Στηριζόμενος στη μακρόχρονη θητεία του ως μετεωρολόγος, σημειώνει πως ο βαθμός της κλιματικής αλλαγής που έχει συντελεστεί μπορεί να είναι ακόμα μικρός, αλλά παρατηρήσεις των τελευταίων 100 χρόνων δείχνουν αύξηση των βροχοπτώσεων στις βόρειες χώρες της Ευρώπης που ξεπερνά το 10% και σε ορισμένες περιπτώσεις αγγίζει το 40%, σε αντίθεση με τις χώρες της μεσογειακής λεκάνης όπου έχει παρατηρηθεί μείωση έως και 205%. «Φέτος, ευτυχώς, οι βροχοπτώσεις ήταν αυξημένες σε σχέση με τους αποκαρδιωτικούς χειμώνες του 2007 και του 2008. Πάλι όμως δεν επαρκούν για τον εμπλουτισμό των ταμιευτήρων της ΕΥΔΑΠ», μας λέει ο κ. Καντερές και επικαλείται προβλέψεις για μείωση των βροχοπτώσεων κατά 20 έως 40% στη νότια Ευρώπη, που θα πλήξουν τις Κυκλάδες, τη νότια Πελοπόννησο, την Κρήτη και την Κύπρο.«Οι ευθύνες της πολιτείας είναι μεγάλες και δεν έχουν χρώμα», παρατηρεί με νόημα και επισημαίνει τις διαχρονικές ελλείψεις στη νομοθετική θωράκιση και προστασία των υδάτινων πόρων.
Στηριζόμενος στη μακρόχρονη θητεία του ως μετεωρολόγος, σημειώνει πως ο βαθμός της κλιματικής αλλαγής που έχει συντελεστεί μπορεί να είναι ακόμα μικρός, αλλά παρατηρήσεις των τελευταίων 100 χρόνων δείχνουν αύξηση των βροχοπτώσεων στις βόρειες χώρες της Ευρώπης που ξεπερνά το 10% και σε ορισμένες περιπτώσεις αγγίζει το 40%, σε αντίθεση με τις χώρες της μεσογειακής λεκάνης όπου έχει παρατηρηθεί μείωση έως και 205%. «Φέτος, ευτυχώς, οι βροχοπτώσεις ήταν αυξημένες σε σχέση με τους αποκαρδιωτικούς χειμώνες του 2007 και του 2008. Πάλι όμως δεν επαρκούν για τον εμπλουτισμό των ταμιευτήρων της ΕΥΔΑΠ», μας λέει ο κ. Καντερές και επικαλείται προβλέψεις για μείωση των βροχοπτώσεων κατά 20 έως 40% στη νότια Ευρώπη, που θα πλήξουν τις Κυκλάδες, τη νότια Πελοπόννησο, την Κρήτη και την Κύπρο.«Οι ευθύνες της πολιτείας είναι μεγάλες και δεν έχουν χρώμα», παρατηρεί με νόημα και επισημαίνει τις διαχρονικές ελλείψεις στη νομοθετική θωράκιση και προστασία των υδάτινων πόρων.
Με αυτά τα δεδομένα ο Νίκος Καντερές δίνει έμφαση στην επίτευξη ευρείας κοινωνικής αποδοχής και προτείνει:* Περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση των πολιτών στη διαφύλαξη των υδατικών πόρων, με την οργάνωση διαφημιστικής εκστρατείας κατά τα πρότυπα της επιτυχημένης καμπάνιας του 1993. Η υποεπιτροπή Υδατικών Πόρων έχει ήδη προγραμματίσει την προβολή του θέματος από τον τηλεοπτικό σταθμό της Βουλής. Υπολογίζεται ότι με τη σωστή ενημέρωση η αγροτική κατανάλωση θα μειωθεί κατά 10-50%, η βιομηχανική κατά 40% και η αστική κατά 30-40%, χωρίς να θιγούν η παραγωγικότητα και το βιοτικό επίπεδο.
Μόνον στην Αττική χάνεται το 10% του νερού λόγω διαρροών στο δίκτυο ύδρευσης, οι οποίες είναι αναγκαίο να εντοπιστούν και να επιδιορθωθούν.* Εργα για την καλύτερη συγκράτηση του κατακρημνιζόμενου υετού, που θα μεγιστοποιήσουν την αποταμίευση νερού. Ακόμη και ο πολεοδομικός σχεδιασμός οφείλει να τροποποιηθεί και να προβλέπει υποχρεωτική κατασκευή βρόχινου νερού σε κάθε νεόδμητη υποδομή.* Αυστηροί κανόνες για τις άδειες γεωτρήσεων για να προστατεύεται ο υδροφόρος ορίζοντας και υλοποίηση των διοικητικών κυρώσεων για απαραβάτες των διατάξεων του νόμου 3199/2003.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 20/03/2009
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 20/03/2009
Ελληνες σπάταλοι στο νερό
Σπάταλοι στην ημερήσια κατανάλωση νερού αποδεικνύονται οι Ελληνες, ενώ επτά στους δέκα πίνουν νερό εμφιαλωμένο.
Ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Κέντρου Οικολογικών Ερευνών (ΠΑΚΟΕ) Π. Χριστοδουλάκης, σε χθεσινή κοινή συνέντευξη Τύπου με τον νομάρχη Αθηνών Γ. Σγουρό ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας Νερού την προσεχή Κυριακή, επικαλέστηκε έρευνα των Ηνωμένων Εθνών σύμφωνα με την οποία:Για την κάλυψη των βασικών αναγκών κάθε ανθρώπου (πόση, μαγείρεμα, καθαριότητα κ.λπ.) απαιτούνται ημερησίως 20 έως 50 λίτρα καθαρό νερό.Ωστόσο στην Ελλάδα η τιμή αυτή ανέρχεται περίπου στα 150 λίτρα καθαρό νερό την ημέρα.
Ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Κέντρου Οικολογικών Ερευνών (ΠΑΚΟΕ) Π. Χριστοδουλάκης, σε χθεσινή κοινή συνέντευξη Τύπου με τον νομάρχη Αθηνών Γ. Σγουρό ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας Νερού την προσεχή Κυριακή, επικαλέστηκε έρευνα των Ηνωμένων Εθνών σύμφωνα με την οποία:Για την κάλυψη των βασικών αναγκών κάθε ανθρώπου (πόση, μαγείρεμα, καθαριότητα κ.λπ.) απαιτούνται ημερησίως 20 έως 50 λίτρα καθαρό νερό.Ωστόσο στην Ελλάδα η τιμή αυτή ανέρχεται περίπου στα 150 λίτρα καθαρό νερό την ημέρα.
Ο κ. Χριστοδουλάκης έκανε γνωστό ότι το 86% του νερού που καταναλώνεται σήμερα στην Ελλάδα διοχετεύεται στην άρδευση, το 13% για τις ανάγκες της βιομηχανίας και μόλις το 1% καλύπτει τις οικιακές ανάγκες.Κατά τον πρόεδρο του ΠΑΚΟΕ, το 30% των Ελλήνων πίνουν νερό από τη βρύση ενώ οι υπόλοιποι καταναλώνουν εμφιαλωμένο νερό.Εν προκειμένω ο κ. Χριστοδουλάκης έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου, υπογραμμίζοντας ότι ένα μπουκάλι εμφιαλωμένο νερό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί περισσότερες από δύο φορές.
Ο νομάρχης Αθηνών Γιάννης Σγουρός άσκησε κριτική στο ΥΠΕΧΩΔΕ υποστηρίζοντας ότι δεν υλοποιεί έργα για την εξοικονόμηση νερού.«Μεσόγειος SOS»- δήμος«Οι σημερινές συνθήκες μάς υποχρεώνουν να αλλάξουμε τον τρόπο διαχείρισης των υδάτων και να υιοθετήσουμε μια νέα κουλτούρα, λαμβάνοντας υπ' όψιν ότι το νερό είναι "αγαθό εν ανεπαρκεία"», σημείωσαν σε μια άλλη συνέντευξη με τον Δήμο Αθηναίων οι εκπρόσωποι του δικτύου «Μεσόγειος SOS». Πρόσθεσαν ακόμη ότι «προτεραιότητα μιας νέας πολιτικής για το νερό πρέπει να είναι η εξοικονόμηση, η επαναχρησιμοποίηση και η ανακύκλωση του νερού».«Η πολιτική για το νερό δεν είναι πολιτική πολυτελείας αλλά επιλογή ζωής», τόνισε στο μήνυμά του ο δήμαρχος Αθηναίων Νικ. Κακλαμάνης.Ο πρώτος δήμος της χώρας και το δίκτυο «Μεσόγειος SOS» διοργανώνουν την Κυριακή στην πλατεία Συντάγματος μια μεγάλη γιορτή, αφιερωμένη στην Παγκόσμια Ημέρα για το Νερό, με τίτλο «Κάθε σταγόνα είναι πολύτιμη».
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 20/03/2009
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 20/03/2009
Νερό, ένα αγαθό σε... ανεπάρκεια
Μπορεί να έρχονται βροχές στην Ελλάδα, αλλά το νερό κυλά και χάνεται λόγω έλλειψης βιώσιμης διαχείρισής του, δήλωσε χθες ο πρόεδρος του Δικτύου «Μεσόγειος SOS», Ε. Κουκιάσας, εν όψει της μεγάλης εκδήλωσης με τίτλο «Κάθε σταγόνα είναι πολύτιμη», που διοργανώνει σε συνεργασία με το Δήμο Αθηναίων στην πλατεία Συντάγματος, μεθαύριο Κυριακή, 22 Μαρτίου – Παγκόσμια Ημέρα για το Νερό.
Παραμένει λοιπόν το νερό «αγαθό σε ανεπάρκεια», τόσο σε ποσότητα όσο και σε ποιότητα, τόνισε η διευθύντρια του δικτύου, Αννυ Μητροπούλου.Σοβαρότατο χαρακτήρισε το πρόβλημα της λειψυδρίας και ο αντιδήμαρχος Καθαριότητας και Περιβάλλοντος του Δήμου Αθηναίων, Γ. Δημόπουλος, λέγοντας ότι τείνει να εξελιχθεί σε μη αναστρέψιμο φαινόμενο. Μίλησε για την ανάγκη εξεύρεσης πράσινων λύσεων και αναφέρθηκε στα συνεχιζόμενα έργα του δήμου, χάρη στα οποία ήδη μέρος των υδάτων του Ηριδανού και συγκεκριμένα περίπου 300 κυβικά ημερησίως διοχετεύονται για το πότισμα των πάρκων της πρωτεύουσας, ενώ μέχρι πρόσφατα (όπως είχε αναφέρει και σε ρεπορτάζ του ο ΕΤ) για το σκοπό αυτό γινόταν χρήση νερού της ΕΥΔΑΠ. «Το νερό δεν είναι μια αστείρευτη κληρονομιά αλλά ένα αγαθό που πρέπει να διαφυλάξουμε για τις επόμενες γενιές», πρόσθεσε ο κ. Δημόπουλος, επισημαίνοντας ότι «δυστυχώς, είναι πολύ φθηνό αγαθό και μετράται με την οικονομική του αξία και όχι με το περιβαλλοντικό αποτύπωμα»…
Οι εκπρόσωποι του «Μεσόγειος SOS» κάλεσαν τα συναρμόδια υπουργεία να εφαρμόσουν άμεσα την ευρωπαϊκή οδηγία-πλαίσιο για τα νερά (2000/60), καθώς επείγει η εξασφάλιση νερών καλής ποιότητας και επαρκούς ποσότητας για ανθρώπους και οικοσυστήματα. Η εξοικονόμηση, η επαναχρησιμοποίηση και η ανακύκλωση του νερού πρέπει, όπως είπαν, να γίνουν συνείδηση σε όλους, πολίτες και κράτος.Σύμφωνα με στοιχεία του δικτύου, στην Ελλάδα έχουμε αναλογικά μεγαλύτερη κατανάλωση νερού έναντι άλλων ανεπτυγμένων χωρών, η οποία επηρεάζεται από την περιβαλλοντική συνείδηση και τις συνήθειές μας, τη νομοθεσία και τις υποδομές. Τα ελληνικά δίκτυα έχουν απώλειες νερού 20%-40%. Οσο για το πόσιμο νερό, το 40% αυτού καταλήγει στην τουαλέτα μας!«Η πολιτική για το νερό δεν είναι πολιτική πολυτελείας, αλλά επιλογή ζωής», υπογράμμισε σε γραπτό χαιρετισμό του ο δήμαρχος Αθηναίων Νικήτας Κακλαμάνης.
Ανακτήθηκε από: http://www.e-tipos.com
Δευτέρα 16 Μαρτίου 2009
Πέμπτη 12 Μαρτίου 2009
Λειψυδρία
Όπως όλοι ξέρουμε, ο πλανήτης μας αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα από την αλόγιστη συμπεριφορά του ανθρώπου προς το περιβάλλον. Όλα αυτά, όπως ξέρουμε έχουν ποίκιλες συνέπειες προς το περιβάλλον και σε μας τους ίδιους.
Μια συνέπεια, την οποία αντιμετωπίζει η Κύπρος, η Μάλτα και όχι μόνο, είναι η λειψυδρία. Λειψυδρία είναι η έλλειψη νερού που προκύπτει από την μη συχνή βροχόπτωση. Η λειψυδρία ήταν πάντοτε ένα σοβαρό πρόβλημα για το νησί μας και μέσα από τους αιώνες, οι κάτοικοι της Κύπρου αντιμετώπισαν κατά καιρούς μακροχρόνιες ανομβρίες με σοβαρές επιπτώσεις. Το πρόβλημα έλλειψης νερού επιδεινώνεται συνεχώς λόγω της αυξημένης ζήτησης για νερό και της μειωμένης βροχόπτωσης, που οφείλεται στις κλιματικές αλλαγές.
Σήμερα η Κύπρος αντιμετωπίζει αυτό το πρόβλημα το οποίο επιδεινώνεται λόγω της αυξημένης ζήτησης σε νερό και της λιγοστής βροχόπτωσης. Μπορεί με τις τελευταίες βροχές που παρατηρήθηκαν, να αυξήθηκαν λίγο τα αποθέματα αλλά αυτό δεν μας καθησυχάζει. Υπάρχει ακόμη πολύ δρόμος για να αποκτήσουμε την αρχική μας κατάσταση ή έστω ένα μέτριο αποτέλεσμα για ένα καλοκαίρι χωρίς περαιτέρω περικοπές.
Η εξάντληση των υδατικών πόρων μετατρέπει το νερό σε πολύτιμο αγαθό για εμάς. Ήδη κάποια έθνη ήρθαν σε αντιπαραθέσεις για τον λόγο αυτό και προβλέπεται ότι στο μέλλον θα ξεσπάσουν «πόλεμοι» ανάμεσα στα έθνη για την διεκδίκηση ποταμών και άλλων πραγμάτων που έχουν σχέση με το νερό. Για παράδειγμα η Αιθιοπία, το Σουδάν και η Αίγυπτος «παλεύουν» για την κατάκτηση του Νείλου.
Ήδη στην Κύπρο άρχισαν προσπάθειες αντιμετώπισης οι οποίες συνεχίζονται με εντατικούς ρυθμούς. Το περασμένο καλοκαίρι έγιναν προσπάθειες για την μεταφορά νερού από την Ελλάδα, αν και δεν το κρύβω ότι παρουσιάστηκαν πάρα πολλά προβλήματα με αυτήν την μεταφορά όπως τα συνεχή προβλήματα με τους αγωγούς που μετέφεραν το νερό. Ξεκίνησαν εδώ και καιρό περικοπές στο νερό για τα νοικοκυριά όλης της Κύπρου και συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Οι ειδικοί προει δοποιούν ότι αν συνεχιστεί αυτό τότε οι περικοπές θα αυξηθούν. Ακόμα η κυβέρνηση προχώρησε στην ενίσχυση των μονάδων αφαλάτωσης έτσι ώστε να παράγουν περισσότερο νερό από πριν.
Όπως ανάφερα πιο πάνω εκτός από την Κύπρο και άλλοι λαοί υποφέρουν από αυτό το πρόβλημα και γυρεύουν λύσεις. Ένα από τα πιο μεγαλεπήβολα έργα για την επίλυση του προβλήματος της λειψυδρίας προέρχεται από την Ιορδανία, η οποία εναποθέτει τις ελπίδες της σε ένα σχέδιο χωρίς προηγούμενο. Σχεδιάζουν να μεταγγίσουν νερό από την Ερυθρά στην Νεκρά Θάλασσα. Ωστόσο, πέντε συνεχόμενα χρόνια περιορισμένης βροχόπτωσης επιτείνουν το υδατικό πρόβλημα, τροφοδοτώντας τους φόβους ότι τα χειρότερα ακόμα δεν έχουν έρθει, όταν οι κλιματικές αλλαγές κάνουν εντονότερη την εμφάνιση τους.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, από την πλευρά της δεν έμεινε με τα χέρια σταυρωμένα άλλα έλαβε και αυτή τα μέτρα της. Η επιτροπή συμμετέχει εδώ και πολλά χρόνια σε προγράμματα διαχείρισης των υδάτινων πόρων, όπως το πρόγραμμα WISE το οποίο ξεκίνησε το 2002. Τα προγράμματα αυτά εστιάζουν μεταξύ άλλων στην ποιότητα του νερού και στους τρόπους με τους οποίους οι ξηρασίες μπορούν να επηρεάσουν όχι μόνο το πόσιμο νερό, αλλά και τη γεωργία, τη δασοκομία και τα δίκτυα υδάτινων μεταφορών . Για την αντιμετώπιση των εντεινόμενων αυτών προβλημάτων, η Επιτροπή προτείνει μια αρχική δέσμη πολιτικών εναλλακτικών δυνατοτήτων και ζητά να ανοίξει η συζήτηση για το πώς θα στραφεί η ΕΕ προς την ορθολογική αξιοποίηση και την εξοικονόμηση του νερού.
Ένα από τα βασικά μέτρα που προτείνονται είναι η τιμολόγηση της κατανάλωσης νερού. Αυτό πρέπει να γίνει κανόνας, γεγονός που προϋποθέτει την επιβολή υποχρεωτικών συστημάτων μέτρησης της κατανάλωσης. Ιδιαίτερη σημασία πρέπει επίσης να δοθεί στην ορθολογική χρήση του νερού δεδομένου ότι υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες εξοικονόμησης του νερού σε όλη την ΕΕ . Εκτιμάται ότι το 20% του διαθέσιμου νερού σπαταλιέται αλόγιστα, ενώ, σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, το ποσοστό αυτό ενδέχεται να φθάνει το 40%. Σαν πρώτο μέτρο προτάθηκε η προώθηση και η εγκατάσταση συσκευών εξοικονόμησης ύδατος στις βρύσες, στα ντους και στις τουαλέτες
Μια συνέπεια, την οποία αντιμετωπίζει η Κύπρος, η Μάλτα και όχι μόνο, είναι η λειψυδρία. Λειψυδρία είναι η έλλειψη νερού που προκύπτει από την μη συχνή βροχόπτωση. Η λειψυδρία ήταν πάντοτε ένα σοβαρό πρόβλημα για το νησί μας και μέσα από τους αιώνες, οι κάτοικοι της Κύπρου αντιμετώπισαν κατά καιρούς μακροχρόνιες ανομβρίες με σοβαρές επιπτώσεις. Το πρόβλημα έλλειψης νερού επιδεινώνεται συνεχώς λόγω της αυξημένης ζήτησης για νερό και της μειωμένης βροχόπτωσης, που οφείλεται στις κλιματικές αλλαγές.
Σήμερα η Κύπρος αντιμετωπίζει αυτό το πρόβλημα το οποίο επιδεινώνεται λόγω της αυξημένης ζήτησης σε νερό και της λιγοστής βροχόπτωσης. Μπορεί με τις τελευταίες βροχές που παρατηρήθηκαν, να αυξήθηκαν λίγο τα αποθέματα αλλά αυτό δεν μας καθησυχάζει. Υπάρχει ακόμη πολύ δρόμος για να αποκτήσουμε την αρχική μας κατάσταση ή έστω ένα μέτριο αποτέλεσμα για ένα καλοκαίρι χωρίς περαιτέρω περικοπές.
Η εξάντληση των υδατικών πόρων μετατρέπει το νερό σε πολύτιμο αγαθό για εμάς. Ήδη κάποια έθνη ήρθαν σε αντιπαραθέσεις για τον λόγο αυτό και προβλέπεται ότι στο μέλλον θα ξεσπάσουν «πόλεμοι» ανάμεσα στα έθνη για την διεκδίκηση ποταμών και άλλων πραγμάτων που έχουν σχέση με το νερό. Για παράδειγμα η Αιθιοπία, το Σουδάν και η Αίγυπτος «παλεύουν» για την κατάκτηση του Νείλου.
Ήδη στην Κύπρο άρχισαν προσπάθειες αντιμετώπισης οι οποίες συνεχίζονται με εντατικούς ρυθμούς. Το περασμένο καλοκαίρι έγιναν προσπάθειες για την μεταφορά νερού από την Ελλάδα, αν και δεν το κρύβω ότι παρουσιάστηκαν πάρα πολλά προβλήματα με αυτήν την μεταφορά όπως τα συνεχή προβλήματα με τους αγωγούς που μετέφεραν το νερό. Ξεκίνησαν εδώ και καιρό περικοπές στο νερό για τα νοικοκυριά όλης της Κύπρου και συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Οι ειδικοί προει δοποιούν ότι αν συνεχιστεί αυτό τότε οι περικοπές θα αυξηθούν. Ακόμα η κυβέρνηση προχώρησε στην ενίσχυση των μονάδων αφαλάτωσης έτσι ώστε να παράγουν περισσότερο νερό από πριν.
Όπως ανάφερα πιο πάνω εκτός από την Κύπρο και άλλοι λαοί υποφέρουν από αυτό το πρόβλημα και γυρεύουν λύσεις. Ένα από τα πιο μεγαλεπήβολα έργα για την επίλυση του προβλήματος της λειψυδρίας προέρχεται από την Ιορδανία, η οποία εναποθέτει τις ελπίδες της σε ένα σχέδιο χωρίς προηγούμενο. Σχεδιάζουν να μεταγγίσουν νερό από την Ερυθρά στην Νεκρά Θάλασσα. Ωστόσο, πέντε συνεχόμενα χρόνια περιορισμένης βροχόπτωσης επιτείνουν το υδατικό πρόβλημα, τροφοδοτώντας τους φόβους ότι τα χειρότερα ακόμα δεν έχουν έρθει, όταν οι κλιματικές αλλαγές κάνουν εντονότερη την εμφάνιση τους.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, από την πλευρά της δεν έμεινε με τα χέρια σταυρωμένα άλλα έλαβε και αυτή τα μέτρα της. Η επιτροπή συμμετέχει εδώ και πολλά χρόνια σε προγράμματα διαχείρισης των υδάτινων πόρων, όπως το πρόγραμμα WISE το οποίο ξεκίνησε το 2002. Τα προγράμματα αυτά εστιάζουν μεταξύ άλλων στην ποιότητα του νερού και στους τρόπους με τους οποίους οι ξηρασίες μπορούν να επηρεάσουν όχι μόνο το πόσιμο νερό, αλλά και τη γεωργία, τη δασοκομία και τα δίκτυα υδάτινων μεταφορών . Για την αντιμετώπιση των εντεινόμενων αυτών προβλημάτων, η Επιτροπή προτείνει μια αρχική δέσμη πολιτικών εναλλακτικών δυνατοτήτων και ζητά να ανοίξει η συζήτηση για το πώς θα στραφεί η ΕΕ προς την ορθολογική αξιοποίηση και την εξοικονόμηση του νερού.
Ένα από τα βασικά μέτρα που προτείνονται είναι η τιμολόγηση της κατανάλωσης νερού. Αυτό πρέπει να γίνει κανόνας, γεγονός που προϋποθέτει την επιβολή υποχρεωτικών συστημάτων μέτρησης της κατανάλωσης. Ιδιαίτερη σημασία πρέπει επίσης να δοθεί στην ορθολογική χρήση του νερού δεδομένου ότι υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες εξοικονόμησης του νερού σε όλη την ΕΕ . Εκτιμάται ότι το 20% του διαθέσιμου νερού σπαταλιέται αλόγιστα, ενώ, σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, το ποσοστό αυτό ενδέχεται να φθάνει το 40%. Σαν πρώτο μέτρο προτάθηκε η προώθηση και η εγκατάσταση συσκευών εξοικονόμησης ύδατος στις βρύσες, στα ντους και στις τουαλέτες
Κυπριακες παροιμιες για το νερό
¯ Κουαλεί νερό με το καλάθιν
¯ Στάξιν στάξιν, κολύμπαν γεμώνει
¯ Έμπηκεν το νερό στο αυλάτζιν.
¯ Δεν μπορείς να φκάλεις τρύπα μες το νερό.
¯ Τα νερά στα νερά τρέχουσιν .
¯ Λόγια τζαι νερό, να τα πάρει ο ποταμός.
¯ Αν εννά πνιείς, πνίεσαι σε μια καντήλαν νερό.
¯ Το πλάσμα άμα πιει νερό, η κουφή εν τον πειράζει.
¯ Άμα πιάννουν τα νερά, σχόλασε που τη δουλεία.
¯ Το νερό εν η ζωή των πάντων.
¯ Τρέχει τρέχει το ρυάκι για να πας στο ποταμάκι.
¯ Βάλε νερό στο κρασί σου.
¯ Ο βρεγμένος τη βροχή δεν τη φοβάται.
¯ Αντάν να βρέξει του Άγιου Νικόλα, όλου του κόσμου εν καλά.
¯ Πέρα βρέσιει και στη Καραμανιά σιονίζει.
¯ Εν δια τ΄αντζέλου του νερόν.
¯ Έκαμεν ο Θεός κατακλισμόν τζαι επνίηκεν ο κόσμος ούλος
¯ Το νερό τζοιμάται τζι ο σκούντρος εν τζοιμάται
¯ Ηλιον ηλιον τζαι βροσηίν χαρές απ’ όχουν οι βοσσιοί.
¯ Εν νερό που θέλει ο τόπος για να ζιούμε γιατί χωρίς νερό εν μπορούμε το ψωμί να δούμε
¯ Αν βρέξει ο Μάρτης θκυο νερά τζι ο Απρίλης αλλό ένα, χαρά σε τζειν’ το γεωργό που ‘χει πολλά σπερμένα.
¯ Τζιει που έσιει κόπρι τζαι νερό κάνει το λάχανο καλό
¯ Αντα να βρέξει η Βαρβαρού κάμνουν κουλλούρκα τζαι πουλούν
¯ Άμαν πιάνουν τα νερά, μεν ιστέκεις μες την πόρτα.
¯ Όπου εν εσιει νερά, ο τόπος γερημώνει.
¯ Το ψωμίν και το νερό κάνουν τον άνθρωπο γερό.
¯ Έχεις αγελάδαν, πίννεις γάλα. Εν έχεις αγελάδαν, πίννεις νερό.
¯ Πνίεσαι σε μια καντήλαν νερό.
¯ Όπως πάει το νερό, πήαινε.
¯ To νερό τζοιμάται αλλά ο ληστής εν τζοιμάται.
¯ Έκανε μια τρύπα στο νερό.
¯ Eκεί που βρέσιει φαίνεται, εκεί που σιονίζει ασπρίζει.
¯ Ήλιον ήλιον και νερά, να πασιύνουν τα μωρά.
¯ Καιρός φουρτουνιασμένος, ποταμός κατεβασμένος.
¯ Το νερό κοιμάται τζαι ο τόκος τρέχει.
¯ Διψάει η αυλή του για νερό τζαι τούτος αλλού ποτίζει.
¯ Έχασε τα νερά του.
¯ Το αίμα νερό δε γίνεται τζαι αν γίνει δεν πίνεται.
¯ Τον έφερε στα νερά του.
¯ Πίνει η κότα το νερό μα κοιτάει και το Θεό.
¯ Έβαλε το νερό στο τουλούμι
¯ Βρέχει χιονίζει τα μάρμαρα ποτίζει τζαι ο γάτος μαγειρεύει τζαι η μούγια μαντατέφκει στο δάσκαλο το ψεύτη.,
¯ Βροχή και βροχή κάνουν ποταμάκι, ποταμάκι και ακόμα μια βροχή κάνουν μεγάλο ποταμό. Ποταμό και μετά βροχή κάνει θάλασσα, θάλασσα και ακόμα μια βροχή κάνει ωκεανό!!! (Βουλγάρικη παροιμία)
¯ Σμίγει το νερό με το κρασί
¯ Στάξη, στάξη κόλυμπος γίνεται…
¯ Βρύση καλοκαιρινή που μέρα νύχτα τρέχει.
¯ Που πάνω τρέχει το νερό που κάτω γη και χόρτα.
¯ Δίχως νερό ο μύλος δεν αλέθει
¯ Λεκέ που βγάζει το νερό να μην το συλλογιέσαι
¯ Όταν πιάνεις με κολάτζι κάμνεις του νερού αυλάτζι
¯ Στάξιν στάξιν, κολύμπαν γεμώνει
¯ Έμπηκεν το νερό στο αυλάτζιν.
¯ Δεν μπορείς να φκάλεις τρύπα μες το νερό.
¯ Τα νερά στα νερά τρέχουσιν .
¯ Λόγια τζαι νερό, να τα πάρει ο ποταμός.
¯ Αν εννά πνιείς, πνίεσαι σε μια καντήλαν νερό.
¯ Το πλάσμα άμα πιει νερό, η κουφή εν τον πειράζει.
¯ Άμα πιάννουν τα νερά, σχόλασε που τη δουλεία.
¯ Το νερό εν η ζωή των πάντων.
¯ Τρέχει τρέχει το ρυάκι για να πας στο ποταμάκι.
¯ Βάλε νερό στο κρασί σου.
¯ Ο βρεγμένος τη βροχή δεν τη φοβάται.
¯ Αντάν να βρέξει του Άγιου Νικόλα, όλου του κόσμου εν καλά.
¯ Πέρα βρέσιει και στη Καραμανιά σιονίζει.
¯ Εν δια τ΄αντζέλου του νερόν.
¯ Έκαμεν ο Θεός κατακλισμόν τζαι επνίηκεν ο κόσμος ούλος
¯ Το νερό τζοιμάται τζι ο σκούντρος εν τζοιμάται
¯ Ηλιον ηλιον τζαι βροσηίν χαρές απ’ όχουν οι βοσσιοί.
¯ Εν νερό που θέλει ο τόπος για να ζιούμε γιατί χωρίς νερό εν μπορούμε το ψωμί να δούμε
¯ Αν βρέξει ο Μάρτης θκυο νερά τζι ο Απρίλης αλλό ένα, χαρά σε τζειν’ το γεωργό που ‘χει πολλά σπερμένα.
¯ Τζιει που έσιει κόπρι τζαι νερό κάνει το λάχανο καλό
¯ Αντα να βρέξει η Βαρβαρού κάμνουν κουλλούρκα τζαι πουλούν
¯ Άμαν πιάνουν τα νερά, μεν ιστέκεις μες την πόρτα.
¯ Όπου εν εσιει νερά, ο τόπος γερημώνει.
¯ Το ψωμίν και το νερό κάνουν τον άνθρωπο γερό.
¯ Έχεις αγελάδαν, πίννεις γάλα. Εν έχεις αγελάδαν, πίννεις νερό.
¯ Πνίεσαι σε μια καντήλαν νερό.
¯ Όπως πάει το νερό, πήαινε.
¯ To νερό τζοιμάται αλλά ο ληστής εν τζοιμάται.
¯ Έκανε μια τρύπα στο νερό.
¯ Eκεί που βρέσιει φαίνεται, εκεί που σιονίζει ασπρίζει.
¯ Ήλιον ήλιον και νερά, να πασιύνουν τα μωρά.
¯ Καιρός φουρτουνιασμένος, ποταμός κατεβασμένος.
¯ Το νερό κοιμάται τζαι ο τόκος τρέχει.
¯ Διψάει η αυλή του για νερό τζαι τούτος αλλού ποτίζει.
¯ Έχασε τα νερά του.
¯ Το αίμα νερό δε γίνεται τζαι αν γίνει δεν πίνεται.
¯ Τον έφερε στα νερά του.
¯ Πίνει η κότα το νερό μα κοιτάει και το Θεό.
¯ Έβαλε το νερό στο τουλούμι
¯ Βρέχει χιονίζει τα μάρμαρα ποτίζει τζαι ο γάτος μαγειρεύει τζαι η μούγια μαντατέφκει στο δάσκαλο το ψεύτη.,
¯ Βροχή και βροχή κάνουν ποταμάκι, ποταμάκι και ακόμα μια βροχή κάνουν μεγάλο ποταμό. Ποταμό και μετά βροχή κάνει θάλασσα, θάλασσα και ακόμα μια βροχή κάνει ωκεανό!!! (Βουλγάρικη παροιμία)
¯ Σμίγει το νερό με το κρασί
¯ Στάξη, στάξη κόλυμπος γίνεται…
¯ Βρύση καλοκαιρινή που μέρα νύχτα τρέχει.
¯ Που πάνω τρέχει το νερό που κάτω γη και χόρτα.
¯ Δίχως νερό ο μύλος δεν αλέθει
¯ Λεκέ που βγάζει το νερό να μην το συλλογιέσαι
¯ Όταν πιάνεις με κολάτζι κάμνεις του νερού αυλάτζι
Τρίτη 3 Μαρτίου 2009
Η αφαλάτωση είναι η διαδικασία της αλλαγής του αλμυρού νερού σε γλυκό. Υπάρχουν δύο είδη αφαλάτωσης. Ο πρώτος τρόπος είναι το σύστημα της Αντίστροφης Όσμωσης όπου είναι και ο πιο γνωστός. Ο δεύτερος τρόπος πραγματοποιείται μέσω τη θέρμη. Αυτός ο τρόπος χρησιμοποιείται κυρίως για την παραγωγή του industrial water. Mε τη μέθοδο της Αντίστροφης Όσμωσης, η αφαλάτωση αποτελεί τον πιο αποτελεσματικό τρόπο φίλτρανσης υγρών. Ενώ τα συνηθισμένα συστήματα φίλτρανσης χρησιμοποιούν φίλτρα για την απομάκρυνση στερεών σωματιδίων από το νερό, η Αντίστροφη Όσμωση χρησιμοποιεί ημιπερατές μεμβράνες για την απομάκρυνση των διαλυτών ορυκτών. Συνεπώς, η Αντίστροφη Όσμωση, είναι μέθοδος αφαλάτωσης αλμυρού νερού με την οποία ασκείται υδροστατική πίεση για να οδηγηθεί το ακατέργαστο νερό μέσα σε μία ημιπερατή μεμβράνη η οποία κατακρατεί το μεγαλύτερο μέρος των αλάτων και άλλων στερεών που στη συνέχεια αποβάλλονται. Στην διαδικασία Αντίστροφης Όσμωσης, το αλμυρό νερό πιέζεται σε μια μεβρανοθήκη. Καθαρό αφαλατωμένο νερό διαπερνά την ημιπερατή μεμβράνη ενώ παράλληλα το υπόλοιπο νερό, πιο συμπυκνωμένο σε άλατα, εξέρχεται από τη μεμβρανοθήκη μέσα από τον αγωγό απόρριψης άλμης. Το καθαρό αφαλατωμένο νερό που διαπερνά τη μεμβράνη συλλέγεται για να χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες που παράχθηκε, π.χ. άρδευση. Όμως για να παράγουμε πόσιμο νερό μέσω της αφαλάτωσης είναι πιο ακριβό από τα convectional method, όπου καθαρίζουν το νερό της βροχής, το νερό από τα ποτάμια και από τα πηγάδια. Το πόσιμο νερό με τη μέθοδο της αφαλάτωσης κοστίζει περίπου 0,40 τον τόνο ενώ τα convectional methods περίπου 0,10 τον τόνο. Είμαστε αναγκασμένοι να χρησιμοποιούμε αυτό τον τρόπο διότι όταν δεν υπάρχουν άλλες πηγές ή όταν οι πηγές που χρησιμοποιούμε για τα convectional methods, είναι εξαντλημένες δεν υπάρχει άλλος τρόπος από το να καθαρίζουμε το νερό της θάλασσα. Αυτό συμβαίνει γιατί δεν μπορούμε να βασιζόμαστε στην βροχόπτωση της Κύπρου για να παράγουμε πόσιμο νερό. Ο λόγος όπου η Αντίστροφη όσμωση είναι ακριβή είναι διότι χρησιμοποιεί αρκετή ηλεκτρική ενέργεια για την διαδικασία της. Το κόστος της ενέργειας συμπεριλαμβάνει περίπου το 75% περίπου τη ολόκληρης τιμής. Παράλληλα όμως η αφαλάτωση έχει και μερικές επιπτώσεις ως προς το περιβάλλον. Η μεγάλη ποσότητα της ενέργειας που χρησιμοποιείται δεν είναι φιλική σε αυτό, και ακόμη το σύστημα αφαλάτωσης επιστρέφει το συμπυκνωμένο νερό πίσω στη θάλασσα, όπου θεωρείται πως τη μολύνει.
Μονάδα αντίστροφης Όσμωσης για επεξεργασία αποϊονισμένου νερού.
Η Κυπριακή Δημοκρατία αμέσως μετά την ανεξαρτησία, διέγνωσε το πρόβλημα της υδατικής ανεπάρκειας και το αντιμετώπισε έγκαιρα.
Κύριο γνώρισμα της περιόδου από το 1960 μέχρι και την τουρκική εισβολή ήταν η στενή συνεργασία του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων, με διεθνείς οργανισμούς για τη διεξαγωγή μελετών που σχετίζονταν με τον προγραμματισμό της ανάπτυξης και κατασκευής έργων και τη διαμόρφωση σχεδίων δράσης. Κατά την περίοδο αυτή έγιναν οι τεχνοοικονομικές μελέτες για πολλά έργα και κατασκευάστηκαν πολλά φράγματα, όπως εκείνα του Πωμού, της Αγίας Μαρίνας, της Αργάκας, των Λευκάρων, της Γερμασόγειας, των Πολεμιδιών και του Μαυροκόλυμπου.
Μονάδα αφαλάτωσης αλμυρού νερού
Η περίοδος από την τουρκική εισβολή μέχρι σήμερα χαρακτηρίζεται πολύ σημαντική στον τομέα της υδατικής ανάπτυξης σύμφωνα με την κατασκευή μεγάλων έργων, όπως είναι το Αρδευτικό Έργο Πάφου, το Αρδευτικό Έργο Χρυσοχούς κλπ. Παράλληλα, ενισχύθηκε η υδατοπρομήθεια των πόλεων και κοινοτήτων της υπαίθρου.
Σήμερα, η αποθηκευτική ικανότητα των φραγμάτων ανέρχεται στα 307,5 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού περίπου. Μια επίδοση εντυπωσιακή σε σύγκριση με άλλες χώρες του μεγέθους και του επιπέδου ανάπτυξης της Κύπρου.
Παρά το εντυπωσιακό έργο που επιτελέστηκε, δυστυχώς, λόγω της αυξανόμενης ζήτησης νερού και της πτωτικής τάσης της βροχόπτωσης, εξαιτίας των κλιματικών αλλαγών και το φαινόμενο του θερμοκηπίου, οι διαθέσιμες ποσότητες νερού για άρδευση δεν ήταν αρκετές. Ως αποτέλεσμα τα τελευταία χρόνια να εφαρμοστούν περιορισμοί στην παροχή νερού με τρομακτικές επιπτώσεις στο γεωργικό τομέα, την κοινωνική ζωή και γενικά στην οικονομία του τόπου.
Τα στατιστικά βροχόπτωσης
Η μέση βροχόπτωση της περιόδου κατά το 1971-2000, είναι χαμηλότερη της μέσης βροχόπτωσης της περιόδου 1917-1970. Η μείωση αυτή κυμαίνεται σε διάφορες περιοχές της Κύπρου, από 10% μέχρι και 25%.
Η μεγαλύτερη μείωση έχει παρατηρηθεί στο Τρόοδος. Η μείωση αυτή είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση του διαθέσιμου νερού στη χώρα. Ακόμη, οι ποσότητες του επιφανειακού νερού που διαθέτει σήμερα το νησί είναι κατά 40% μικρότερες από τις ποσότητες που υπολογίζονταν ότι διέθετε πριν το 1970.
Εκτός από αυτό οι υδάτινοι πόροι της Κύπρου υπεραντλούνται κάθε χρόνο κατά 40% από την επιτρεπόμενη ασφαλή τους απόδοση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη συνεχή πτώση της στάθμης των υπόγειων νερών, την εξάντληση των αποθεμάτων τους και τη ραγδαία και συνεχή επέκταση των περιοχών των υδροφόρων που καταστρέφονται από τη διείσδυση της θάλασσας.
Για την αντιμετώπιση της κατάστασης, δημιουργήθηκαν μονάδες αφαλάτωσης με σκοπό την απεξάρτηση από τη βροχόπτωση της παροχής πόσιμου νερού στα μεγάλα αστικά και τουριστικά κέντρα. Την 1η Απριλίου 1997 άρχισε να λειτουργεί η πρώτη μονάδα αφαλάτωσης στη Δεκέλεια, ενώ τον Απρίλιο του 2001 άρχισε να λειτουργεί και η δεύτερη μονάδα αφαλάτωσης δίπλα στο αεροδρόμιο Λάρνακας. H αφαλάτωση της Δεκέλειας παράγει 40,000-τόνους πόσιμο νερό την ημέρα ενώ η αφαλάτωση της Λάρνακας παράγει 52,000-τόνους πόσιμο νερό την ημέρα. Οι δύο αυτοί χώροι αφαλάτωσης παράγουν το νερό για την περιοχή Λάρνακας, Λευκωσίας και Της ελεύθερης Αμμοχώστου. Το νερό αυτό συνάδει με τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Στην Κύπρο δεν υπάρχει πιο ελεγμένο νερό από αυτό της αφαλάτωσης. Ελέγχεται πριν πάει στα σπίτια από ειδικευμένους κάθε δύο ώρες. Είναι πόσιμο νερό με τις ψηλότερες προδιαγραφές.
Χωρίς την αφαλάτωση , η ζωή μας θα ήταν πολύ πιο διαφορετική και δύσκολη. Άρα φτάνουμε στο συμπέρασμα πως όντως «Θαλάσσιο νερό, πηγή ζωής».
Μονάδα Αντίστροφης Όσμωσης συμπύκνωσης γλεύκους.
Με την αφαλάτωση μολύνουμε την θάλασσα
Μονάδα αντίστροφης Όσμωσης για επεξεργασία αποϊονισμένου νερού.
Η Κυπριακή Δημοκρατία αμέσως μετά την ανεξαρτησία, διέγνωσε το πρόβλημα της υδατικής ανεπάρκειας και το αντιμετώπισε έγκαιρα.
Κύριο γνώρισμα της περιόδου από το 1960 μέχρι και την τουρκική εισβολή ήταν η στενή συνεργασία του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων, με διεθνείς οργανισμούς για τη διεξαγωγή μελετών που σχετίζονταν με τον προγραμματισμό της ανάπτυξης και κατασκευής έργων και τη διαμόρφωση σχεδίων δράσης. Κατά την περίοδο αυτή έγιναν οι τεχνοοικονομικές μελέτες για πολλά έργα και κατασκευάστηκαν πολλά φράγματα, όπως εκείνα του Πωμού, της Αγίας Μαρίνας, της Αργάκας, των Λευκάρων, της Γερμασόγειας, των Πολεμιδιών και του Μαυροκόλυμπου.
Μονάδα αφαλάτωσης αλμυρού νερού
Η περίοδος από την τουρκική εισβολή μέχρι σήμερα χαρακτηρίζεται πολύ σημαντική στον τομέα της υδατικής ανάπτυξης σύμφωνα με την κατασκευή μεγάλων έργων, όπως είναι το Αρδευτικό Έργο Πάφου, το Αρδευτικό Έργο Χρυσοχούς κλπ. Παράλληλα, ενισχύθηκε η υδατοπρομήθεια των πόλεων και κοινοτήτων της υπαίθρου.
Σήμερα, η αποθηκευτική ικανότητα των φραγμάτων ανέρχεται στα 307,5 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού περίπου. Μια επίδοση εντυπωσιακή σε σύγκριση με άλλες χώρες του μεγέθους και του επιπέδου ανάπτυξης της Κύπρου.
Παρά το εντυπωσιακό έργο που επιτελέστηκε, δυστυχώς, λόγω της αυξανόμενης ζήτησης νερού και της πτωτικής τάσης της βροχόπτωσης, εξαιτίας των κλιματικών αλλαγών και το φαινόμενο του θερμοκηπίου, οι διαθέσιμες ποσότητες νερού για άρδευση δεν ήταν αρκετές. Ως αποτέλεσμα τα τελευταία χρόνια να εφαρμοστούν περιορισμοί στην παροχή νερού με τρομακτικές επιπτώσεις στο γεωργικό τομέα, την κοινωνική ζωή και γενικά στην οικονομία του τόπου.
Τα στατιστικά βροχόπτωσης
Η μέση βροχόπτωση της περιόδου κατά το 1971-2000, είναι χαμηλότερη της μέσης βροχόπτωσης της περιόδου 1917-1970. Η μείωση αυτή κυμαίνεται σε διάφορες περιοχές της Κύπρου, από 10% μέχρι και 25%.
Η μεγαλύτερη μείωση έχει παρατηρηθεί στο Τρόοδος. Η μείωση αυτή είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση του διαθέσιμου νερού στη χώρα. Ακόμη, οι ποσότητες του επιφανειακού νερού που διαθέτει σήμερα το νησί είναι κατά 40% μικρότερες από τις ποσότητες που υπολογίζονταν ότι διέθετε πριν το 1970.
Εκτός από αυτό οι υδάτινοι πόροι της Κύπρου υπεραντλούνται κάθε χρόνο κατά 40% από την επιτρεπόμενη ασφαλή τους απόδοση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη συνεχή πτώση της στάθμης των υπόγειων νερών, την εξάντληση των αποθεμάτων τους και τη ραγδαία και συνεχή επέκταση των περιοχών των υδροφόρων που καταστρέφονται από τη διείσδυση της θάλασσας.
Για την αντιμετώπιση της κατάστασης, δημιουργήθηκαν μονάδες αφαλάτωσης με σκοπό την απεξάρτηση από τη βροχόπτωση της παροχής πόσιμου νερού στα μεγάλα αστικά και τουριστικά κέντρα. Την 1η Απριλίου 1997 άρχισε να λειτουργεί η πρώτη μονάδα αφαλάτωσης στη Δεκέλεια, ενώ τον Απρίλιο του 2001 άρχισε να λειτουργεί και η δεύτερη μονάδα αφαλάτωσης δίπλα στο αεροδρόμιο Λάρνακας. H αφαλάτωση της Δεκέλειας παράγει 40,000-τόνους πόσιμο νερό την ημέρα ενώ η αφαλάτωση της Λάρνακας παράγει 52,000-τόνους πόσιμο νερό την ημέρα. Οι δύο αυτοί χώροι αφαλάτωσης παράγουν το νερό για την περιοχή Λάρνακας, Λευκωσίας και Της ελεύθερης Αμμοχώστου. Το νερό αυτό συνάδει με τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Στην Κύπρο δεν υπάρχει πιο ελεγμένο νερό από αυτό της αφαλάτωσης. Ελέγχεται πριν πάει στα σπίτια από ειδικευμένους κάθε δύο ώρες. Είναι πόσιμο νερό με τις ψηλότερες προδιαγραφές.
Χωρίς την αφαλάτωση , η ζωή μας θα ήταν πολύ πιο διαφορετική και δύσκολη. Άρα φτάνουμε στο συμπέρασμα πως όντως «Θαλάσσιο νερό, πηγή ζωής».
Μονάδα Αντίστροφης Όσμωσης συμπύκνωσης γλεύκους.
Με την αφαλάτωση μολύνουμε την θάλασσα
Κυπριακές παροιμίες για την φύση
1. Όλα τα φυτά είναι αδερφοί και αδερφές μας. Μας μιλούν και αν προσέξουμε, μπορούμε να τα ακούσουμε."
2. Περπάτα ελαφρά την άνοιξη. Η Μητέρα Γη είναι έγκυος
3. "Όταν ένας άνθρωπος απομακρύνεται από τη φύση η καρδιά του γίνεται σκληρή
4. "Το να ακουμπάς τη γη είναι να έχεις αρμονία με τη φύση
5. Είμαστε όλοι ένα παιδί που περιστρέφεται μέσα από τη Μητέρα Ουρανό
6. Η ομιλία πηγάζει από τη φύση. Η σιωπή από τη σοφία
7. Τα λόγια γυρίζουν το ποτάμι
8. Δέντρο που λυγά, δε σπάζει
9. Το σιγανό ποτάμι να φοβάσαι
10. Στην αναβροχιά, καλό είν' και το χαλάζι
11. Σαν την καλαμιά στον κάμπο
12. Ο πλάτανος θέλει νερό κι η λεύκα θέλει αέρα
13. Όσα βρέχει ο Θεός, τόσα καταπίνει η γη
14. Ένας κούκος δεν φέρνει την Άνοιξη.
15. Το ποτάμι κοιμάται, ο οχτρός δεν κοιμάται
16. Το ποτάμι δε γυρίζει πίσω.
17. Η εμπειρία είναι μια χτένα που η φύση μας δίνει όταν είμαστε φαλακροί.
18. Βουνό με βουνό δε σμίγει
19. Δε φοβάται το βουνό απ' τα χιόνια
20. "Όταν ένας άνθρωπος απομακρύνεται από τη φύση η καρδιά του γίνεται σκληρή
21. Βλέπεις το δένδρο και χάνεις το δάσος.
22. Το ψηλό δένδρο το χτυπούν οι κεραυνοί.
23. Γενάρη μήνα κλάδευε, φεγγάρι μην κοιτάζεις.
24. Ψηλά την χτίζεις την φωλιά και θα σου γείρει ο κλώνοςκαι θα σου φύγει το πουλί και θα σου μείνει ο πόνος.
25. Λέγει το δένδρον στον ιδιοκτήτην του:"
26. Μεθ θωρής ούλομ πάνω, μα στραώθου τζαι νάκκον κάτω".
27. Νερόν τρεχάτον, πουντζίν γεμάτον, νερόν λατσιστόν, πουντζίν ξιλειφτόν.
28. Κόπριμ πολλύν τζαι νερόν, κάμνουν τομ μάστρον τους πελλόν.
29. Πελλόδ δενδρόν, πελλόμ μάστρον θέλει.
30. Πόχει δένδρον τζαι μελίσσιν, ας τζοιμάται, ως να φωτίσει.
31. Τον Μαν μήτε δενδρόν να φυτέψης, μήτε παιδίν να παντρέψης.
32. Ως που έχει το βυζίν της μάνας μηαλινίσκει το μωρόν,άμα λείψη, πεχανίσκει. Έτσι τζαι το δενδρόν, άμα εν έχει νερόν.
33. Άκουσεν η ελιά του μιστριού τζ' ελούθην του κλαμάτου.
34. Άκουσεν η ελιά τ' αλέτρου τζ' ενόμισεν εν αύλακας.
35. Η ελιά θέλει πελλόν κλαδευτήν τζαι νούσιμον τρυητήν.
36. Βάλε ελιά για τα παιδιά σου και μηλιά για την κοιλιά σου.
37. Βάλε συτζιάν για λλόου σου τζ' ελιές για τα παιδκιά σου,τζαι τερατσιάν τζαι φοινιτζιάν, για τα δισέγγονά σου.
38. Η ελιά εν τζυρά τζ' όποτε θέλει κάμνει.
39. Η ελιά παρά να αμμίζεται κάλλιον να ποζάφφεται.
40. Που το χώμαμ μου πκιάσε (λέγει η ελιά), τζαι ξένοχ χώμαν εθ θέλω.
41. Λέγει η ελιά στον ιδιοκτήτην της:"Τσαππίζεις με, θυμάσαι με, κοπρίζεις με, ταΐζεις με,ποτίζεις με, δροσίζουμαι, κλαδεύκεις με, αγκαστρώννεις με".
42. Δώσ' μου στηρ ρίζαν, να σου δώσω στο κλωνίν.
43. Βλέπει την σαν την ελιάν στο σκουτέλλιν.
44. Η ελιά έχει και σοδιά και αναποδιά.
45. Τζει που ππέφτει σίφφουνας, ππέφτει ευλοΐα.
46. Σύρε τζει να μεμ μου ντζίζης τζ' ό,τι εν να κάμης εσού κάμνω το μανιχιή μου.
47. Σκότωσ' την αρμήμ μου τζαι τον τόπον της πκιάννω τον εγιώ.
48. Τράβηξε της ελιάς τα βάσανα.
49. Αμ μπουμπουρίση ο Μάς, με ελιές, με λάϊν.
50. Θεός να φυλάει τα λιόδενδρα απ' το νερό του Αυγούστου.
51. Τ' Αυγούστου το νερό αρρώστια στον ελαιοκαρπό.
52. Νοέμβρη οργώματα κι ελιές, δεν απολείπουν οι δουλειές.
53. Φάε κουμπάρε ελιές, καλό είν' και το χαβιάρι.
54. Αδ δεμ ποτίσης πριν να κόψη, πότισε άμα κόψη.
55. Τρεις το λάδι, τρεις το ξίδι, έξι το λαδόξιδο.
56. Φτηνός στο λαδί, ακριβός στο ξύδι.
57. Οι κουβέντες του εν έχουν με ξυν με λάϊν.
58. Μου 'βγαλε το λάδι.
59. Κρασί παλιό και λάδιο νιο.
60. Βάλε λάδι κι έλα βράδυ.
61. Λάδι βρέχει, κάστανα χιονίζει.
62. Κάθε σταλαματιά νερό τ' Απρίλη είναι ένα βαρέλι λάδι.
63. Να σε κάψω Γιάννη, να σ' αλείψω λάδι.
64. Αυτός δεν χαρίζει κάστανα.
65. Ποιος θα βγάλει τα κάστανα από την φωτιά.
66. Δεν τρέχει κάστανο.
67. Λάδι βρέχει, κάστανα χιονίζει.
68. Σαράντα λεμονιές στον άμμον φυτεμένες,τζαι το νερόν στηρ ρίζαν τους, μα πάντα μαραμμένες.
69. Το μήλο κάτω που την μηλιά εν να ππέσει.
70. Άιρα και κάιρα και κόκκινη μηλιά.
71. Ένα μήλο την ημέρα τον γιατρό τον κάνει πέρα.
72. Πέσε μήλο να σε φάω.
73. Μέτρα μηλιά τα μήλα σου.
74. Πλεύουν τα μήλα στο νερό πλεύουν κι οι καβαλίνες.
75. Αλοί τον πεύκον, τζι' αν ραή.
76. Χαιρέτα μας τον πλάτανο.
77. Καλά είν' τα πλατανόφυλλα με το ροΐ το λάδι.
78. Έχει κι αλλού πορτοκαλιές που κάνουν πορτοκάλια.
79. Ρόϊν του σσιου τζαι πορτοκάλλιν του νήλιου.
80. “Άρκον στα ξύλα έστειλαν κι εγκρίζεψεν το δάσος”.
81. Άσπρα στο πουγκί, ψάρια στο βουνί
82. Κάνεις το χωριάτη φίλο; Κράτα και κομμάτι ξύλο.
83. Αρβανίτη αν κάνεις φίλο, κράτα και κανένα ξύλο
84. Άνθρωπος αγράμματος, ξύλο απελέκητο.
85. Αλλού χτυπάει το νερό κι αλλού αλέθει ο μύλος
86. Όποιος πάει στη θάλασσα από ευχαρίστηση, θα πήγαινε στην κόλαση για να περάσει την ώρα του.
87. Η πείνα σπρώχνει το λύκο έξω από το δάσος.
88. Βαθιά βροντή, κοντή βροχή
89. Βλέπεις το δένδρο, χάνεις το δάσος.
90. Βόηθα με να σε βοηθώ ν΄ ανεβούμε στο βουνό
91. Βουνό με βουνό δε σμίγει
92. Δε δίνει τ΄ αγγέλου του νερό..
93. Διψάει η αυλή του για νερό κι αυτός αλλού ποτίζει
94. Από το νερό που "κοιμάται" να έχεις φόβο
95. Το νερό, η φωτιά και η γυναίκα δεν έχουν εμπιστοσύνη
96. Δώσ' μου στηρ ρίζαν, να σου δώσω στο κλωνίν
97. Έκανε μια τρύπα στο νερό. Δεν κατάφερε τίποτα
98. Καθαρός ουρανός αστραπή δε φοβάται
99. Το γύρευε στον ουρανό, στη γη το βρήκε
100. Το αίμα νερό δε γίνεται και αν γενεί δεν πίνεται
101. Η τρέλα δεν πάει στα βουνά
102. Έπεσε από τα σύννεφα..
103. Καθαρός ουρανός , αστραπές δε φοβάται
104. Είτε βουνό είτε ρέμα βρεις, μη φοβηθείς και πέρνα.
105. Πνίγεται σε μια κουταλιά νερό
106. Κοιλοπονούσε το βουνό και γέννησε έναν ποντικό.
107. Άνθρωπος χωρίς ανατροφή, δέντρο χωρίς κορμό
108. Τα πολλά τα παραπόταμα τον ποταμό κινούνε.
109. Η φωτιά και το νερό , παίρνουν σβάρνα το χωριό
1. Όλα τα φυτά είναι αδερφοί και αδερφές μας. Μας μιλούν και αν προσέξουμε, μπορούμε να τα ακούσουμε."
2. Περπάτα ελαφρά την άνοιξη. Η Μητέρα Γη είναι έγκυος
3. "Όταν ένας άνθρωπος απομακρύνεται από τη φύση η καρδιά του γίνεται σκληρή
4. "Το να ακουμπάς τη γη είναι να έχεις αρμονία με τη φύση
5. Είμαστε όλοι ένα παιδί που περιστρέφεται μέσα από τη Μητέρα Ουρανό
6. Η ομιλία πηγάζει από τη φύση. Η σιωπή από τη σοφία
7. Τα λόγια γυρίζουν το ποτάμι
8. Δέντρο που λυγά, δε σπάζει
9. Το σιγανό ποτάμι να φοβάσαι
10. Στην αναβροχιά, καλό είν' και το χαλάζι
11. Σαν την καλαμιά στον κάμπο
12. Ο πλάτανος θέλει νερό κι η λεύκα θέλει αέρα
13. Όσα βρέχει ο Θεός, τόσα καταπίνει η γη
14. Ένας κούκος δεν φέρνει την Άνοιξη.
15. Το ποτάμι κοιμάται, ο οχτρός δεν κοιμάται
16. Το ποτάμι δε γυρίζει πίσω.
17. Η εμπειρία είναι μια χτένα που η φύση μας δίνει όταν είμαστε φαλακροί.
18. Βουνό με βουνό δε σμίγει
19. Δε φοβάται το βουνό απ' τα χιόνια
20. "Όταν ένας άνθρωπος απομακρύνεται από τη φύση η καρδιά του γίνεται σκληρή
21. Βλέπεις το δένδρο και χάνεις το δάσος.
22. Το ψηλό δένδρο το χτυπούν οι κεραυνοί.
23. Γενάρη μήνα κλάδευε, φεγγάρι μην κοιτάζεις.
24. Ψηλά την χτίζεις την φωλιά και θα σου γείρει ο κλώνοςκαι θα σου φύγει το πουλί και θα σου μείνει ο πόνος.
25. Λέγει το δένδρον στον ιδιοκτήτην του:"
26. Μεθ θωρής ούλομ πάνω, μα στραώθου τζαι νάκκον κάτω".
27. Νερόν τρεχάτον, πουντζίν γεμάτον, νερόν λατσιστόν, πουντζίν ξιλειφτόν.
28. Κόπριμ πολλύν τζαι νερόν, κάμνουν τομ μάστρον τους πελλόν.
29. Πελλόδ δενδρόν, πελλόμ μάστρον θέλει.
30. Πόχει δένδρον τζαι μελίσσιν, ας τζοιμάται, ως να φωτίσει.
31. Τον Μαν μήτε δενδρόν να φυτέψης, μήτε παιδίν να παντρέψης.
32. Ως που έχει το βυζίν της μάνας μηαλινίσκει το μωρόν,άμα λείψη, πεχανίσκει. Έτσι τζαι το δενδρόν, άμα εν έχει νερόν.
33. Άκουσεν η ελιά του μιστριού τζ' ελούθην του κλαμάτου.
34. Άκουσεν η ελιά τ' αλέτρου τζ' ενόμισεν εν αύλακας.
35. Η ελιά θέλει πελλόν κλαδευτήν τζαι νούσιμον τρυητήν.
36. Βάλε ελιά για τα παιδιά σου και μηλιά για την κοιλιά σου.
37. Βάλε συτζιάν για λλόου σου τζ' ελιές για τα παιδκιά σου,τζαι τερατσιάν τζαι φοινιτζιάν, για τα δισέγγονά σου.
38. Η ελιά εν τζυρά τζ' όποτε θέλει κάμνει.
39. Η ελιά παρά να αμμίζεται κάλλιον να ποζάφφεται.
40. Που το χώμαμ μου πκιάσε (λέγει η ελιά), τζαι ξένοχ χώμαν εθ θέλω.
41. Λέγει η ελιά στον ιδιοκτήτην της:"Τσαππίζεις με, θυμάσαι με, κοπρίζεις με, ταΐζεις με,ποτίζεις με, δροσίζουμαι, κλαδεύκεις με, αγκαστρώννεις με".
42. Δώσ' μου στηρ ρίζαν, να σου δώσω στο κλωνίν.
43. Βλέπει την σαν την ελιάν στο σκουτέλλιν.
44. Η ελιά έχει και σοδιά και αναποδιά.
45. Τζει που ππέφτει σίφφουνας, ππέφτει ευλοΐα.
46. Σύρε τζει να μεμ μου ντζίζης τζ' ό,τι εν να κάμης εσού κάμνω το μανιχιή μου.
47. Σκότωσ' την αρμήμ μου τζαι τον τόπον της πκιάννω τον εγιώ.
48. Τράβηξε της ελιάς τα βάσανα.
49. Αμ μπουμπουρίση ο Μάς, με ελιές, με λάϊν.
50. Θεός να φυλάει τα λιόδενδρα απ' το νερό του Αυγούστου.
51. Τ' Αυγούστου το νερό αρρώστια στον ελαιοκαρπό.
52. Νοέμβρη οργώματα κι ελιές, δεν απολείπουν οι δουλειές.
53. Φάε κουμπάρε ελιές, καλό είν' και το χαβιάρι.
54. Αδ δεμ ποτίσης πριν να κόψη, πότισε άμα κόψη.
55. Τρεις το λάδι, τρεις το ξίδι, έξι το λαδόξιδο.
56. Φτηνός στο λαδί, ακριβός στο ξύδι.
57. Οι κουβέντες του εν έχουν με ξυν με λάϊν.
58. Μου 'βγαλε το λάδι.
59. Κρασί παλιό και λάδιο νιο.
60. Βάλε λάδι κι έλα βράδυ.
61. Λάδι βρέχει, κάστανα χιονίζει.
62. Κάθε σταλαματιά νερό τ' Απρίλη είναι ένα βαρέλι λάδι.
63. Να σε κάψω Γιάννη, να σ' αλείψω λάδι.
64. Αυτός δεν χαρίζει κάστανα.
65. Ποιος θα βγάλει τα κάστανα από την φωτιά.
66. Δεν τρέχει κάστανο.
67. Λάδι βρέχει, κάστανα χιονίζει.
68. Σαράντα λεμονιές στον άμμον φυτεμένες,τζαι το νερόν στηρ ρίζαν τους, μα πάντα μαραμμένες.
69. Το μήλο κάτω που την μηλιά εν να ππέσει.
70. Άιρα και κάιρα και κόκκινη μηλιά.
71. Ένα μήλο την ημέρα τον γιατρό τον κάνει πέρα.
72. Πέσε μήλο να σε φάω.
73. Μέτρα μηλιά τα μήλα σου.
74. Πλεύουν τα μήλα στο νερό πλεύουν κι οι καβαλίνες.
75. Αλοί τον πεύκον, τζι' αν ραή.
76. Χαιρέτα μας τον πλάτανο.
77. Καλά είν' τα πλατανόφυλλα με το ροΐ το λάδι.
78. Έχει κι αλλού πορτοκαλιές που κάνουν πορτοκάλια.
79. Ρόϊν του σσιου τζαι πορτοκάλλιν του νήλιου.
80. “Άρκον στα ξύλα έστειλαν κι εγκρίζεψεν το δάσος”.
81. Άσπρα στο πουγκί, ψάρια στο βουνί
82. Κάνεις το χωριάτη φίλο; Κράτα και κομμάτι ξύλο.
83. Αρβανίτη αν κάνεις φίλο, κράτα και κανένα ξύλο
84. Άνθρωπος αγράμματος, ξύλο απελέκητο.
85. Αλλού χτυπάει το νερό κι αλλού αλέθει ο μύλος
86. Όποιος πάει στη θάλασσα από ευχαρίστηση, θα πήγαινε στην κόλαση για να περάσει την ώρα του.
87. Η πείνα σπρώχνει το λύκο έξω από το δάσος.
88. Βαθιά βροντή, κοντή βροχή
89. Βλέπεις το δένδρο, χάνεις το δάσος.
90. Βόηθα με να σε βοηθώ ν΄ ανεβούμε στο βουνό
91. Βουνό με βουνό δε σμίγει
92. Δε δίνει τ΄ αγγέλου του νερό..
93. Διψάει η αυλή του για νερό κι αυτός αλλού ποτίζει
94. Από το νερό που "κοιμάται" να έχεις φόβο
95. Το νερό, η φωτιά και η γυναίκα δεν έχουν εμπιστοσύνη
96. Δώσ' μου στηρ ρίζαν, να σου δώσω στο κλωνίν
97. Έκανε μια τρύπα στο νερό. Δεν κατάφερε τίποτα
98. Καθαρός ουρανός αστραπή δε φοβάται
99. Το γύρευε στον ουρανό, στη γη το βρήκε
100. Το αίμα νερό δε γίνεται και αν γενεί δεν πίνεται
101. Η τρέλα δεν πάει στα βουνά
102. Έπεσε από τα σύννεφα..
103. Καθαρός ουρανός , αστραπές δε φοβάται
104. Είτε βουνό είτε ρέμα βρεις, μη φοβηθείς και πέρνα.
105. Πνίγεται σε μια κουταλιά νερό
106. Κοιλοπονούσε το βουνό και γέννησε έναν ποντικό.
107. Άνθρωπος χωρίς ανατροφή, δέντρο χωρίς κορμό
108. Τα πολλά τα παραπόταμα τον ποταμό κινούνε.
109. Η φωτιά και το νερό , παίρνουν σβάρνα το χωριό
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
Αναρτήσεις
